«Добрая гітара будзе служыць гаспадару ўсё жыццё». Стваральнік гітар «J: МОРС» і Міхалка з Гродна расказаў пра сваю працу

У невялікай майстэрні нараджаюцца акустычныя, класічныя і электрагітары — на любы густ. А некалькі гадоў таму да іх далучыліся … цымбалы, піша 1prof.by.

Першую гітару Андрэй Кібінь змайстраваў на кухні ў пачатку 1990-х. Цікава было стварыць свой інструмент: атрымаецца ці не атрымаецца? Бацька прышчапіў любоў да працы з дрэвам, і яшчэ дзіцем Андрэй рабіў цацкі, маштабныя мадэлі, але гітара была новым незвычайным вопытам. З сённяшнімі працамі яе, вядома, не параўнаць, але тады шасціструнная здавалася амаль ідэальнай.

Здаецца, немагчыма стварыць інструмент, не ўмеючы на ім граць, але ў Андрэя Мар’янавіч няма музычнай адукацыі. Заўважыўшы здзіўленне, парыруе: «Каралёў не лётаў на ракетах, але будаваў іх». Гродзенец па крупінках збіраў інфармацыю ў кнігах, нейкіх метадычках, раіўся з майстрамі. Пачынаў з электрагітар, потым пацягнула на акустыку і класіку — тое, што называюць іспанскай гітарай. Крок за крокам удасканальваў майстэрства і зрабіў хобі прафесіяй — адкрыў майстэрню. Сёння ў гэтай своеасаблівай мануфактуры працуюць тры чалавекі.

— На стварэнне адной гітары сыходзіць каля 60−70 гадзін — спешка можа дорага абысціся. Яшчэ патрэбен час, каб інструмент цалкам высах, бо для змацавання дэталяў у асноўным выкарыстоўваюць клей, а саму паверхню выраба пакрываюць лакам. За год робім 50−100 гітар. Мне важна адчуваць дрэва, самому ўдзельнічаць у працэсе, адпаведна пра паток гаворка не ідзе, — дзеліцца Андрэй Кібінь.

Майстар выкарыстоўвае якасную драўніну: елка, кедр, бук, палісандр, чырвонае дрэва і экзатычныя пароды. Для кожнай з дэталяў патрэбна асаблівае дрэва, бо тое, што пасуе для грыфа, не пасуе для корпуса або верхняй дэкі - зусім іншым будзе гучанне. Больш за тое, пасуюць далёка не ўсе кавалкі, таму выбіраюць толькі пэўныя «музычныя» фрагменты.

Можа, пачатковец гэта і не заўважыць, але для прафесіянала такія нюансы вельмі важныя. На гітарах гродзенца граюць многія беларускія артысты, у тым ліку «J: МОРС», Дзідзюля, Міхалок. Нямала інструментаў з’ехала за мяжу: з імі выступаюць амерыканскі гітарыст-віртуоз Адам Раферці і двухразовы намінант на «Грэмі» з Аўстраліі Томі Эмануэль.

На грыф акустычных гітар, створаных Андрэем Кібінай, нанесены знак аўтара — першая літара прозвішча, а на больш дарагіх варыянтах, створаных пад замову, яна намаляваная цалкам. Дарэчы, кошт інструмента стартуе ад тысячы рублёў і залежыць не толькі ад матэрыялу, але і выдаткаваных высілкаў. Некаторыя вырабы, напрыклад, інкруставаны перламутрам.

— Хоць займаюся інструментамі больш за 25 гадоў, не надакучыла. Гэта вельмі цікавая праца: гітара — незвычайны свет, які, мабыць, немагчыма спазнаць да канца. Акустычныя і класічныя ўзоры можна рабіць бясконца. Яны звонку могуць быць аднолькавыя, але ўнутры кожны унікальны, — упэўнены майстар. — Добрая гітара будзе служыць гаспадару ўсё жыццё. Хоць кажуць, што ў інструмента ёсць «тэрмін прыдатнасці», але на маёй памяці так, каб ён зусім «памёр», не было. Струны замяніў - і ўсё.

Некалькі гадоў таму гродзенец паспрабаваў стварыць новы для сябе інструмент — цымбалы. Калі раней іх рабілі на заводзе ў Барысаве, то пасля закрыцця прадпрыемства попыт задаволіць няма каму. Хоць цымбалы, як і гітара, струнны інструмент, у вырабе ёсць свае тонкасці: сабраць і наладзіць 72 (!) струны зможа далёка не кожны. Але то быў пэўны выклік, а значыць, стымул развівацца і рухацца далей. Сёння цымбалы Андрэя Кібіня ёсць у многіх музычных школах.

— Мне часам здавалася, што музыка сыходзіць, але потым разумеў, што не можа штосьці проста так ўзяць і знікнуць. Зараз музычныя інструменты ў больш выйгрышным становішчы, чым раней: людзі вучацца ў музычных школах, заканчаюць іх і працягваюць займацца для сябе. Ствараюць нешта новае і незвычайнае. У гэтым дакладна вялікі плюс, — лічыць майстар.

Сёння Андрэй Кібінь працуе над некалькімі інструментамі, якіх з нецярпеннем чакаюць заказчыкі, і рамантуе адно з памяшканняў майстэрні, каб праводзіць невялікія канцэрты і даць кліентам магчымасць на месцы «апрабаваць» новыя інструменты. Хоць і так можна быць упэўненымі: яны зроблены з душой, а таму загучаць ідэальна.