«Мне 28 гадоў і ўсё жыццё я жыву пры адным прэзідэнце. Я хачу пераменаў», — кажа Аляксандр Хват, якога затрымалі ў Гродне 26 чэрвеня падчас акцыі салідарнасці з палітвязнямі.
Хлопец выйшаў у цэнтр горада з плакатам і прастаяў менш за хвіліну — яго амаль адразу затрымалі. У ізалятары часовага ўтрымання (ІЧУ) на Гая гродзенец прабыў трое сутак і атрымаў штраф — 20 базавых. Сваю гісторыю Аляксандр распавёў Hrodna.life.
Аляксандр родам з Гродна, але апошнія некалькі гадоў працаваў у Польшчы дальнабойнікам. У снежні 2019 года ён звольніўся і вярнуўся дадому. Уладкаваўся рознарабочым на адным з прадпрыемстваў горада і стаў атрымліваць заробак у некалькі разоў менш, чым за мяжой. Каля 200 долараў.
«Гэта хіба нармальны заробак для 28-гадовага хлопца? Гэта проста смешна, — кажа Аляксандр. — Я хачу прыгожа апранацца, дзяўчыну звадзіць у рэстаран або ў кіно. І, як нармальны чалавек, я хачу паехаць на адпачынак. Але за такія грошы нават пракарміцца цяжка. Я нічога не магу сабе дазволіць. Сітуацыя ў краіне прымусіла мяне выйсці. Я баяўся, але перамог сябе».
На акцыю салідарнасці 26 чэрвеня Аляксандр ішоў мэтанакіравана, пры гэтым ён прыйшоў з плакатам: «Стоп таракан». Да затрымання на суткі хлопец гатовы не быў.
«У нейкі момант я зразумеў, што павінен выйсці. Задаў сабе пытанне: што я зрабіў для гэтай краіны, каб нешта змяніць? Людзі, якія за нешта змагаліся, ужо сядзяць. Нам патрэбна салідарнасць. Я проста зразумеў, што павінен сабрацца з думкамі, узяць плакат і выйсці ў цэнтр горада».
У той дзень у цэнтр горада на пікет салідарнасці выйшлі два дзясяткі чалавек. Аляксандр быў адным з іх, ён стаяў каля аблвыканкама.
«Мне было вельмі страшна даставаць плакат, але я разгарнуў яго. У нейкі момант да мяне пад’ехалі два аўтазакі, адкрыліся дзверы і адтуль выбеглі тры супрацоўнікі АМАПу. Схапілі мяне, як нейкага злачынцу, і кінулі на падлогу ў аўтазаку».
Аляксандр кажа, што пасля затрымання ўвесь час знаходзіўся на падлозе аўтазака. Адзін з супрацоўнікаў пытаўся ў хлопца, хто яму заплаціў за выхад з плакатам.
«Падышоў, узяў за валасы і ўдарыў аб сценку. Потым сказаў: „Колькі табе расейцы заплацілі?“. Але ніхто мне нічога не плаціў, я выйшаў па ўласнай волі. Я чакаў, што пачнуць ціснуць на мяне, але не думаў, што ў такой жорсткай форме».
У ІЧУ на вуліцы Гая Аляксандр прабыў трое сутак. Ён быў абураны ўмовамі ўтрымання.
«Хлопцы, якіх забралі са мной у той дзень, былі гатовыя да сутак. У некаторых была гарбата ў пакеціках, печыва, трусы, майка. У мяне ж нічога не было. Умовы ў ІЧУ — проста жэсць, асабліва калі паляць унутры — няма чым дыхаць. Нас нават не выводзілі на шпацыр. Спаць немагчыма ў гэтых чатырох сценах. Вельмі душна, туалет бачны ўсім. Дзіка там, як з жывёламі сябе паводзяць. Я быў з Яўгенам Грынем у камеры і ў першую ноч прывезлі да нас алкаша — дэбашыра, жонка выклікала міліцыю на яго. А праз дзень прывялі 22-гадовага хлопца, на яго мама выклікала міліцыю».
Судзілі гродзенцаў за акцыю салідарнасці 29 чэрвеня ў РАУС Ленінскага раёна. Быў выязны суд.
«Прывезлі нас у 8 раніцы, а суд адбыўся толькі ў 15:00. У выніку мне далі 20 базавых: абвінавацілі па двух артыкулах — непадпарадкаванне і несанкцыянаваны мітынг. З адным з артыкулаў я не згодзен — як я мог аказваць непадпарадкаванне, калі мяне схапілі і пацягнулі адразу ў аўтазак. У міліцыі сказалі: калі яшчэ раз у горадзе ўбачаць,
няважна пры якіх абставінах, забяруць».
Пасля сутак і суда Аляксандр убачыў відэа і фатаграфіі з момантам затрымання. Хтосьці нават пісаў у каментарах: «Адзін у полі воін» і «хлопец са сталёвымі яйкамі».
«Так, я адважыўся і зрабіў гэта. Калі сядзець дома на канапе, то нічога не адбудзецца. Сёння людзей палохаюць, яны баяцца. З-за ўсяго гэтага ў многіх апускаюцца рукі. Але нам патрэбен глыток свежага паветра. Я хачу жыць і працаваць у сваёй краіне, а не некуды з’ехаць».
Чытайце таксама: