Людзі і справы

«Каля нуля» з надзеямі на рост. 10 тэзісаў пра эканамічны крызіс на Гродзеншчыне і яго блізкі канец (але гэта не дакладна)

«Насамрэч, лічбы ад нуля розняцца мала», але «прыкметы вельмі ўмеранага аднаўлення ёсць» — так характарызаваў стан развіцця рэгіянальнай эканомікі Аляксандр Чубрык, дырэктар Даследчага цэнтра ІПМ. Эксперты-эканамісты выступілі ў Гродне 23 мая на канферэнцыі «Вяртанне да росту: пошук рашэнняў для рэгіянальнага развіцця».

Hrodna.life выбраў 10 фактаў, якія, паводле адмыслоўцаў, найбольш дакладна характэрызуюць эканамічны стан рэгіёна, магчымасць аднаўлення росту і фактары, што ўплываюць на яго тэмпы.


1. У першым квартале 2017 года ў Гродзенскай вобласці аднавіўся рост валавага рэгіянальнага прадукта (ВРП).

2. У бягучым годзе тэмпы роста ВРП на Гродзеншчыне самыя высокія па краіне.

Але! Пры павелічэнні ВРП не адбылося павелічэння ўзроўняў занятасці і заробкаў насельніцтва. Паўсюль апроч Астраўца зарплата і занятасць падаюць больш, чым ў сярэднім па Беларусі.

3. Інвестыцыі ў будаўніцтва АЭС «выцягваюць» узровень інвестыцый у рэгіён і цэлую краіну.

Але гэта не азначае, што яны насамрэч «выцягваюць» эканоміку Гродзеншчыны.

4. «Памер мае значэнне»

На развіццё рэгіянальнага малога бізнесу найбольш уплываюць «індывідуальныя эфекты», на каторыя немагчыма паўплываць. Найперш — аддаленнасць ад Мінска, забруджаннасць пасля чарнобыльскай аварыі, наяўнасць буйных прамысловых прадпрыемстваў.

5. Найбольш моцна стрымлівае развіццё малога бізнесу макраэканамічная нестабільнасць.

Пакуль не пачнецца аднаўленне даходаў насельніцтва, аднаўлення мікраэканомікі не будзе. А гэты фактар па-за межамі ўплыву мясцовых органаў кіраўніцтва.

6. Рост аб’ёмаў вытворчасці ёсць, але ён карэлюецца з ваганнямі коштаў на нафту.

Два ключавых фактары прагнозаў - гэта кошт на нафту і курс расійскага рубля. Зараз яны стабілізаваліся, таму падзення вытворчасці няма, але і бурнага росту не прагназуецца.

7. Найбольшы ўнёсак у даходах прамысловасці Гродзенскай вобласці дае апрацоўка.

Гэта вытворчасць харчовых прадуктаў, напояў, тытунёвых вырабаў. Яна прыносіць 9 з 10 рублёў.

8. Летась па ўсёй краіне бяднелі багатыя, а на Гродзеншчыне — бедныя.

Па ўзроўні абсалютнай і адноснай беднасці, а таксама па глыбіні беднасці, Гродзенская вобласць упершыню заняла «ганаровае» першае месца.

9. Асаблівасць леташняга збяднення ў тым, што найбольш збяднелі неадукаваныя

10. Небяспека беднасці найбольш пагражае сем’ям з дзецьмі.

Але на Гродзеншчыне ў найбольш небяспечным стане знаходзяцца незанятыя асобы ў працаздольным веку. Паводле экспертаў, гэта найперш такзваныя «дармаеды» — тыя, хто да апошняга часу выкарыстоўваў «альтэрнатыўныя» спосабы заробку (кшталту працоўнай міграцыі, прыгранічнага гандлю ці прысядзібнай гаспадаркі), а зараз не могуць знайсці легальны заробак.


10 тэзісаў падрыхтаваны паводле выступаў Аляксандра Чубрыка, дырэктара Даследчага цэнтра ІПМ, Валерыя Ботвіча, загадчыка Гродзенскага рэгіянальнага цэнтра НІЭІ Міністэрства эканомікі Беларусі, і Глеба Шымановіча, эканаміста Даследчага цэнтра ІПМ.


