Транс-хлопец з Гродна: «Калі пасля пераходу зразумею, што гэта памылка, не буду шкадаваць»

Максіму 19 гадоў і ён транс-хлопец. Гэта значыць, што нарадзіўся дзяўчынай, але адчувае сябе хлопцам. Ён не любіць сваё «пашпартнае» імя, апранаецца ў цёмныя колеры і аб’ёмныя курткі, сустракаецца з дзяўчынай і рыхтуецца здзейсніць пераход — карэкцыю полу.

У сакавіку ён распавядаў на «Жывой бібліятэцы» ў Гродне, як гэта — быць транс-хлопцам. На інтэрв'ю пагадзіўся, каб дапамагчы каму-небудзь зразумець сябе, як яму калісьці дапамаглі форумы. Максім распавядае, што незнаёмыя людзі ўспрымаюць яго па-рознаму — хтосьці як дзяўчыну, нехта як хлопца. А п’яныя мужчыны не саромеюцца ўдакладніць, «мужык» ён ці «баба».

«Мне не падабаўся мой голас, і я пачаў курыць, каб голас стаў ніжэй»

Трансгендарнасць — несупадзенне гендарнай ідэнтычнасці чалавека з зарэгістраваным пры нараджэнні полам. Трансгендарнасць не з’яўляецца ментальным разладам. Сэксолагі лічаць, што яна ўзнікае на этапе цяжарнасці і з’яўляецца прыроджанай.

— Некамфортна мне стала дзесьці ў 13 гадоў, але я не разумеў, што гэта. Вельмі добра, што ёсць форумы, дзе маюць зносіны людзі, дапамагаюць адзін аднаму, кажуць пра такія рэчы. І па «сімптомах» [усміхаецца] я зразумеў, што гэта мая праблема, — распавядае Максім.

Максім кажа, што і так не любіў фарбавацца, насіць спадніцы, сукенкі, абцасы. «Я насіў маленькія абцасікі ў школу на першае верасня, таму што матуля казала, што гэта вельмі прыгожа», — распавядае ён. А ў падлеткавым узросце дзявочая знешнасць пачала прыносіць боль.

— Я вельмі моцна пачаў ненавідзець сябе. У плане знешнасці. Гляджу ў люстэрка і наогул сябе не люблю. І не магу зразумець: чаму, за што. З’явілася агіда да свайго цела, голасу. І я вельмі моцна пачаў закрывацца ў сабе. Вонкава гэта выяўлялася ў тым, што я проста насіў вельмі закрытую адзежу — байку накінуў, валасы сабраў і пайшоў. Прасцей кажучы, я вельмі моцна запусціў сябе, таму што мне было вельмі некамфортна. Потым я пачаў насіць больш простую вопратку — мужчынскія рэчы. Калі я зразумеў, у чым заключаецца мая праблема, я пачаў паступова састрыгаць валасы — ніжэй плечаў, карэ і ў выніку зрабіў кароткую стрыжку. І мне стаў падабацца мой твар з кароткай стрыжкай. Мне не падабаўся мой голас, і я пачаў курыць, каб голас стаў ніжэй. Знешнія змены пачалі адбывацца, і я пачаў сябе больш-менш добра адчуваць.

Трансгендары да аперацыі носяць сцяжку на грудзі. Максім выкарыстаў для гэтага эластычны бінт. З-за гэтага спачатку балюча нават дыхаць, але дзеля псіхалагічнага камфорту транс-хлопцы ідуць на гэта.

«Адправім цябе ў псіхушку». Як праходзілі першыя прызнанні

— Я родам з маленькага горада — Навагрудка. І акрамя аднакласнікаў, сяброў у мяне наогул не было. Я вельмі добра камунікаваў з адной дзяўчынай — яна была маёй найлепшай сяброўкай. І яна была першым чалавекам, якому я расказаў. Наогул, у мяне да яе з’явілася сімпатыя, і з-за гэтага я захацеў ёй адкрыцца. Я чакаў вельмі дрэннай рэакцыі і баяўся вельмі моцна распавядаць пра гэта людзям. Таму што… гэта страшна.

Але яна мяне зразумела. Спачатку я проста папрасіў яе звяртацца да мяне «Максім», казаць пра мяне ў мужчынскім родзе. Яна гэта з лёгкасцю прыняла. Потым я ёй растлумачыў праблему, патлумачыў, як магу, што гэта такое. І яна мяне зразумела, —
распавядае Максім.

Калі ён прыехаў вучыцца ў Гродна, пазнаёміўся з людзьмі «ў тэме». І тады ж распавёў пра сваю трансгендарнасць айчыму і брату. Маме давялося расказваць некалькі разоў.

