Завершаны раскопкі на ўскраіне Малога замка ў Наваградку. Гэты квартал рамеснікаў сфармаваўся ў эпоху Яраслава Мудрага. З сынам вялікай княгіні Рагнеды звязана першая згадка Новагарода ў Верхнім Панямонні - 975 гадоў таму. Зараз археолагі рыхтуюць справаздачу аб палявых даследаваннях, расказалі на ont.by.
Знеслі дома тыпавой забудовы. Вызвалілі месца пад міні-гасцініцу з кафэ. Тут падчас ахоўна-выратавальнай археалагічнай экспедыцыі ля падножжа Замкавай гары на глыбіні двух метраў знайшлі цікавыя артэфакты, сярод якіх ключ XII стагоддзя, скандынаўская накладка на зімовы абутак, персідскія ўзорыстыя зашпількі, плінфа. Знаходкі - равесніцы сталіцы Чорнай Русі.
«Вялікая колькасць плінфы і палавой пліткі. Яна, як бачыце, стаптаная. Гэта значыць, людзі хадзілі па ёй, і даволі інтэнсіўна. Ёсць сляды вапны. Гэта значыць, яна была выкарыстана. Пад помнікам Міцкевічу, магчыма, знаходзіцца культавы будынак», — распавёў Павал Кенька, навуковы супрацоўнік Інстытута гісторыі Нацыянальнай акадэміі навук Беларусі.
З 1956 па 67 год на Малым замку працавалі ленінградскія археолагі. Тады яны дасталі з-пад зямлі звыш 30 тысяч прадметаў. Гэта і фрагменты прычарнаморскіх амфар, і візантыйскае шкло, і, як кажуць гісторыкі, самае каштоўнае, так званы «Кубак Ядвігі». Параўноўваюць яго з легендарным Кубкам Грааля. Сёння ўсе гэтыя артэфакты ў Эрмітажы. Сучасныя раскопкі - спроба запоўніць культурны прабел.
Асноўная маса выяўленых аб’ектаў - бытавыя рэчы канца X-XII стагоддзяў. Мяркуючы па іх характары, там была кавальская майстэрня. Выявілі больш за паўсотні лёзаў і касцяных дзяржальняў нажоў, а таксама часткау выраба, падобнага на нажніцы, аскепкі керамікі. Арнамент наносіўся пазногцем.
«Пасад быў спалены. XII стагоддзе адназначна, бачны вугальны пласт, які ідзе вышэй XI стагоддзя. Даволі вялікая колькасць наканечнікаў. Наканечнікі былі сагнутыя. Гэта значыць, яны ўдзельнічалі ў баявых дзеяннях», — патлумачыў Павел Кенька.
Пакуль не вырашана, дзе будуць захоўвацца артэфакты. Верагодна, у краязнаўчым музеі. Зараз навукоўцы завяршаюць справаздачу аб палявых даследаваннях. На тыдні дакумент адправяць у Навагрудак з новай ахоўна-выратавальнай археалагічнай экспедыцыяй ў раён помніка Адаму Міцкевічу.
