У беларускай ВНУ будуць рыхтаваць спецыялістаў па беспілотніках. Калі набор?

У Беларускім дзяржаўным тэхналагічным універсітэце ў Мінску адкрываюць спецыяльнасць «Праектаванне, будаўніцтва, эксплуатацыя беспілотных сістэм». Пры гэтым у прыватным жыцці дронамі карыстацца стала практычна немагчыма.

У Беларусі зараз функцыянуюць 15 кампаній, якія вырабляюць беспілотныя лятальныя апараты. «Беспілотныя тэхналогіі з выкарыстаннем штучнага інтэлекту выкарыстоўваюцца для прадухілення лясных пажараў, ацэнкі стану ляснога фонду, у землеўпарадкаванні, для вывучэння стану ліній электраперадач, трубаправодаў, стану дарог і гэтак далей», — адзначыў рэктар БДТУ Ігар Войтаў.

Апошнія чатыры гады спецыялістаў у гэтай галіне БДТУ рыхтуе ў межах павышэння кваліфікацыі. Па словах рэктара, навучанне карыстаецца вялікім попытам. Да адкрыцця профільнай спецыяльнасці для атрымання вышэйшай адукацыі рыхтаваліся тры гады. Для паступлення на новую спецыяльнасць абітурыентам спатрэбіцца фізіка і матэматыка. Першы набор будзе ўжо ў 2024 годзе.

Паводле расійскіх метадычак

Праграму навучання на першым этапе будуць рыхтаваць з метадычнай дапамогай расійскіх ВНУ: Казанскага Нацыянальнага даследчага тэхнічнага ўніверсітэта імя А.М. Тупалева і Маскоўскага авіяцыйнага інстытута. У сакавіку-красавіку БДТУ плануе Міжнародны моладзевы форум па беспілотнай тэхніцы. На ім прадэманструюць прымяненне беспілотнай тэхнікі ў грамадзянскай сферы. Форум правядуць сумесна з пасольствам Расіі і прадстаўніцтвам Россупрацоўніцтва ў Беларусі.

Здымаць з дрона зараз практычна немагчыма

Адна з самых распаўсюджаных сфер прымянення беспілотнікаў - здымка з паветра — для прыватных асоб у 2023 годзе амаль памерла. Новыя правілы здымкі з дрону ў Беларусі, якія з’явіліся ў чэрвені 2023 года, змены ў Паветраны кодэкс Беларусі і ўказ Лукашэнкі ад 25 верасня «Аб дзяржаўным уліку і эксплуатацыі грамадзянскіх беспілотных лятальных апаратаў» фактычна забаранілі выкарыстанне дронов звычайнымі людзмі:

• валодаць дронам зараз можа толькі ІП або юрыдычная асоба;
• трэба прайсці навучанне на адкрытую і спецыяльную катэгорыі (тэрмін навучання — 2 тыдні, кошт — каля 700 рублёў);
• зарэгістраваць дрон у Дэпартаменце па авіяцыі і атрымаць прысвоены яму бартавы нумар;
• падрыхтаваць адзнаку аперацыйных рызык пры эксплуатацыі дрона;
• атрымаць пісьмовы дазвол ад Дэпартамента па авіяцыі на эксплуатацыю дрона;
• заключыць дагавор на абслугоўванне з РУП «Белаэранавігацыя» (60 рублёў у месяц).

Перад уласна здымкай трэба:

• падаць заяўку і атрымаць дазвол на выкарыстанне паветранай прасторы ад «Белаэранавігацыі» (мінімум за 2 гадзіны і максімум за 5 дзён);
• атрымаць дазвол ад Генеральнага штаба ВСРБ на правядзенне аэра-фотаздымкі;
• пісьмова ўзгадніць палёт з мясцовым выканкамам;
• атрымаць умовы палёту ў 570-ым цэнтры арганізацыі паветранага руху (за 1,5 гадзіны);
• праінфармаваць 570-ы цэнтр арганізацыі паветранага руху аб пачатку палёту (за 10−15 хвілін) і, пры неабходнасці, іншых зацікаўленых асоб;
• праінфармаваць бліжэйшае падраздзяленне СПА аб пачатку працы на дроне;
• праінфармаваць 570-ы цэнтр арганізацыі паветранага руху і бліжэйшае падраздзяленне СПА аб заканчэнні палёту на дроне.

Зняты матэрыял на DVD-дыску трэба адправіць поштай у адрас Генеральнага штаба ВСРБ для праверкі яго спецыяльнай камісіяй на прадмет наяўнасці матэрыялаў абмежаваных або забароненых да распаўсюджвання. Толькі пасля гэтага знятае можна публікаваць.