— Я распавядаў некалькі разоў, і ўсё з самага пачатку. Першы раз я расплакаўся і не змог ёй нармальна растлумачыць. Яна сказала: ну нічога, пройдзе. Другі раз я спрабаваў расказаць, і яна казала нешта з разраду сваёй мудрасці: у мяне таксама такое было, усё пройдзе, не забівай сабе галаву. Потым я паказваў вельмі шмат артыкулаў пра такіх людзей, і яна пачала да гэтага вельмі агрэсіўна ставіцца. Сказала: гэта хвароба, цябе трэба лячыць, адправім цябе ў псіхушку, і я не ўздымаў больш гэтую тэму з ёй.

Зараз у Максіма ёсць і сябры-хлопцы. «Пры знаёмстве бываюць пацешныя сітуацыі. Нядаўна знаёміўся з хлопцам, мы паціснулі рукі, і ён спытаў, што ў мяне з голасам. Я кажу: яшчэ не зламаўся. Людзі не разумеюць, што наогул адбываецца. Камінг-аўт здзяйсняецца кожны дзень, калі новага чалавека сустракаеш».

«Калі пасля пераходу я зразумею, што гэта была памылка, я не буду шкадаваць»

— Ёсць трансгендарныя людзі, якія ўжо пасля пераходу разумеюць, што зрабілі памылку. Мне ўжо 19 гадоў і за 5 гадоў у мяне былі думкі, я сумняваўся, а раптам гэта не так? Я адчуваў нянавісць, агрэсію да людзей, якія мяне не прымаюць. Я вельмі шмат людзей страціў пасля таго, як расказаў ім. Але, мне здаецца, што цяпер усё так, як павінна быць. У любым выпадку, калі пасля здзяйснення пераходу я разумею, што гэта была памылка, я не буду шкадаваць, што зрабіў пераход.

Як выглядае працэдура змены полу?

Максім называе трансгендарнасць «праблемай», таму што «людзі не могуць жыць так, як ім трэба». Урач-сэксолаг Алег Хімко распавядае, як у Беларусі праходзіць рашэнне. Працэдура карэкцыі полу ўключае некалькі этапаў. Чалавек звяртаецца ў Рэспубліканскі цэнтр сексалогіі з заявай аб змене полу. Праводзяцца сэксалагічныя і псіхалагічныя абследаванні. Пасля заканчэння абследаванняў і псіхатэрапіі збіраецца спецыяльная камісія. У яе ўваходзяць 15 чалавек: вядучыя спецыялісты сістэмы аховы здароўя, прадстаўнікі УМВД, Міністэрства юстыцыі і Міністэрства адукацыі. На пасяджэнні прымаецца рашэнне: дазволіць карэкцыю полу, даабследаваць пацыента або адмовіць.

З рашэннем камісіі чалавек звяртаецца ў ЗАГС, дзе яму замяняюць пасведчанне аб нараджэнні і пашпарт. Потым мяняюць іншыя дакументы: дыплом, правы кіроўцы. Вырашаюцца пытанні з вайсковым абавязкам. Праз паўгода зноў збіраецца камісія. Калі транссэксуал і спецыялісты вырашаюць, што хірургічная і гарманальная карэкцыя полу патрэбныя, пацыент атрымлівае накіраванне. Дапамагаюць бясплатна, таму што транссэксуалізм гэта медыцынскае паказанне для карэкцыі полу.

«Чакаю, калі пачну галіцца»

У Максіма было ў планах пачаць праходзіць лекараў у пачатку лета, але з-за праблем у сям'і яны змяніліся. Максім з натхненнем распавядае, як змяняецца цела пасля пачатку прыёму гармонаў і пачатку пераходу.

— Мяняецца голас, пачынаюць расці валасы на твары, на целе. Чакаю ўжо, калі галіцца пачну. Чакаю, пакуль з’явіцца першы валасок дзесьці тут [паказвае на твар] і буду верашчэць проста. Ад усіх гэтых думак пра тое, як будзе праходзіць пераход, як я буду змяняцца, мне вельмі радасна. Тое, чаго я доўга чакаў, нарэшце наступіць. Потым прыбіраюцца грудзі, фармуюцца палавыя органы.

«Калі я купляў мужчынскую ніжнюю бялізну, я заўсёды казаў, што брату»

— Рысы твару — жаночыя, мне гэта не падабаецца. Фігура жаночая не падабаецца. Ногі не падабаюцца. Я разумею, што біялагічна я дзяўчына, і з-за гэтага мне складана.

