Візы падчас пандэміі, дыстанцыйная ўступная кампанія і купля нерухомасці: эксперт распавёў пра магчымасці для беларусаў у Польшчы

У Гродне многія з нецярпеннем чакаюць адкрыцця межаў Еўрасаюза: з суседнімі краінамі, перш за ўсё з Польшчай, іх звязвае вучоба і праца, у многіх там сябры і сваякі. Але калі беларусы змогуць трапіць у Польшчу? Як быць тым, хто хацеў паехаць на вучобу або працу, а цяпер нават не ведае, калі адчыняць мяжы? Пра гэта мы пагутарылі са старшынёй Польскага Інстытута Грамадзянскага Супрацоўніцтва (Polski Instytut Współpracy Obywatelskiej) Максімам Валасевічам.

У Польшчы і іншых краінах ЕС кажуць аб магчымым хуткім адкрыцці межаў. Але яно пакуль не тычыцца Беларусі і невядома, калі нас будуць пускаць у Еўропу. У той жа час, нейкія спосабы трапіць у Польшчу ў грамадзян Беларусі ёсць. Якія?

Польшча з 11 мая аднавіла выдачу нацыянальных віз для грамадзян Беларусі - і гэта першы крок да паступовага адкрыцця межаў. У цяперашні час да нас могуць уехаць грамадзяне Беларусі з часовым альбо пастаянным відам на жыхарства ў Польшчы, члены сем’яў грамадзян ЕС, уладальнікі нацыянальнай візы катэгорыі «D» выдадзенай у сувязі з працай, а таксама некаторыя іншыя катэгорыі грамадзян.

Чакаем, што ўжо ў бліжэйшы час гэты спіс будзе пашыраны ў першую чаргу для навучэнцаў і жыхароў памежных тэрыторый, а вось турыстам і іншым уладальнікам візы Шэнген «C», верагодна, давядзецца пачакаць даўжэй.

За апошні год-два сярод беларусаў значна вырасла цікавасць да працы ў Польшчы. Калі раней на заробкі часцей ездзілі на ўсход, то зараз усё больш разглядаюць захад. Якія магчымасці ёсць у Польшчы для беларусаў? Як знайсці там працу, як усё правільна аформіць?

У апошнія гады эканоміка Польшча развіваецца дынамічна і таму востра не хапае рабочых рук. Асабліва гэта заўважна ў буйных гарадах краіны, такіх як Вроцлаў, Познань, Катавіцы. Польскія працадаўцы ўсё часцей выбіраюць работнікаў з Беларусі, падкрэсліваючы іх адказнасць, працавітасць і лёгкасць у інтэграцыі.

Для легальнай працы беларусы могуць скарыстацца спрошчанай працэдурай на першыя паўгода — паведамленнем ад працадаўцы (oświadczenie o powierzeniu wykonywania pracy cudzoziemcowi), затым для большасці спатрэбіцца дазвол на працу (калі, вядома, у вас няма «карты паляка» альбо іншых ільгот).

Шукаць працу можна як самастойна, выкарыстоўваючы папулярныя сайты, напрыклад, pracuj.pl, olx.pl/praca і іншыя, так і з дапамогай шматлікіх бюро па працаўладкаванні. Важна памятаць, што такія пасярэднікі не могуць браць з вас аплату за свае паслугі, але іх «маржа» будзе ўключана ў затраты будучага працадаўцы,
што можа азначаць для вас меншы заробак у першыя месяцы работы.

Калі хто-небудзь думае пра тое, каб звязаць сваё жыццё з Польшчай пасля пандэміі, то пра што ён павінен задумацца ўжо цяпер? Як пачаць рыхтавацца да таго, каб пасля паляпшэння сітуацыі паехаць у Польшчу, напрыклад працаваць? Як падрыхтавацца?

У першую чаргу трэба падумаць, чым вы хочаце займацца ў Польшчы, бо мэты ва ўсіх розныя: праца, вучоба, бізнес і гэтак далей. Важна падумаць і пра падставы для легальнага і працяглага знаходжання ў Польшчы.

