Спадчына

Мінчанін хоча цалкам адлічбаваць старыя каталіцкія могілкі ў Гродне і шукае валанцёраў. Далучайцеся!

Мінчанін Андрэй Бурдзянкоў працуе гідам-перакладчыкам і ўжо некалькі гадоў вывучае беларускія могілкі. Незвычайнае хобі прывяло мужчыну ў Гродна — на старыя каталіцкія могілкі. Андрэй плануе адлічбаваць усе магчымыя пахаванні і ўнесці іх у бясплатную базу дадзеных.

Свой праект Андрэй пачаў у 2014 годзе. Спачатку гэта было бясплатнае прыкладанне для смартфона, а потым праграмісты распрацавалі спецыяльную праграму. Яна дазваляе пры здымцы на смартфон паказваць дакладныя каардынаты месца і дадаваць апісання надмагілляў. Спампаваць дадатак можна бясплатна, але пасля 10 здымкаў трэба заплаціць 1 долар.

Каб любы мог знайсці патрэбную магілу

Зараз на сайце Андрэя graves.by можна ўбачыць інфармацыю па 25 могілках у Беларусі - гэта больш за 7000 надмагільных пліт. Дзякуючы ініцыятыве Андрэя некаторыя замежнікі ўжо змаглі знайсці магілы сваіх сваякоў.

«Я хачу стварыць лічбавую карту каталіцкіх могілак у Гродне, каб любыя людзі, перш за ўсё сваякі, маглі знайсці свае карані нават не прыязджаючы ў Беларусь. У ідэале хацелася б прыцягнуць гродзенцаў да гэтага праекта і аднавіць нейкія надмагіллі, каб у будучыні могілкі заставаліся добрым турыстычным аб’ектам».

Перад тым як унесці інфармацыю ў базу дадзеных, Андрэй расчышчае надмагіллі. Для гэтага ён купіў спецыяльны інструмент. Дарэчы, мужчына прадаў кватэру ў Мінску каб стварыць прыкладанне і займацца любімай справай.
Самы галоўны момант у праекце — правільная геаметка надмагілля. У будучыні дакладнасць дадзеных дазволіць чалавеку са смартфонам знайсці патрэбную магілу з дакладнасцю да пяці метраў.

«Чаму я гэта раблю? У першую чаргу гэта гісторыя, якая хутка адыходзіць. Гэта людзі і іх карані, падзеі і эпохі. У будучыні хтосьці з дапамогай майго праекта зможа выбудаваць сваю генеалогію і знайсці сваякоў».

Пакуль працуе адзін, але патрэбныя валанцёры

Андрэй адзначае, што дапамога патрэбна перш за ўсё ў ачыстцы могілак ад расліннасці. Таму ён будзе рады бачыць валанцёраў, якія змогуць у гэтым дапамагчы.

«У каталіцкіх могілак у Гродне гіганцкія аб’ёмы, але ў планах у мяне адлічбаваць ўсё. Няма нічога немагчымага. Пакуль я працую адзін, але зацікаўлены ў дадатковай сіле. Ахапіць усе магілы складана, тым больш шмат чаго ўжо зарасло. Некалькі сектараў з прафесійным касцом мы ўжо выкасілі, але гэтага мала».

Патрэбныя дадатковыя сродкі, таму Андрэй запусціў збор на Талацэ — трэба сабраць 1500 рублёў. Гэтыя грошы ў першую чаргу пойдуць на ўборку могілак, а таксама на дапрацоўку дадатку і сайта.

Прыкладна ў такім выглядзе фатаграфіі праз прыкладанне трапляюць на сайт. У Гродне на каталіцкіх могілках Андрэй ужо апрацаваў каля 200 помнікаў, усяго ж іх можа быць некалькіх тысяч

Ёсць надзея, што праект будзе зарабляць сам

Калі да Андрэя далучыцца 20 валанцёраў, то за месяц уся камана будзе ў стане зрабіць усю працу на каталіцкіх могілках. Але ў гэтай справе важная якасная фатаграфія і дакладныя каардынаты.

