Спадчына

«У такім узросце так падскокваць!» Былы танцор з «Нёмана» расказаў, як танцавалі з Ларысай Ляшэнка

Кіраўнічку народнага ансамбля «Нёман», балетмайстарку Ларысу Ляшэнку зараз ведаюць у Гродне па назве вуліцы ў адным з новых мікрараёнаў. А Мікола Таранда памятае яе з іншай нагоды. Амаль 20 гадоў ён танцаваў у «Нёмане» і сустракаўся з балетмайстаркай на рэпетыцыях і канцэртах амаль штодня.

Якой была Ларыса Ляшэнка ў жыцці, Мікола Таранда расказаў Hrodna.life

«Ларыса Ляшэнка ставіла танцы, а рэпеціравала іх Тамара Сімановіч, якая на першы погляд нагадвала мне нейкага чорціка, у якога над галавою ўзнімалася заплеценая касічка. Яна добра глядзела за намі і калі што, то папраўляла рукі і асабліва патрабавала, каб мы правільна трымалі спіну».

Ларыса Ляшэнка — другая злева ў першым шэрагу

«Ларыса Дзмітрыеўна гаварыла, што ад нашых танцаў ёй сэрца баліць і зараз інфаркт схопіць. Я ўсю дарогу думаў, што яна ўжо такая сталая, што во — сэрца баліць, яшчэ мо праз нас памрэ. А яна ўсё жыла і жыла. Калі я ездзіў з ёю апошні раз на гастролі ў Польшчу ў 1994, ёй было ўжо 80 гадоў».


Чытайце таксама: «Танцавалі, як шалёныя». Мікола Таранда расказаў аб прыгодах артыстаў «Нёмана»



Чытайце таксама: Ларыса Ляшэнка: гродзенская балетмайстарка, чые танцы захаплялі ўвесь Савецкі Саюз


Магчыма таму, што хлопцы-танцоры заўсёды ў дэфіцыце, яна вельмі добра ставілася да тых, хто прыйшоў з сельгасінстытута. Практычна ні разу не зрабіла ніякай абразлівай заўвагі, старалася падабраць лепшы абутак, вопратку па памеры. Хоць і было каму праводзіць рэпетыцыі, асобныя танцавальныя прыёмы яна дэманстравала сама. Нягледзячы на ўзрост, яна паднімала спадніцу і рабіла такія выкрунтасы, як у маладосці, калі танцавала ў Вялікім балеце ў Маскве.

У нас нават форма для рэпетыцый была як у сапраўдных артыстаў балета.

Многія сучасніцы Ларысы Ляшэнкі казалі, што яна была модніцай. Мікола Таранда з такога запомніў няшмат: «Памятаю яе ў футры. А пра адзенне не магу сказаць нечага асаблівага. Але канечне, доўгія спадніцы яна не насіла. Яшчэ і гэту падымала, бо па-іншаму не падскочыш. Спецыфіка працы такая».

Паводле падлікаў Таранды, за 19 гадоў на сцэне ён танцаваў 45 розных народных танцаў. Многія з іх — творы Ляшэнкі. «У яе ў галаве столькі было, што адно паспявай. Усе танцы, што мы танцавалі - яе аўтарскія. Яшчэ ў яе была вялізарная бібліятэка кніжак па танцах.

Калі ёй споўнілася 85 гадоў, яна раздарыла сваю бібліятэку танцорам. Падпісала кожнаму па кніжцы. Я тады падумаў, навошта мне гэта кніжка. Адной дзяўчыне нашай перадарыў, якая працягвала займацца танцамі. Зараз шкада, што Ларыса раздала гэтыя кніжкі. Маглі б яны захоўвацца ў каледжы ці ў доме культуры. Была б цудоўная бібліятэка".

На 50-х угодках «Нёмана», якія адбываліся ўжо без першых кіраўнікоў ансамблю Ларысы Ляшэнкі і Адама Чопчыца, на сцэну выйшла даўнішняя ўдзельніца балетнай групы Эма Нічыпараўна Дубко. Яна сказала, што не мае права далей утрымліваць у сябе альбом, у якім на працягу ўсёй гісторыі народнага калектыву Ларыса Ляшэнка збірала біяграфіі танцораў, фотаздымкі танцаў, якіх яна паставіла за сваё творчае жыццё больш за 90.

Эма Дубко з альбомам Ларысы Ляшэнкі

На сцэне ГДК яна перадала альбом у рукі яго дырэктара Івана Зачаткі. Магчыма, пазней ён патрапіў у рукі кіраўніка «Нёмана» Мікалая Бенько. А потым яго след згубіўся. Дзе зараз альбом Ларысы Ляшэнкі - невядома.

Калі павесілі гэту шыльду [на гарадскім доме культуры], то напісалі, што яна нарадзілася у 1919 годзе. Мы гэта адразу заўважылі і дошку перарабілі. Да слова, з імем Ларысы Ляшэнкі можна звязаць і цяперашні рэстаран «Лямус». Калі Ляшэнка прыехала ў Гродна, то жыла ў гэтым будынку некалькі гадоў. На той час там размяшчаўся інтэрнат для спецыялістаў з галіны культуры.

Апошнія запісы

«Каб цябе пярун забіў!» Як неверагодны пярун 90 гадоў таму трымаў у страху Гродзеншчыну

“Каб цябе пярун забіў!” - адзін з найбольш вядомых беларускіх праклёнаў. У 1934 і 1935…

22 красавіка 2025

Гродзенцы адкрылі грыбны сезон. Дзе ў вобласці шукаць смаржкі і іншыя грыбы?

З надыходам цяпла ў заходніх рэгіёнах Беларусі - Гродзенскай і Брэсцкай абласцях - сталі з'яўляцца…

22 красавіка 2025

Аліўкавыя, залатыя і мармуровыя яйкі. Трэнды Tik Tok на Вялікдзень 2025

Змяшаць два знаёмыя спосабы афарбоўкі яек і атрымаць аліўкавы колер, знайсці спосаб з дапамогай хімічнай…

17 красавіка 2025

«Усё жыццё мару, што нехта са сваякоў знойдзецца». Гродзенка расказала, як пасля вайны не змагла з’ехаць у Польшчу і трапіла ў Казахстан

Яніна Міхайлаўна Земба нарадзілася ў Гродне ў 1934 годзе. Падчас нямецкай акупацыі яе маму вывезлі…

10 красавіка 2025

Мільярды еўра — Варшаве, мільёны — Мінску. Параўналі, як Польшча і Беларусь выкарыстоўвалі еўрапейскія гранты

«Еўрасаюз нам не патрэбен!» Гэты наратыў папулярны не толькі ў беларускай прапаганды, але і ў…

9 красавіка 2025

Як з беларускіх зямель даплывалі да Амерыкі 100 год таму: расказвае падкаст «Зямля свабоды»

У пошуках лепшага жыцця тысячы людзей выязджалі з беларускіх зямель больш за сто год таму.…

9 красавіка 2025