Спадчына

У Фарным касцёле рамантуюць арган — адзін з найбуйнейшых у Беларусі. Касцёл чамусьці робіць з гэтага таямніцу

У гродзенскім Фарным касцёле рамантуюць арган. Працы ідуць ужо некалькі месяцаў. Аднак афіцыйна пра гэта нічога не кажуць, а пробашч Ян Кучыньскі наогул адмаўляе, быццам нейкія працы вядуцца, паведаміў Telegram-канал Urban Hrodna.

Арган абнесены рыштаваннямі, трубы знятыя (9 лістапада 2022 года). Фота: Urban Hrodna

Рыштаванні на аргане з’явіліся яшчэ ў верасні. Ахоўнік з касцёла расказаў чытачу Hrodna.life, што арган пачалі рамантаваць тры-чатыры месяцы таму. Рамонтам займаецца адзін майстар. Ён чысціць і рамантуе трубы інструмента. Працы працягнуцца прыкладна год.

Гістарычны Telegram-канал Hrodna 11:27 са спасылкай на пост гродзенскага дызайнера Ігара Варкулевіча ў Facebook піша, што рамонтам інструмента займаецца спецыяліст па арганах Аляксандр Бурдзялёў, аўтар энцыклапедыі «Арганы Беларусі». Аднак па стане на 16 лістапада ў публікацыі Варкулевіча ў Facebook адсутнічаюць згадкі Бурдзялёва, пост таксама даступны толькі для сяброў аўтара.

Ксёндз Ян Кучыньскі адмовіўся расказваць Urban Hrodna пра рамонт аргана. «Адкуль вы ўзялі такую інфармацыю?», — запытаў Кучыньскі і параіў звяртацца да тых, хто такую інфармацыю публікаваў, бо ён нічога публічна пра арган не расказваў.

Але трубы аргана ў Фарным касцёле сапраўды адсутнічаюць. Яго праспект [пярэдні бок аргана — Urban Hrodna] абнесены рыштаваннямі.

Hrodna.life звярнуўся непасрэдна да Аляксандра Бурдзялёва, каб даведацца больш пра рамонт аргана і пацвердзіць або абвергнуць яго ўдзел у працах. Аднак Аляксандр сказаў, што «інфармацыя пра рамонт з’явілася памылкова і выдалена з першакрыніцы. Зараз ніхто не зацікаўлены ў публікацыі гэтага факта».

Праспект аргана абнесены рыштаваннямі, трубы знятыя (9 лістапада 2022 года). Фота: Urban Hrodna

Што вядома пра арган з Фарнага касцёла

Арган у кафедральным саборы Святога Францыска Ксаверыя — адзін з найбуйнейшых у Беларусі. Яго зрабілі ў 1937 годзе ў варшаўска-віленскай фірме «Wacław Biernacki». У тыя часы гэта была адна з трох найбуйнейшых фірмаў па вытворчасці арганаў у Польшчы. У ёй выраблялі арганы для Вавельскага сабора ў Кракаве, Варшаўскай і Кракаўскай кансерваторый, а таксама для сабораў святога Казіміра, кафедральнага сабора, сабора святога Мікалая, святога Стэфана, святога Георгія ў Вільні.

Верагодна, Бернацкі разбудоўваў ужо існуючы раней арган. Ёсць таксама гарадская легенда, што пачаткова арган стаяў у Фары Вітаўта і быў перанесены ў кафедральны сабор у час Другой сусветнай вайны. Там яго нібыта размясцілі ў шафе ад папярэдняга аргана. Гэта можа пацвярджаць налепка ўнутры аргана з пазнакай атрымальніка заказа — «prob.par.wojsk.» — што азначае «настаяцель вайсковага прыхода». А Фара Вітаўта ў міжваенны час была менавіта гарнізонным касцёлам.

На фірмовай таблічцы «W. Biernacki Warszawa» знайшоўся таксама дробны надпіс «Rausch — Toruń» — гэта фірма, якая вырабляла такія таблічкі.

Самы стары дзейсны арган Беларусі таксама знаходзіцца ў Гродне

Арган на 12 галасоў 1750 года вытворчасці размяшчаецца ў касцёле Маці Божай Анёльскай (францішканскім). Яго лічаць самым старым у Беларусі. Арган двойчы перабудоўвалі, у 1884 і 1988 гадах, але праспект [пярэдні бок аргана — Urban Hrodna] і частка трубаў захавалі з 1750 года. Апошні грунтоўны рамонт інструмента адбыўся ў 2014 годзе. Да гэтага часу інструментам не карысталіся працяглы час.

Чытайце таксама:

Падзяліцца

Апошнія запісы

«Пабачыць Гродна — і памерці». Як наш горад стаў міжваеннай «сталіцай самагубцаў»

У міжваенны час Гродна набыло незвычайную славу. Горад стаў месцам прыцягнення незвычайных турыстаў - тых,…

21 лістапада 2024

«Нармальны быў гастраном — цяпер там прадаюць шпалеры». Ці хапае крамаў у цэнтры Гродна?

Ці хапае ў цэнтры Гродна прадуктовых крам? Спрэчкі наконт гэтага выклікала адкрыццё на перакрыжаванні Савецкай…

21 лістапада 2024

Дзе арганізаваць святочную фотасесію? Гродзенскія студыі ўжо падрыхтавалі навагоднія лакацыі

Прыбраныя ялінкі, свечкі, навагоднія вянкі і гірлянды, аксаміт, светлы ці цёмны фон на выбар. Гродзенскія…

19 лістапада 2024

«Перад выбарамі - спрыяльны час для петыцый». Як прымусіць чыноўнікаў вырашаць праблемы і чаму новая пляцоўка «меркаванне.бел» для гэтага не пасуе

Улады стварылі новую платформу “меркаванне.бел”. Яе пазіцыянуюць як анлайн-пляцоўку, на якой кожны зможа ў вольнай…

15 лістапада 2024

«У Гродне жывуць тыя яшчэ „шалёныя імператрыцы“». Стваральніца брэнда Krikate расказала, як дабралася да парыжскага тыдня моды

Калекцыя адзення гродзенкі Кацярыны Карлацяну дэбютавала гэтай восенню на Парыжскім тыдні моды. А пачыналася ўсё…

14 лістапада 2024

«Першы прыбытак патраціў на станок». Гродзенец у школе выточваў біты, а ў 27 гадоў адкрыў сваю вытворчасць мэблі

Гродзенец Раман Нагула амаль паўжыцця працуе з дрэвам. Школьнікам ён пачынаў з бейсбольных біт, а…

13 лістапада 2024