Для гэтага вам спатрэбяцца нацыянальная віза катэгорыі «D» (дае права да 365 дзён знаходжання) альбо «карта побыту» (часовы від на жыхарства дзейнічае да 3-х гадоў). Толькі з адным з гэтых дакументаў вы зможаце бесперапынку знаходзіцца ў краіне, падарожнічаць па ўсіх краінах Шэнгену, рэгулярна наведваць родных у Беларусі.

Гэтыя дакументы можна атрымаць і на падставе ўдзелу ў нашай праграме «Добры старт у Польшчы».

З-за зачыненых межаў востра паўстала пытанне ў тых, хто планаваў паступаць у польскія ўніверсітэты. Ці вядома ўжо штосьці пра тое, як будзе выглядаць прыёмная кампанія ў гэтым годзе? У беларусаў наогул будзе шанец паступіць у Польшчу?

Польскія ВНУ не хочуць губляць замежных студэнтаў, таму знайсці рашэнне ва ўзаемным інтарэсе ўсіх бакоў. Многія інстытуты і ўніверсітэты ўжо працуюць над канцэпцыяй дыстанцыйнай уступнай кампаніі. ВНУ рыхтуюць зварот да ўрада краіны, каб як мага хутчэй адкрыць знешнія межы ЕС для замежных студэнтаў. Як гэта будзе выглядаць на практыцы, пакажа час.

У Беларусі пішуць пра тое, што беларусы купляюць усё больш кватэр у Польшчы. Наколькі складана замежніку купіць нерухомасць у Польшчы? Што трэба ведаць для гэтага?

Працэдура куплі нерухомасці ў Польшчы досыць простая. Каб набыць кватэру, беларусу не патрэбныя спецыяльныя дазволы. Больш за тое, іншаземец, які пастаянна пражывае ў краіне і мае стабільную працу, цалкам можа атрымаць іпатэчны крэдыт на тых жа ўмовах, што і грамадзянін.

Некалькі цяжэй з купляй асобнага дома і зямлі (напрыклад, для індывідуальнага будаўніцтва). У гэтым выпадку вам спатрэбіцца дазвол ад МУС Польшчы. Дарэчы, набыць можна не больш чым 0,5 га і гэта не могуць быць землі на прыгранічных тэрыторыях. Выключэнне з правілаў для замежнікаў, якія маюць ПМЖ у Польшчы і некаторых іншых катэгорый грамадзян.

Калі ў кагосьці ў Беларусі бізнес зараз у крызісе, але ёсць сродкі на адкрыццё чагосьці новага, то ці можа Польшча быць пляцоўкай для новага старту? У Польшчы лёгка замежніку адкрыць бізнес? Якія сферы зараз выгадныя, чым варта заняцца?

Замежнікі ўсё часцей выбіраюць Польшчу як пляцоўку для свайго бізнесу. У жніўні 2018 года наш Інстытут ўпершыню ў краіне арганізаваў канферэнцыю для 300 (!) Маладых прадпрымальнікаў з Украіны і Беларусі «Startup Poland Camp Wrocław: Biznes w Polsce dla obcokrajowców» («Стартап Польшча Кэмп Вроцлаў: Бізнес у Польшчы для замежнікаў»). Большасць з удзельнікаў у цяперашні час ужо адкрыла свой бізнес у новай краіне.

У Вроцлаве замежнікі асабліва паспяхова развіваюць сваю дзейнасць у сферы турызму, грамадскага харчавання, індустрыі прыгажосці, а таксама IT-сферы і лагістыцы.

Як з гэтым усім можа дапамагчы ваша арганізацыя?

Для жыхароў Беларусі і іншых краін постсавецкай прасторы мы стварылі адмысловы праект: «Добры старт у Польшчы». Яго ўдзельнікам мы дапамагаем зрабіць першыя крокі ў новай краіне, уключаючы легалізацыю знаходжання і падтрымку персанальнага ментар (апекуна) у першыя дні пасля пераезду. У якасці месца пражывання рэкамендуем наш міні-гатэль Travel House у Вроцлаве.

Лекцыі, інтэграцыйныя сустрэчы і трэнінгі, магчымасць валанцёрскай дзейнасці ў сферы турызму і НДА, дапамагаюць удзельнікам «Добрага старту ў Польшчы» атрымаць веды неабходныя ў новай краіне, пашырыць круг зносін.

---

ТАА «Ірвінга Група»
УНП 191 751 509