Спадчына

Загінуў у 1939 годзе, але пакінуў вялікі фотаархіў. Гісторыя аднаго афіцэра з Гродна

У рэдакцыю Hrodna.life 9 красавіка прыйшла гродзенка Тэрэза Саловіч, якая вырашыла падзяліцца сваім сямейным фотаархівам. Больш за 100 старых здымкаў некалі належалі яе дзядзьку Мечыславу Шчэнснаму, які служыў у Гродне ў 76-м пяхотным палку імя Людвіка Нарбута і загінуў у Польшчы ў баях з немцамі ў верасні 1939 года. Больш падрабязную гісторыю афіцэра і яго падраздзялення мы раскажам у верасні - да 80-годдзя пачатку Другой сусветнай вайны. А пакуль невялікія падрабязнасці і некалькі ўнікальных здымкаў.

Мечыслаў Шчэнсны нарадзіўся ў Крывым Беластоцкага ваяводства ў 1911 годзе. У сярэдзіне 1930-х гадоў ён пераехаў у Гродна, тут праходзіў службу ў 76-м пяхотным палку імя Людвіка Нарбута.

У 1920-я і 1930-я гады, аж да пачатку Другой сусветнай вайны, 76-ы полк дыслакаваўся ў Гродзенскім гарнізоне. Ваенны гарадок у той час знаходзіўся на тэрыторыі, абмежаванай вуліцамі Касцюшкі, Бэма, Сабескага і Нарбута. Сёння яны носяць іншыя назвы і ў гэтым месцы ўкліньваюцца астраўкі жылога сектара, крамы і розныя арганізацыі.

У Гродне малады афіцэр сустрэў дзяўчыну Яніну Бубко. У пачатку 1939 года маладыя пажаніліся, жылі на сучаснай вуліцы Заводскай. Неўзабаве Мечыслаў, тады ўжо ў званні паручніка, у складзе свайго палка адпраўляецца на перадавую сустракаць немцаў. Загінуў афіцэр на 4-ы дзень вайны — 4 верасня ў Сулеюве (Лодзінскае ваяводства).

Мечыслаў са сваёй жонкай Янінай, 1930-я гг.
Сам 76-ы ПП ваяваў у складзе арміі «Прусы», у складзе 29-й дывізіі. У ноч з 5 на 6 верасня полк ішоў у атаку ў раёне польскага Пётркава. Дывізія атрымала загад аб адступленні, але ён не дайшоў да палка. Пасля пачатковых поспехаў, пад раніцу жаўнеры сутыкнуліся з упартай атакай мотастралковай бранятанкавай дывізіі немцаў. У няроўным баі, але гераічна змагаючыся, дывiзiя перастала існаваць. Загінула больш за 500 чалавек на чале з камандзірам палка. Тыя, хто застаўся ў жывых, патрапілі ў палон да немцаў, многія былі забітыя.

У пасляваенныя гады жонка Мечыслава Яніна, якая засталася жыць у Гродне, шукала праз Чырвоны Крыж магілу свайго мужа. У 1974 годзе яна атрымала ліст з канцылярыі Рыма-Каталіцкай парафіі святога Фларыяна горада Сулеюва, пра тое, што яе муж пахаваны на мясцовых могілках, з салдатамі, якія загінулі пры абароне горада.

Ліст з Сулеюва да жонкі Мечыслава Яніны
«Сямейным жыццём Мечыслаў пажыў зусім няшмат, але цётка заўсёды памятала свайго мужа, — распавядае Тэрэза Саловіч. — Яна кахала яго да канца сваіх дзён. У нашай сям'і рагатыўка [нацыянальны польскі галаўны ўбор, шапка з чатырохвугольным верхам] і кіцель Мечыслава захоўваліся доўгія гады, але ў нейкі момант усё прапала. Застаўся толькі альбом з фотаздымкамі і частка дакументаў. Я старэю і хочацца каму-небудзь расказаць гісторыю аднаго афіцэра з Гродна, які хацеў жыць, але загінуў маладым. Акрамя яго асабістых здымкаў у альбоме цэлы фотаархіў 76-га палка».









Падзяліцца

Апошнія запісы

«Прабіце, калі ласка». Як у Гродне адным талончыкам ламалі сістэму

Гродзенскія кантралёры - самыя суровыя, а пасажыры - самыя дружныя. Квіток можна на выхадзе з…

4 лістапада 2024

«Мяне не перамагчы, я не спаборнічаю». Гродзенка перанесла аперацыю на ствале галаўнога мозгу — вось як змянілася яе жыццё

Раніцай гродзенка Людміла Юрахно як звычайна пайшла на працу, але дадому вярнулася толькі праз паўгода.…

1 лістапада 2024

«Воку няма за што зачапіцца». Спыталіся ў дызайнера, што не так з інтэр'ерамі гродзенскіх устаноў

Гродзенцы скардзяцца, што шмат якія ўстановы ў горадзе выглядаюць аднолькава. Напрыклад, некаторых расчаравалі рэндары інтэр'ераў…

31 кастрычніка 2024

Куды з’ездзіць на Хэлоўін у Гродзенскай вобласці: 5 містычных месцаў ад замкаў да млыноў

Адчуць таямнічую атмасферу Хэлоўіна можна ў розных месцах Гродзеншчыны: у рэгіёне мноства закінутых сядзіб, старажытных…

29 кастрычніка 2024

«Акцэнт» пашыў пальчаткі, «Макей» — сумкі. Як гродзенка паказала сваю калекцыю на Тыдні моды ў Парыжы

Гродзенка Кацярына Карлацяну, заснавальніца брэнда Krikate ("Крыкейт"), паказала сваю калекцыю на Тыдні моды ў Парыжы.…

28 кастрычніка 2024

7 атмасферных месцаў Гродна, якія варта наведаць на Хэлоўін

Набліжаецца Хэлоўін, час восеньскага настрою і містыкі. Пакуль у Беларусі яго цэнзуруюць, Hrodna.life сабраў атмасферныя…

25 кастрычніка 2024