Людзі і справы

Як (не) святкуюць Дзень Перамогі ў розных краінах: ускладанне кветак, штрафы за сімволіку і новыя даты

У Беларусі Дзень Перамогі адзначаюць 9 траўня — парадамі, мітынгамі і канцэртамі па ўсёй краіне. У іншых краінах Еўропы датай капітуляцыі нацысцкай Германіі лічаць 8 траўня: праз розніцы ў часовых паясах адна і тая ж падзея адбылася быццам бы ў розныя дні. Нядзіўна, што і адзначаюць гэтую падзею па-рознаму. Свой унёсак зрабіла і вайна ва Украіне. Напрыклад, у Расіі некаторыя гарады адмовіліся ад традыцыйнага параду ў Дзень Перамогі. Hrodna.life паглядзеў, як праходзіць 8 ці 9 траўня ў іншых краінах.

Германія

У Нямеччыне 8 траўня лічыцца Днём вызвалення ад нацыянал-сацыялізму. Жыхары Берліна прыносяць кветкі да мемарыяла ў Трэптаў-парку, актывісты праводзяць асобныя мерапрыемствы. Першапачаткова ўлады Бэрліна забаранілі выкарыстоўваць 8 і 9 траўня сцягі Расеі і Украіны, сімвалы і песні, але ўкраінскія актывісты падалі ў суд і выйгралі. Забарона на ўкраінскія сцягі была знятая, расейскі сцяг дазволілі дэманстраваць падчас шэсця «Неўміручы полк».

8 мая ў Берліне, крыніца: dw.com

Літва, Латвія, Польшча

У гэтым годзе Латвія на заканадаўчым узроўні забараніла мерапрыемствы, звязаныя з Днём Перамогі. Згодна з Законам «Аб забароне правядзення пэўных публічных мерапрыемстваў 9 траўня», забараняецца праводзіць парады і мітынгі, муніцыпальным органам нельга выдаваць дазвол на такія мерапрыемствы, да 10 траўня нельга выкарыстоўваць піратэхніку.

«9 траўня сімвалізуе акупацыю і анексію Латвіі ў складзе Саюза Савецкіх Сацыялістычных Рэспублік (СССР), гэта дзень, які пэўная частка грамадства адзначае як дзень праслаўлення таталітарнага і акупацыйнага рэжымаў» — цытуе закон Delfi.

Ужо другі год 9 траўня ў Латвіі абвешчаны Днём памяці ахвяраў расейскай агрэсіі ва Украіне. Па краіне абвясцілі жалобу і забаранілі любыя святкаванні.

Чытайце таксама: Феерверк на Дзень Перамогі ў Гродне падаражэў на траціну. Вось колькі ён каштуе

У Літве за дэманстрацыю савецкай сімволікі - георгіеўскай стужкі, чырвонай зоркі - прадугледжаны штраф да € 700. Таксама з 1 траўня 2023 года ў краіне дзейнічае закон аб дэсаветызацыі, паводле якога нельга выкарыстоўваць сімвалы (помнікі, назвы вуліц, святы) таталітарных і аўтарытарных рэжымаў. У мінулым годзе 8 траўня, як піша партал Irt.It, рускамоўная абшчына ўскладала кветкі да мемарыялаў.

У Эстоніі можна прыйсці з кветкамі на могілкі, але нельга дэманстраваць ніякія сімвалы. Усе публічныя сходы забароненыя, за парушэнне — штраф € 1200. Партал postimees.ee паказвае, што сёння ў Эстоніі ўжо ўсклалі кветкі на магілу салдатам.

Ускладанне кветак у Таліне. Фота: postimees.ee

У некаторых краінах ЕС 9 траўня адзначаюць Дзень Еўропы, але звязаны ён не з заканчэннем вайны ў Еўропе, а з дэкларацыяй аднаго з бацькоў-заснавальнікаў Еўрасаюза Роберта Шумана, якую той апублікаваў 9 траўня 1950 года. Напрыклад, у Вільні 9 траўня традыцыйна праходзяць выставы, канцэрты, урачыстыя мітынгі, кірмашы.

Чытайце таксама: На Дзень перамогі ў цэнтры Гродна перакрыюць вуліцы. Дзе нельга будзе праехаць 9 траўня

Украіна

Ва Украіне ў каляндар падзей унеслі змены. Прэзідэнт Уладзімір Зяленскі 8 траўня падаў у Вярхоўную Раду законапраект, у якім прапанаваў зрабіць 8 траўня Днём памяці і перамогі над нацызмам у Другой сусветнай вайне 1939−1945 гадоў. Таксама Зяленскі падпісаў указ, згодна з якім 9 траўня ва Украіне будзе днём Еўропы.

Расія

У Расіі сёлета дзясяткі гарадоў адмовіліся ад традыцыйнага параду да Дня Перамогі. Паводле падлікаў журналістаў партала «Вёрстка», 24 гарады ў Расеі і акупаваным Крыме скасавалі парады ў гонар 9 траўня. Нягледзячы на гэта, Дзень Перамогі ў Расіі будуць адзначаць амаль гэтак жа шырока, як і ў мінулыя гады, паведамляе выданне.

Карта адмены парадаў у Расіі. Крыніца: «Вёрстка»

У ноч на 9 траўня расійскі бок нанёс удар па Украіне. Ракеты ўдалося збіць на падлёце да Кіева.

Падзяліцца

Апошнія запісы

«Мама умерла». Гродзенец пасля страты жонкі сам выхоўвае сына і шукае новае каханне

У адзін з дзён снежня 2021 года сямігадовы Артурка прачнуўся і знайшоў у суседнім пакоі…

20 студзеня 2025

Беларуская магія: як нашы продкі дамаўляліся з прыродай

У тым, што беларусы цанілі і да гэтага часу цэняць магію, упэўніцца не складана. Мы…

19 студзеня 2025

«З сабой я важу Беларусь». Калекцыянер з Гродна назбіраў некалькі дзясяткаў тысяч марак

Гродзенец Андрэй Мялешка захапіўся маркамі яшчэ ў першым класе, калі далучыўся да філатэлістычнага гуртка. І…

18 студзеня 2025

Каложскі вадаліў: гродзенскі артэфакт, які перажыў стагоддзі

Каложскі вадаліў, або акваманіл, — гэта адзін з найцікавейшых артэфактаў, якія захаваліся ў Гродне з…

18 студзеня 2025

«Як выкладаць, пракуратуру не цікавіць». 7 фактаў, як улады і патрыятызм змянілі беларускія школы

Цяпер замест пісьменнікаў і музыкаў у беларускія школы ўсё часцей запрашаюць актывістаў з “моцнай грамадзянскай…

17 студзеня 2025

Плошча Сцяга і падвесны мост да замка. Андрэй Хмель расказаў, як зменіцца Гродна (але не сказаў, калі)

Зараз гораду больш за ўсё не хапае паркаў і сквераў, лічыць старшыня Гродзенскага гарвыканкама Андрэй…

14 студзеня 2025