Спадчына

На сметніку ў Гродне знайшлі старыя фота і плёнкі. Каму яны належалі?

Чытач Hrodna.life Уладзь даслаў у рэдакцыю фатаграфіі з відамі Гродна 1970−80-х гадоў. Негатывы ён знайшоў 7 лютага каля смеццевых бакаў на праспекце Касманаўтаў. Карэспандэнт Hrodna.life паспрабаваў даведацца, каму маглі належаць гэтыя здымкі.

Знаходка ў смецці

Фатаграфіі Уладзь даслаў у рэдакцыю. Іх ён знайшоў у двары на рагу Пралетарскай і праспекта Касманаўтаў. Каля смеццевых кантэйнераў ляжала трохі старой савецкай мэблі і адкрыты чамадан. Там амаль нічога не было, акрамя фатаграфіі ўсмешлівага дзіцяці ў ажурнай рамцы. Пад ёй ляжалі іншыя здымкі, плёнкі і слайды-дыяпазітывы.

«Іх маглі проста вывезці на звалку. Першае, што кінулася ў вочы: фатаграфія на Старым мосце Гродна. Па выглядзе 1970−80-х гадоў. На фотаздымках таксама былі кадры з святкавання 35-годдзя дня Перамогі - шмат гараджан. Быў здымак на Карла Маркса з Фарным касцёлам удалечыні, на вуліцы Савецкай. Былі і яшчэ вельмі новыя дамы каля кінатэатра „Усход“, кадры з нейкага прадзільнага прадпрыемства, работнікі і станкі», — распавядае Hrodna.life Уладзь.

Так выглядаў чамадан, дзе Уладзь знайшоў фатаграфіі.
Фатаграфія дзіцяці і канверт з імем Лысенка
Мітынг у цэнтры Гродна. 1970−80-я гг.
Мітынг у цэнтры Гродна. 1970−80-я гг.
Мітынг у цэнтры Гродна. 1980 г.

«На здымках жывыя і праўдападобныя людзі»

Разам з фотаздымкамі былі раскіданыя брашуры па фотаздымцы, лісты з калькуляцыяй фотаматэрыялаў. Побач быў канверт, а на ім імя — Лысенка Іван Рамановіч. Уладзь выказаў здагадку, што здымкі і рэчы належалі калісьці гэтаму чалавеку.

Уладзь пашукаў у інтэрнэце і знайшоў, што з 1994 або 1997 года чалавек з такім імем быў у Гродна індывідуальным прадпрымальнікам. У 2009 годзе ён памёр.

«Кім дакладна быў гэты чалавек, я не ведаю. Ці ведаюць яго дзеці і ўнукі, што стала з фотаздымкамі - таксама. Але на каляровых фотаздымках вельмі жывыя і праўдападобныя людзі. Магчыма, хтосьці пазнае сябе ці сваіх родных».

Уладзь спадзяецца, што калі-небудзь у Гродне з’явіцца музей жыхароў горада, дзе будуць, акрамя ўсяго, і такія фатаграфіі.

Улад распавёў нам пра здымкі 7 лютага. На наступны дзень у рэдакцыю напісаў яшчэ адзін чытач і распавёў, што таксама знайшоў цікавую фатаграфію каля смеццевага кантэйнера на праспекце Касманаўтаў. Здымак быў каляровы, 1980-х гадоў. Магчыма, і ён належаў Івану Лысенку.

Ці быў фатографам Іван Лысенка?

Паводле інфармацыі Hrodna.life Іван Лысенка — былы вайсковец. Ён жыў недалёка ад кінатэатра «Усход» — у доме 10Б на праспекце Касманаўтаў, дзе давалі кватэры афіцэрам.

9-павярховы дом на праспекце Касманаўтаў, 10Б. Яго пабудавалі ў 1977 годзе. Тут атрымаў кватэру Іван Лысенка. Побач з домам на сметніку і знайшлі яго фатаграфіі

У фотаклуба «Гродна» распавялі Hrodna.life, што Лысенка быў актыўным членам клуба ў канцы 1980−1990-х гадоў. Ён удзельнічаў у выставах, у архіве клуба ёсць яго фатаграфіі. На пенсіі ён працаваў фатографам на прадзільна-нітачным заводзе. Чаму яго здымкі апынуліся на сметніку, у фотаклубе не ведаюць.

На наступны дзень пасля публікацыі гэтага матэрыялу ў рэдакцыю Hrodna.life напісаў унук Івана Лысенкі Уладзімір. Ён працуе фатографам у Гродне. Уладзімір распавёў, як фатаграфіі апынуліся на сметніку.

«Разграбалі кватэру. Дзед і бацька былі фатографамі, яны займаліся здымкай у 1980−90-х гг. Што мог, я адабраў сабе, астатняе прыйшлося выкінуць. У архівах захавалася шмат плёнкі, яе трэба праяўляць. У будучыні планую перабраць ўсе, што адклаў. Магчыма, калі-небудзь зраблю выставу».

Дзе яшчэ можна ўбачыць стары Гродна?

У пачатку лютага беларускі журналіст Уладзімір Садоўскі падзяліўся на сваёй старонцы ў Facebook каляровымі фатаграфіямі Гродна 1980-х гадоў. Здымкі Гродна ён знайшоў у архіве сям'і Сакірка.

Глядзіце таксама нашы папярэднія падборкі старых фотаздымкаў Гродна:

Падзяліцца

Апошнія запісы

Тры Белавежскія пушчы. Як агароджы на мяжы змяняюць лес і жывёльны свет у Беларусі, Польшчы і паміж платамі

Белавежская пушча сёння раздзеленая не на дзве, а насамрэч на тры часткі: беларускую, польскую і…

31 сакавіка 2025

«Трэнд — мацоўня, здароўе». Задалі адны і тыя ж пытанні металістам з Беларусі і Польшчы

Ужо некалькі дзесяцігоддзяў метал-музыка аб'ядноўвае людзей не толькі адных музычных прыхільнасцяў, але і падобнага светапогляду.…

26 сакавіка 2025

У гродзенскім ГЦ развяліся прусакі. Куды звяртацца, калі заўважылі насякомых у кафэ ці ў сябе дома

У ГЗК Triniti гродзенцы заўважылі прусака — насякомае бегала па канапе ў зоне фуд-корту. Hrodna.life…

26 сакавіка 2025

«Магчыма, будзе і новы матэрыял». Вакаліст гурта Ulis Слава Корань расказаў, як эміграцыя не дае яму пісаць

Беларускі гурт Ulis праіснаваў больш за 20 гадоў. Яго спадчына жыве - музыканты робяць каверы,…

20 сакавіка 2025

«Мама выпісвала фальшывыя дакументы і дапамагала трапіць у Польшчу». Рэпатрыянтка — пра дзяцінства ў Гродне і эміграцыю ў 1946-м

Крысціна Мішчук (Пянткоўская) нарадзілася ў 1933 годзе ў Гродне ў сям'і мясцовай інтэлігенцыі. Каталічка. Тата…

18 сакавіка 2025

«Мая зямля — што хачу, тое і раблю». З’ездзілі ў польскую вёску ля мяжы з Беларуссю, куды стараста запрашае жыць усіх ахвотных

У 500 метрах ад плота, узведзенага на польскім баку мяжы з Беларуссю, стаіць вёска Азяраны…

17 сакавіка 2025