У гродзенцаў справедку быў свой бацька — Нёман. Ён даваў жыццё, а таму быў адначасова і маці. Запрашаем у паветранае падарожжа па-над ракой.
Нібы два браты, глядзяць адзін на аднаго берагі Нёмана. У Гродне іх лучаць пяць мастоў: Стары ў цэнтры горада, Новы або Паповіцкі, Румлёўскі, а таксама стары чыгуначны і закінуты былы чыгуначны мост каля Паўднёвай вуліцы.
Гродзенскае жыццё пачыналася на правым беразе прыкладна тысячу год таму. Гісторыкі маюць розныя погляды на гэтае пытанне.
Цяпер тут на Замкавай гары і суседнім пагорку стаяць Стары і Новы замкі, хаваецца пад драўляным дахам Ніжняя царква ХІІ стагоддзя.
Поруч на Каложскім узвышшы — Барысаглебская царква ХІІ стагоддзя, сапраўдны архітэктурны цуд для драўлянага горада тых часоў. Зрэшты і Каложа прыдбала сабе драўляную сцяну сто гадоў таму.
На некалькі стагоддзяў пазней недалёка на беразе пабудавалі палац, які належаў родам Сапегаў і Агінскіх. У канцы ХІХ стагоддзя яго перабудавалі ў самы буйны на той час бровар у горадзе, што таксама падтрымлівала жыццё пэўных гродзенцаў.
Комплекс будынкаў перад Старым мостам, што захаваўся да сёння, — былыя казармы. Да нядаўняга часу там месціўся тонкасуконны камбінат. Цяпер у гэтых памяшканнях вучацца будучыя юрысты. Тэрыторыю вакол упарадкавалі. Таму тут любяць рабіць фотасесіі каля фантана і на прыступках, а па вечарах збіраецца моладзь.
Габрэйскі квартал з сінагогай на левым беразе не захаваўся.
З левага берага адкрываецца, бадай што, самая прыгожая панарама горада. Адтуль стваралі свае рысункі Ёхан Адэльгаузер, Томаш Макоўскі, пісаў панараму Гродна Напалеон Орда. У хуткім часе на Левабярэжнай адкрыюць аглядальную пляцоўку, каб турысты ды гараджане маглі лепей разглядзець горад.
[irp posts="66 800″ name="Па матывах Напалеона Орды: у двары гандлёвага цэнтра ABC з’явілася выява старога Гродна"]
Самай велічнай пабудовай на Левабярэжнай можна назваць Францішканскі касцёл.
Цяпер на ўзбярэжную Нёмана прыходзяць пашпацыраваць, пазагараць на пляжах: Цэнтральным, Румлёўскім і ў Пышках. Заўсёды сядзяць рыбакі, хоць, кажуць, што пасля пабудовы ГЭС рыбы паменела. Па вечарах гродзенцы адпачываюць у «Карчме ля прычала».
Па самым Нёмане сплаўлюцца на байдарках, ходзіць цеплаход «Вольга Соламава», пачало дзейнічаць рачное таксі.
[irp posts="65 771″ name="Не толькі рачное таксі, але і экскурсіі: для прагулак па Нёмане запусцілі кацеры"]
