Ідэя адаптаваць традыцыйны беларускі строй пад сучаснае адзенне не новая. Але раней выкарыстоўваліся больш класічныя варыянты. А стваральнікі брэнда «Цудоўня» з аднайменнай гродзенскай этнакрамы вырашылі дадаць адзенню больш сэксуальнасці і правакацыі. Пры гэтым зрабіць дасяжныя нават для студэнтаў кошты, захоўваючы якасць. Глядзіце, што атрымалася.
З чаго ўсё пачалося
— Да нас прыйшла дзяўчына — шукала спадніцу. У нас вісела адна на той момант — звычайная, са стандартнага беларускага строю. Яна яе прымерыла: спадніца глядзелася на ёй не вельмі прывабна. Я падумала: дзевачкі ж хочуць насіць беларускае, але яно выглядае непрыгожа. А можна паяднаць 21-е стагоддзе з беларускасцю. Так з’явілася ідэя, — расказвае Яна Літвінчук, ініцыятарка праекта.
У краме ідэю абмеркавалі і вырашылі шыць сваё пад уласным брэндам. Да праекту далучылі швачку Таццяну Пілец і майстрыху Галіну Ломаву, якая займаецца вышыўкай. Яна Літвінчук кажа, што хацелася дадаць трошкі правакацыі і сэксуальнасці, але без пахабнасці. Каб адзенне магла і хацела апрануць і студэнтка, і 35-гадовая жанчына. Так у снежні 2018 «Цудоўня» запусціла сваю лінію адзення.
Як ствараецца адзенне «Цудоўня»
Яна прыдумвае вобразы і спрабуе іх намаляваць. Разам са швачкай распрацоўваецца канчатковая схема. Затым закупляецца тканіна, ніткі, падбіраецца колеравая гама. Швачка канструюе тканіну, каб выраб быў максімальна эканамічны. Майстрыха робіць машынную вышыўку. Тканіна з вышыўкай вяртаецца да швачкі, якая стварае канчатковы выраб. Пакуль працэс стварэння дзвюх рэчаў займае цалкам каля двух тыдняў.
Для адзення выкарыстоўваюць натуральныя тканіны — лён, воўна, батыст. Пакуль гатовыя дзве спадніцы — адна з вышыўкай, другая клецістая з бантнай складкай. І касцюм — топік і спадніца. Адзенне можна ацаніць у краме і замовіць любы памер ці пашыць пад знятыя меркі.
Як аб’ядноўваюць традыцыйнасць і сучаснасць
У «Цудоўні» адштурхоўваюцца ад стандартных канонаў моды і спрабуюць аб’яднаць іх з беларускімі матывамі.
— Калі браць касцюм, топік — сучасны з традыцыйнай вышыўкай. На спадніцы вышыўка і традыцыйны строй, толькі талія ўзята высока і даўжыня не максі, а мідзі. На іншай спадніцы традыцыйная клетка і бантная складка, традыцыйная для беларусаў. Але яна не такая аб’ёмная і доўгая, як аўтэнтычная.
Узоры вышыўкі бяруць з кнігі «Беларускі народны строй» Лабачэўскай і Зімінай. Выкарыстоўваюцца арнаменты, характэрныя не толькі для Гродзеншчыны, але і для іншых рэгіёнаў Беларусі. «Мы ж не толькі гродзенцам прэзентуем, а ўсёй краіне», — кажа Яна.
Цэны і новая калекцыя
Адзеннем актыўна цікавяцца людзі з усёй Беларусі. «Цудоўні» пішуць і з Гродна, і з Віцебску, і з Мінску. Праўда, праект пакуль не акупіў укладзеныя ў яго ўласныя сродкі. У першую чаргу таму, што нацэнку на адзенне практычна не ставяць. Рэчы каштуюць ад 40 да 60 рублёў. Камплект абыйдзецца ў 80 рублёў.
Адбіць грошы плануюць з наступнай калекцыі, якую прэзентуюць у красавіку. Прадставяць шэсць жаночых вобразаў - кашулі, спадніцы і сукенкі. Калекцыя будзе выканана ў светлых колерах — блакітных, бірузовых, белых. Іншых сакрэтаў пакуль не раскрываюць. Стаўку робяць менавіта на жаночыя вобразы, бо ў іншых крамах традыцыйнага адзення выбару для жанчын мала.
Ці можна паставіць вопратку «Цудоўні» ў адзін шэраг з крамамі кшталту «Honar» ці «Elen Carotte»?«Па якасці - так, — упэўнена адказвае Яна. — Мы не саступаем па якасці тканіны, пашыву, кроя. Саступаем па рэкламе і маштабах. Але мы толькі пачынаем, зараджаемся і не ведаем, у што гэта выльецца. У ідэале хацелася б, каб быў масштаб «Elen Carotte» ці «Honar».
У этнакраме плануюць і далей працаваць з адзеннем. «А навошта чымсьці пачынаць займацца, калі гэта на адзін сезон?» — кажуць у «Цудоўні». Таму наперадзе — восеньская калекцыя.