Падчас натурных даследаванняў палаца Баторыя ўнутры замкавых сценаў XVI стагоддзя — перыяду перабудовы палаца — знайшлі сцяну часоў Вітаўта XIV стагоддзя. Яе вырашылі зрабіць часткай будучай экспазіцыі.
Будынак, як і ўвесь замкавы комплекс, рэканструююць на перыяд кіравання Стэфана Баторыя. Тым не менш пасля натурных даследаванняў вырашылі пакінуць у экспазіцыі адчыненыя зандажы — археалагічныя «акенцы» для знойдзеных аб’ектаў XIV-XV стагоддзяў, расказала начальніца ўпраўлення культуры Гродзенскага аблвыканкама Алена Клімовіч для БелТА.
Зараз завяршаецца праектаванне другой чаргі рэканструкцыі Старога замка. У яе ўваходзяць у асноўным працы ў замку Баторыя і флігелі, які да яго прымыкае. Праект рэканструкцыі палаца Стэфана Баторыя ў Гродне інстытут «Гроднаграмадзянпраект» рыхтуе сумесна са спецыялістамі Гродзенскага гісторыка-археалагічнага музея — у ім трэба ўлічыць канцэпцыю і структуру будучай музейнай экспазіцыі. Гатовую праектную дакументацыю разгледзяць на пасяджэнні рэспубліканскай навукова-метадычнай рады, таксама яе чакаюць экспертызы.
Читайте также: «Працуем над 20 заламі». Дырэктар музея распавёў, што будзе ў палацы Баторыя ў Гродне
Зараз сем дзейных залаў з экспазіцыямі і інтэр'ерамі працуюць з поўнай загрузкай. Для турыстычных групаў вядуць асобны запіс.
«Замак аднаўляўся ў дыскусіях, шмат разоў абмяркоўвалася праектная дакументацыя, даводзілася адстойваць свае прапановы. У выніку мы паспяхова прайшлі ўсе неабходныя ўзгадненні ў рэспубліканскай навукова-метадычнай радзе пры Міністэрстве культуры», — сказала Клімовіч.
Раней паведамлялі, што архітэктары ўсё ж пастанавілі захаваць асноўныя сляды перабудоў XVII, XVIII і пачатку XX стагоддзя. У гэтым яны прыслухаліся да спецыялістаў, якія заклікалі не знішчаць сведчанні гістарычных перамен у замку. Элементы, якія замінаюць успрыманню палаца і не ўяўляюць гістарычнай каштоўнасці, прыбяруць.
Колькі грошай выдаткавалі на замкі Гродзеншчыны
З 2009 года ў Гродзенскай вобласці на рэстаўрацыю і музеефікацыю замкаў (Старога замка ў Гродне, Лідскага, Гальшанскага, Крэўскага замкаў) пайшло больш за 58,4 млн рублёў, і работы працягваюцца. Сродкі бралі з Фонду прэзідэнта, рэспубліканскага і мясцовага бюджэтаў. Аб’екты гісторыка-культурнай спадчыны Гродзеншчыны ўключаны ў дзяржаўную і абласную інвестыцыйныя праграмы.
У 2023 годзе музеі, створаныя на базе гэтых аб’ектаў, прынялі 334,4 тысячы чалавек — на 41,6 тыс. чалавек больш, чым годам раней. Па выніках 2024 года прагназуюць яшчэ больш наведвальнікаў.
Таксама зараз вядзецца рэканструкцыя Жыровіцкага манастыра.
