Самы стары мураваны мост і самы стары чыгуначны — абодва яны знаходзяцца ў Гродне. Пра іх піша С**бода з нагоды таго, што Мінстранс прызнаў аварыйнымі пяць значна больш маладых мастоў па ўсёй краіне.
Гродзеншчына: найстарэйшы мост у Беларусі
Найстарэйшы ў Беларусі мост знаходзіцца на ўваходзе да Старога замку ў Гродне. Першыя згадкі пра яго як пра каменны мост сустракаюцца ў 1580−1590-х гадах, распавядае гісторык Ігар Трусаў. Менавіта гэтым часам датуюцца ягоныя апоры, якія дагэтуль стаяць на месцы. Яны былі зробленыя ў выглядзе каменнай скрыні, унутры якой знаходзіцца квадратная адтуліна, запоўненая пяском.
Першапачаткова насціл быў драўляны, а ў XVIII стагоддзі яго замянілі на каменны. Каб ён не праваліўся пад сваёй вагой, у той жа час у апорах пабудавалі каменныя аркі.
Цікава, што на гравюры Цюнта (1568) гэты мост яшчэ драўляны, а на гравюры Макоўскага (1600) — ужо каменны.
На пачатку 2000-х гадоў праводзіліся даследаванні моста, у тым ліку геарадарныя. Высветлілася, што апоры на 6−9 метраў заглыбленыя ў грунт. Гэта значыць, большая частка моста месціцца пад зямлёй, што, па-першае, пацвярджае тое, што мост сапраўды старадаўні, а па-другое, сведчыць, што, калі будавалі Новы замак, раўнавалі пляцоўку і моцна засыпалі яр каля яго.
Раней мост аб’ядноўваў дзве каралеўскія тэрыторыі: замак і тэрыторыю будучага Новага замку, якая таксама належала каралю (з домам караля ды iншымi пабудовамi). Цяпер мост лучыць Стары і Новы замкі.
Найстарэйшы ў Беларусі чыгуначны мост пабудавалі ў Гродне ў 1866 годзе, як кажа гісторык Ігар Трусаў, для лініі Санкт-Пецярбург — Варшава.
Ён перакінуты цераз Нёман у раёне Падольнай вуліцы на правым беразе і Збажовай вуліцы на левым. Яго добра відаць з так званага Старога моста ў цэнтры горада. Цяпер гэта адзіны дзейны чыгуначны мост у Гродне. Менавіта па ім праяжджаюць цягнікі на Польшчу.
Мост двойчы разбураўся ў Першую сусветную вайну, пралёты падалі ў ваду. Нямецкія рабочыя спачатку аднавілі яго ў 1918 годзе з дапамогай часовых драўляных апор і з выкарыстаннем старых. Канчаткова яго адбудавалі «за польскім часам» у 1926 годзе. Апоры збольшага засталіся з 1867 году. Цікава, што ў Другую сусветную вайну мост не разбураўся.
Пра старыя масты ў іншых рэгіёнах Беларусі чытайце на С**бодзе.