Каментуючы выступы, старшыня камітэта эканомікі Гродзенскага аблвыканкама Андрэй Свірыдаў зазначыў, што, яго меркаваннем, зараз ёсць умовы для аднаўлення рэгіянальнай эканомікі пасля спаду:

«Знешнія ўмовы спрыяюць росту. Калі захаваецца стабільнасць расійскага рубля, не будзе абмежаванняў на экспарт, то гэта дасць магчымасць узмацніць станоўчыя тэндэнцыі. Задача ўлады — стымуляваць унутраны попыт. Трэба аднаўляць інвестыцыі і павялічваць заробкі».

Ён распавёў таксама, што апроч уліку макраэканамічных фактараў у вобласці створана праграма падтрымкі малога і сярэдняга бізнесу. Ад другога квартала адкрыта ільготнае крэдытаванне, на гэта выдзелена 8 млн рублёў.

[irp posts="15 066″ name="Гарадскія ўлады пайшлі на дыялог з арандатарамі: паніжаны каэфіцыент арэнды, дадуць дарогу маладым бізнесменам"]

Таксама вядзецца праца ў межах грамадскіх кансультатыўных саветаў. «На сваім узроўні вырашаем пытанні з нашымі індывідуальнымі прадпрымальнікамі і малымі прадпрыемствамі. Арыентуемся на тое, каб пачуць малы бізнес. Для іх зараз галоўная праблема — высокія стаўкі на арэнду. Таму працуем, каб іх у заканадаўчым парадку знізіць, каб заставалася больш свабодных грошай на развіццё і было больш перспектыў.

Па выніках сакавіцкага паседжання савета было прынята рашэнне знізіць каэфіцыэнты на арэндныя стаўкі, зараз таксама разглядаем магчымасці чарговага зніжэння. На рынку „Паўднёвы“ прасілі адмяніць плату за паркоўку — таксама вырашылі гэта пытанне. Тое, што на рэгіянальным узроўні можна вырашыць, стараемся рабіць».

[irp posts="22 272″ name="Паркоўка на рынку Паўднёвы" з 16 мая стала бясплатнай для ўсіх наведвальнікаў"]

Надзею на аднаўленне ў эканоміцы рэгіёна, паводле Андрэя Свірыдава, дае і павелічэнне колькасці прадпрыемстваў (юрыдычных асобаў). З яго словаў, у 2015 годзе колькасць такіх аб’ектаў скарацілася на 160, за мінулы — на 20, а сёлета на пачатак года колькасць зарэгістраваных прадпрыемстваў упершыню за два гады перавысіла колькасць ліквідаваных.

Падзяліцца

Апошнія запісы

«Пабачыць Гродна — і памерці». Як наш горад стаў міжваеннай «сталіцай самагубцаў»

У міжваенны час Гродна набыло незвычайную славу. Горад стаў месцам прыцягнення незвычайных турыстаў - тых,…

21 лістапада 2024

«Нармальны быў гастраном — цяпер там прадаюць шпалеры». Ці хапае крамаў у цэнтры Гродна?

Ці хапае ў цэнтры Гродна прадуктовых крам? Спрэчкі наконт гэтага выклікала адкрыццё на перакрыжаванні Савецкай…

21 лістапада 2024

Дзе арганізаваць святочную фотасесію? Гродзенскія студыі ўжо падрыхтавалі навагоднія лакацыі

Прыбраныя ялінкі, свечкі, навагоднія вянкі і гірлянды, аксаміт, светлы ці цёмны фон на выбар. Гродзенскія…

19 лістапада 2024

«Перад выбарамі - спрыяльны час для петыцый». Як прымусіць чыноўнікаў вырашаць праблемы і чаму новая пляцоўка «меркаванне.бел» для гэтага не пасуе

Улады стварылі новую платформу “меркаванне.бел”. Яе пазіцыянуюць як анлайн-пляцоўку, на якой кожны зможа ў вольнай…

15 лістапада 2024

«У Гродне жывуць тыя яшчэ „шалёныя імператрыцы“». Стваральніца брэнда Krikate расказала, як дабралася да парыжскага тыдня моды

Калекцыя адзення гродзенкі Кацярыны Карлацяну дэбютавала гэтай восенню на Парыжскім тыдні моды. А пачыналася ўсё…

14 лістапада 2024

«Першы прыбытак патраціў на станок». Гродзенец у школе выточваў біты, а ў 27 гадоў адкрыў сваю вытворчасць мэблі

Гродзенец Раман Нагула амаль паўжыцця працуе з дрэвам. Школьнікам ён пачынаў з бейсбольных біт, а…

13 лістапада 2024