Максім распавядае, як цела абмяжоўвае яго: складана мець адносіны на працы, калі ты агрэсіўна рэагуеш на «пашпартнае імя».
Таму што і цяпер Максіма ўспрымаюць як дзяўчыну на вучобе, бацькі, старыя знаёмыя. Складана ў палавым жыцці, калі ненавідзіш сваё цела. Складана займацца спортам, маючы сцяжку на грудзях. Складана «напампавацца», маючы жаночы арганізм.

Складана было перадужаць сябе і навучыцца хадзіць у мужчынскія прыбіральні і распранальні. «Бывае, у крамах кажуць: але ж гэта мужчынская рэч. Я кажу: так, мне патрэбна мужчынская рэч. Калі я купляў мужчынскую ніжнюю бялізну, я заўсёды казаў, што брату, таму што мне было страшна».

Пра каханне і будучыню

Гендэр — не тое ж самае, што сэксуальная арыентацыя. Так што трансгендарам могуць падабацца прадстаўнікі і іншага полу, і свайго. Максім, напрыклад, — натурал.

— Ці складана знайсці трансгендару пару?

— Калі ў цябе такое ідэальнае я***а [твар], не складана, — усміхаючыся, адказвае за Максіма яго сяброўка, якая прыйшла «для маральнай падтрымкі».

— У любым выпадку, чалавек павінен быць чалавекам, які разумее і не трансфобам. У маім вопыце не было, каб людзі, якія даведваліся, што я транс-чалавек, адразу жорстка адвяргалі. Быў такі інтарэс з боку чалавека — што гэта такое, як цікава, растлумач мне, — распавядае Максім.

Пры поўным пераходзе трансгендар становіцца бясплодным. Пра дзяцей Максім пакуль не думаў. Кажа, калі што, ёсць эка або дзіцячыя дамы. Але пры пераходзе набываецца большае.

 — Ты любіш сябе?

— Я вельмі моцна імкнуся. Я спрабую зразумець сябе, але вельмі дрэнна атрымліваецца, з-за знешніх фактараў гэтых вось. У мяне бываюць моманты, калі ну я быццам бы прыгожы. А бываюць моманты, калі я пачынаю ненавідзець сябе, і мне дрэнна.

— Як думаеш, пераход дапаможа ў гэтым?

— Я думаю так. Таму што нават з раніцы пасля пераходу я пагляджу на сябе ў люстэрка, каб памыцца, і падумаю «трэба пагаліцца», і гэта вельмі выдатна. Я думаю так, будзе прасцей палюбіць сябе.

Падзяліцца

Апошнія запісы

«Пабачыць Гродна — і памерці». Як наш горад стаў міжваеннай «сталіцай самагубцаў»

У міжваенны час Гродна набыло незвычайную славу. Горад стаў месцам прыцягнення незвычайных турыстаў - тых,…

21 лістапада 2024

«Нармальны быў гастраном — цяпер там прадаюць шпалеры». Ці хапае крамаў у цэнтры Гродна?

Ці хапае ў цэнтры Гродна прадуктовых крам? Спрэчкі наконт гэтага выклікала адкрыццё на перакрыжаванні Савецкай…

21 лістапада 2024

Дзе арганізаваць святочную фотасесію? Гродзенскія студыі ўжо падрыхтавалі навагоднія лакацыі

Прыбраныя ялінкі, свечкі, навагоднія вянкі і гірлянды, аксаміт, светлы ці цёмны фон на выбар. Гродзенскія…

19 лістапада 2024

«Перад выбарамі - спрыяльны час для петыцый». Як прымусіць чыноўнікаў вырашаць праблемы і чаму новая пляцоўка «меркаванне.бел» для гэтага не пасуе

Улады стварылі новую платформу “меркаванне.бел”. Яе пазіцыянуюць як анлайн-пляцоўку, на якой кожны зможа ў вольнай…

15 лістапада 2024

«У Гродне жывуць тыя яшчэ „шалёныя імператрыцы“». Стваральніца брэнда Krikate расказала, як дабралася да парыжскага тыдня моды

Калекцыя адзення гродзенкі Кацярыны Карлацяну дэбютавала гэтай восенню на Парыжскім тыдні моды. А пачыналася ўсё…

14 лістапада 2024

«Першы прыбытак патраціў на станок». Гродзенец у школе выточваў біты, а ў 27 гадоў адкрыў сваю вытворчасць мэблі

Гродзенец Раман Нагула амаль паўжыцця працуе з дрэвам. Школьнікам ён пачынаў з бейсбольных біт, а…

13 лістапада 2024