У Гродне скончылі абмяркоўваць праект рэканструкцыі набярэжнай Нёмана. Грамадскія абмеркаванні не сабралі шмат людзей. Рэдакцыя Hrodna.life спытала ў эксперта альянсу «Зялёная Беларусь» Уладзіслава Шумака, што ён думае пра праект.
Чаму гараджане не ўдзельнічалі ў слуханнях?
Праект сапраўды накіраваны на павышэнне камфорту гараджан, лічыць Уладзіслаў Шумак. Недахопы пакуль не пазначаныя відавочна ў крыніцах. Але малая колькасць удзельнікаў на грамадскіх абмеркаваннях (у асноўным «архітэктурная тусоўка») можа азначаць недастатковую зваротную сувязь ад жыхароў і недагляд іх рэальных патрэб.
-Асноўныя прычыны: магчыма, слабая інфармацыйная кампанія, нязручны час або фармат, альбо жыхары проста не адчуваюць асабістага ўдзелу ці важнасці абмеркавання. Таксама ў запрашэнні акцэнт зроблены на тэрмінах і пляцоўках, але не на матывацыі, што зніжае ўцягнутасць, — мяркуе Уладзіслаў.
Што можа пайсці не так пры рэканструкцыі набярэжнай?
Ёсць «тэхнічныя» рызыкі. Напрыклад, захаванне і ўмацаванне каменных адхонаў патрабуе акуратнага падыходу. Калі дапусціць памылкі, то бераг можа абсыпацца або дэфармавацца, а плынь ракі — стаць менш зручнай ці нават небяспечнай. Напрыклад, можа ўзмацніцца размыў, з’явяцца завіхрэнні або застойныя зоны вады.
-Уявіце, што ў вас ёсць бераг, дзе людзі гуляюць. Берагавая геаметрыя — гэта форма берага. Яна можа «паехаць»: дзесьці стане страмчэй і нязручней спускацца, дзесьці пачне абсыпацца камянямі і зямлёй, а дзесьці ўтвараюцца непрыемныя ямы. Гідрадынаміка — гэта тое, як цячэ рака. Вада можа пачаць «біць» у адзін участак і мацней размываць яго, з’явяцца віхуры або, наадварот, застойныя месцы, дзе застойваюцца, абложваюцца наносы.

Гэта значыць замест акуратнага і прыгожага берага атрымаецца нязручны і нават праблемны: вада будзе разбураць яго хутчэй, а карыстацца ім стане складаней.
Важна захоўваць экалагічныя калідоры і біялагічную разнастайнасць. А яшчэ — не пашкодзіць гістарычны ландшафт: каменныя адхоны, від на замкі, архітэктуру.
Пры рэканструкцыі ўлады хочуць пасадзіць квітнеючыя дрэвы. Ці прыжывуцца яны ў Гродне? Паспяховасць прыжывання залежыць ад кліматычнай прыдатнасці выбраных раслін, адказвае Уладзіслаў. Пакуль дадзеных няма, дэталі не раскрытыя.
«Еўрапейская практыка»
Стварэнне пешаходных алей, веладарожак, інтэграцыя гарадскога жыцця з рэкрэацыяй, устаноўка фантанаў, каткоў, фестывальных зон — гэта тыповая еўрапейская урбаністычная практыка: «грамадствасустракальныя» прасторы, актыўнае выкарыстанне набярэжных.
-Праект відавочна адпавядае сучасным сусветным трэндам, хоць і не вылучаецца навізной або унікальнымі інавацыямі, — распавёў эксперт. — Сацыяльная актыўнасць і сезоннасць, магчымасці для мерапрыемстваў (фестывалі, зімовыя Каткі), фотазоны і прычалы дадаюць месцы функцыянальнасці.