Спадчына

Жаночы раман часоў пандэміі. Серыя 4. «Лета ў Пярэселцы»

Фатографка Наталля Дораш працягвае распавядаць пра тое, што было і прайшло. Да першых летніх выхадных яна падабрала з асабістага архіва фатаграфіі аб тым, як гарадскіх дзяцей адпраўлялі ў вёску — «на сырадой». Дарэчы, гэта добрая ідэя аздараўлення і на час эпідэміі, калі многія лагеры не працуюць.

Зіму 1958 года з братам моцна хварэлі, мама вырашыла нас адвезці ў суседнюю з горадам вёску Пярэселку на сырадой і свежае паветра. Знялі пакой у вялікім доме пана Здрадоўскага.


Чытайце таксама: «Мы ўвайшлі ў горад са сваімі традыцыямі». Жыхар Пярэселкі правёў экскурсію па сваім раёне


У яго гаспадарцы трымалі двух кароў, быў сад, агарод і пчальнік. У канцы вуліцы пачынаўся хваёвы бор. Там пасля летняга дажджу мы збіралі масляты. На нанятым за трошку грузавіку завезлі ў Пярэселку два панцырныя ложкі, матрацы, падушкі, коўдры і мой дзіцячы ровар. Брату пашанцавала ехаць у кузаве, мы з мамай ехалі ў кабіне з шафёрам, і я вельмі зайздросціла брату.

Калі праязджалі рачулку, здзівіў чырвоны колер яе вады. Мама патлумачыла, што гэта кроў жывёл, якая сцякае з забойнага цэха мясакамбіната. Мы часта хадзілі пешшу абедаць у сталовую мясакамбіната, кармілі ў ёй сытна і танна. Назірала, як бабулькі-жабрачкі куплялі на капейку чай і наядаліся бясплатным хлебам,
горкі якога былі выкладзеныя на шырокіх талерках. У сталовай гучна грала радыёкропка.

Суседнюю з нашым пакоем веранду ў доме пана Здрадоўскага здымала на лета мама маленькай дзяўчынкі Ірачка. Ірачка ў сваім кароткім жыцці напакутаваліся, яе ножкі былі шырока выкручаны на 180 градусаў і зафіксаваны гіпсам. Мама насіла дачку на руках, але Ірачка і сама перасоўвалася на лавачцы-коніку. Адштурхоўвалася ад зямлі ножкамі і колцы рухалі яе наперад. Усе размовы Ірачкі былі звязаны з бальніцамі, аперацыямі і добрымі дзядзькамі хірургамі.

Яна ўжо тады вырашыла стаць доктарам, з сур’ёзным увагай і спрытам умела даставаць стрэмкі з маіх пятак і мазаць ранкі ёдам.
Пасля медыцынскага інстытута яна шмат гадоў прапрацавала раённым доктарам. Мы ўжо з ёй даўно пенсіянеркі, але нашы апавяданні напоўнены светлымі ўспамінамі аб нашым дзяцінстве ў Пярэселцы.

Вялікі сад з буданом пад яблыняй, у якім утульна было чакаць сканчэння дажджу, банкі з загусцелай вапнай, розныя цікавыя жалязячкі ў хляве, хлеў для кароў і свінарнік у канцы саду — тэрыторыя маіх даследаванняў.


Чытайце таксама: Пазнаёміцца з мужам дапамагла «Анна Каренина». Найстарэйшая жыхарка Пярэселкі распавядае пра сваё жыццё


За домам пана Здрадоўскага ў глыбіні агарода быў калодзеж. Мне было забаронена туды хадзіць. Прабіралася да калодзежа і зазірала ў яго з асцярогай. Далёка на дне свяціўся срэбрам пятачок вады і каменьчык ляцеў у глыбіню бясконца доўга. У студні жыло рэха, звонкае і жывое. Магла шмат часу, стоячы на ​​каленях, гутарыць з ім.

Аднойчы да гаспадароў сядзібы прыехалі з Польшчы госці. Вось было весела. Застоллі, шумныя вячоркі ў садзе, размовы дарослых і пастаянны смех.

У брата з’явіўся таварыш па гульнях — унук пана Здрадоўскага Марак. Але гульні ў хлопчыкаў былі дрэннымі - дражніць мяне крыўднымі мянушкамі. Здрада брата, які паддаўся на цкаванне роднай сястры,
мяне злавала і псавала жыццё. «Кардупа, кардупа» — дражнілі яны мяне, і я ў роспачы бегла скардзіцца маме.

Увечары прыганялі з пашы кароў, у паветры стаяў пах сырадою і каровіных праснакоў. Калі гаспадыня пані Ядвіга падоіць кароў, маёй абавязкам было выпіць поўную кружку цёплага з пенкай малака. Душылася, але піла, таму што так было трэба. Ненавіджу сырадой.

Фатаграфіі лета ў Пярэселцы зрабіў мой бацька, які аднойчы наведаў нас у пана Здрадоўскага. Гэтая сядзіба існуе і сёння, міма яе пралегла аўтатраса да Новага мосту.


Чытайце яшчэ:

Женский роман времен пандемии. Серия 3. «Бедная Лиза и настоящий полковник«

Женский роман времен пандемии. Серия 2: Крыся и фестиваль

Женский роман времен пандемиии. Наталия Дорош пишет «фото-сериал» о том, что было и прошло

Падзяліцца

Апошнія запісы

«Пабачыць Гродна — і памерці». Як наш горад стаў міжваеннай «сталіцай самагубцаў»

У міжваенны час Гродна набыло незвычайную славу. Горад стаў месцам прыцягнення незвычайных турыстаў - тых,…

21 лістапада 2024

«Нармальны быў гастраном — цяпер там прадаюць шпалеры». Ці хапае крамаў у цэнтры Гродна?

Ці хапае ў цэнтры Гродна прадуктовых крам? Спрэчкі наконт гэтага выклікала адкрыццё на перакрыжаванні Савецкай…

21 лістапада 2024

Дзе арганізаваць святочную фотасесію? Гродзенскія студыі ўжо падрыхтавалі навагоднія лакацыі

Прыбраныя ялінкі, свечкі, навагоднія вянкі і гірлянды, аксаміт, светлы ці цёмны фон на выбар. Гродзенскія…

19 лістапада 2024

«Перад выбарамі - спрыяльны час для петыцый». Як прымусіць чыноўнікаў вырашаць праблемы і чаму новая пляцоўка «меркаванне.бел» для гэтага не пасуе

Улады стварылі новую платформу “меркаванне.бел”. Яе пазіцыянуюць як анлайн-пляцоўку, на якой кожны зможа ў вольнай…

15 лістапада 2024

«У Гродне жывуць тыя яшчэ „шалёныя імператрыцы“». Стваральніца брэнда Krikate расказала, як дабралася да парыжскага тыдня моды

Калекцыя адзення гродзенкі Кацярыны Карлацяну дэбютавала гэтай восенню на Парыжскім тыдні моды. А пачыналася ўсё…

14 лістапада 2024

«Першы прыбытак патраціў на станок». Гродзенец у школе выточваў біты, а ў 27 гадоў адкрыў сваю вытворчасць мэблі

Гродзенец Раман Нагула амаль паўжыцця працуе з дрэвам. Школьнікам ён пачынаў з бейсбольных біт, а…

13 лістапада 2024