«Яшчэ вялікую ролю грае надвор’е. Калі знойдуцца людзі і дапамогуць, будзе добра. Адзін расчышчаны сектар і правільна сфатаграфаваныя помнікі пацягнуць на сотню долараў. Пакуль праект мой прадаецца не вельмі актыўна, але ёсць надзея, што ў будучыні ён будзе зарабляць сам і стане запатрабаваным. Але сёння для мяне галоўная задача — дапамагчы людзям знайсці продкаў».

Пасля каталіцкіх могілак у Андрэя ў планах заняцца яшчэ праваслаўнымі і яўрэйскімі могілкамі ў Гродне. Падрымаць праект можна на Талацэ.

Даведка

Старадаўні некропаль у Гродне на вуліцы Антонава можа першым у краіне атрымаць статус гісторыка-мемарыяльнай (але не гісторыка-культурнай) каштоўнасці. У Гродзенскім аблвыканкамаме было прынята рашэнне яшчэ ў ліпені стварыць рабочую групу з удзелам краязнаўцаў, гісторыкаў, прадстаўнікоў улады і разгледзець пытанне надання такога статусу могілкам.

Каталіцкая частка могілак

Хаваць на старых могілках на вуліцы Антонава пачалі ў канцы 18 стагоддзя, калі сейм Рэчы Паспалітай прыняў рашэнне адкрыць у Кракаве, Львове, Вільні, Варшаве і Гродне першыя камунальныя могілкі. На могілках пахаваныя вядомыя людзі: пісьменніца Эліза Ажэшка, маці Максіма Багдановіча, грамадскія і вайсковыя дзеячы розных часоў. Пакуль могілкі знаходзяцца ў жаласным стане. Некалі багата аздобленыя надмагіллі руйнуюцца. Новы статус можа дапамагчы прыцягнуць сюды турыстаў і дазволіць выдзяляць больш сродкаў на ўтрыманне могілак.

Падзяліцца

Апошнія запісы

«Я і цяпер не згублюся ў Гродне». Пагутарылі з рэпатрыянтам, які пераехаў у Польшчу ў 1946 годзе, але дагэтуль памятае родны горад

Генрык Усціла нарадзіўся ў 1929 годзе ў Гродне на вуліцы Брыгіцкай. У 1935 годзе яго…

21 лютага 2025

«Нам з вамі нельга мець ніякіх сувязей». З’ездзілі ў Белавежскую пушчу, падзеленую агароджай, і даведаліся, што адбываецца па абодва бакі

Агароджа на мяжы Польшчы і Беларусі дзеліць Белавежскую пушчу на дзве часткі. Па абодва бакі…

19 лютага 2025

«Пасведчанне аб шлюбе парвалі пры сварцы». Як беларусы (не) разводзяцца ў эміграцыі

Ягор з партнёркай перажылі тры пераезды і вайну, і калі вонкавага лайна стала менш -…

18 лютага 2025

Забойства інжынера Кёніга. Як у Гродне 100 гадоў таму расследавалі гучную справу

Сто гадоў таму ў Гродне адбылося самае гучнае забойства 1925-га: у цэнтры гораду забілі вядомага…

17 лютага 2025

Дзень Сябровак замест Валянцінава дня. А вы ведалі, што адзначаюць 13 лютага?

Напярэдадні Дня святога Валянціна ўсё больш жанчын у свеце адзначаюць Дзень Галентайна - жаночага сяброўства.…

13 лютага 2025

Казюкі ў парку, блін-тусоўка і па пудзілу на кожны дзень. Дзе ў Гродне адсвяткаваць Масленіцу-2025

Масленіца ў гэтым годзе прыпадае на 2 сакавіка, а масленічны тыдзень пачынаецца з 24 лютага.…

12 лютага 2025