Горад

Як быць з Леніным у Гродне? 7 крэатыўных падказак з усяго свету

Навіна пра петыцыю, што прапануе дэмантаваць помнік Леніну на аднайменнай плошчы ў Гродне, выклікаў моцны рэзананс сярод чытачоў Hrodna.life. Мы пабачылі самыя супрацьлеглыя меркаванні і прапановы: ад «пераплавіць у аленя святога Губерта» да «захаваць як сведчанне гісторыі». Гродзенцы не першыя, хто сутыкаецца з такім пытаннем. У постсавецкі час яго вырашалі для сябе цэлыя краіны. Hrodna.life зрабіў падборку самых крэатыўных варыянтаў вырашэння праблемы.

1. Украіна, Адэса: стаў Дарт Вэйдарам і раздае Wi-Fi

Замест таго, каб выкінуць Леніна на сметнік, адэсіты вырашылі надаць яму новы сэнс і новыя функцыі. У кастрычніку 2015 года пасля доўгай і працяглай рэканструкцыі Ленін ператварыўся ў героя «Зорных войнаў» Дарт Вэйдара.

Выконваў рэканструкцыю мастак Аляксандр Мілаў па просьбе жыхароў Адэсы і ў сувязі з законам аб дэкамунізацыі. Цікава, што зараз помнік выконвае не толькі эстэтычную функцыю, але і практычную. У шлем галактычнага злыдня ўмантаваны перадатчык, што раздае Wi-Fi наведвальнікам былога Ільіча.

2. Сіэтл, ЗША: зараз арт-аб'ект і калядная ялінка

Пяціметровы помнік Леніну з’явіўся ў амерыканскім Сіэтле дзякуючы аднаму з мясцовых жыхароў, Льюісу Карпентэру. Першапачаткова манумент быў зроблены для чэхаславацкага горада Папрада скульптарам Эмілем Венкавым. Пасля падзення камуністычнага рэжыму помнік дэмантавалі і адправілі на металалом. Льюіс у той час працаваў у Папрадзе выкладчыкам англійскай мовы і выпадкова ўбачыў скульптуру сярод другаснага металу. Ён выкупіў Леніна ў чэхаславацкіх уладаў па кошце металалома. Сем тон бронзы абышліся яму ў 13 тысяч долараў. Яшчэ 42 тысячы каштавала яго транспарціроўка да Амерыкі. Да 1994 года скульптура стаяла на прыватным падворку Карпентэра. Пасля яго смерці ў 1994 годзе нашчадкі пракансультаваліся з гарадскім саветам і вырашылі ўсталяваць Ільіча на муніцыпальнай тэрыторыі. Зараз Ленін размяшчаецца у раёне Фрэмонт, які лічыцца традыцыйным месцам пражывання творчай інтэлігенцыі. Праз тое статуя правадыра тут разглядаецца не столькі як класічны помнік, колькі як арт-аб'ект. Ад пачатку 2000-х мясцовы Лені працуе каляднай елкай. «Грымавалі» Ільіча і пад Джона Ленана, а падчас акцый ЛГБТ-супольнасці яго апраналі ў жаночую вопратку.

Пры гэтым не варта казаць пра нейкі здзек: пасля кожнай акцыі статую мылі і прыводзілі ў парадак, так што Уладзімір Ільіч і сёння ў добрай форме.

3. Кракаў, Польшча: пісаючы хлопчык пасталеў

Скульптура «Фантан будучыні» ў кракаўскім парку Лазьня-Нова па кампазіцыі нагадвае сусветна вядомага «пісаючага хлопчыка» з Бруселя. Незвычайны фантан-помнік выклікаў масу эмоцый як у жыхароў горада, так і ў шматлікіх турыстаў. Хтосьці ўспрыняў кампазіцыю з гумарам, іншыя расцанілі гэта як здзек з лідара Кастрычніцкай рэвалюцыі.

4. Літва, Груто парк: каб помнілі аб савецкім прыгнёце

Сабраць усе савецкія помнікі разам у агульную экспазіцыю вырашылі ў Літве і стварылі ўнікальны музей пад адкрытым небам. У двухкіламетровай экспазіцыі парку Груто разам са скульптурамі экспануюцца вартавыя вежкі і фрагменты лагераў, што нагадваюць пра Сібір. Парк займае плошчу 20 гектараў і ўтрымліввае 86 скульптурных работ 46-і аўтараў.

Меркаваннем стваральнікаў, збор савецкіх помнікаў «раскрывае негатыўны змест савецкай ідэалогіі, яе ўздзеянне на сістэму каштоўнасцяў». Эскспазіцыя дае магчымасць паказаць насельніцтву краіны, турыстам і будучым пакаленням «аголеную савецкую ідэалогію, што напрацягу многіх дзесяцігоддзoяў прыціскала і раніла дух нашага народа».

5. Украіна, Харкаў: Леніна зменіць анёл

Самага вялікага Леніна ва Украіне знёс з п’едэстала і разцягнуў па кавалках натоўп харкаўчан 28 верасня 2014 года. «Гремят молотками, камнями, ломами. Лица уже нет. Пальцев на руках — тоже. Ухо пообещали отправить в зону АТО, одному из батальонов», — пісаў на сваёй старонцы ў Facebook журналіст Слава Маўрычаў.

Летась гарадскія ўлады вызначыліся, што правадыра пралетарыята на плошчы Свабоды заменіць 86-метровая калона з анёлам на вяршыне. П’едэстал будуць упрыгожваць чатыры значныя для мясцовай гісторыі фігуры: мысляр Анахарсіс, князь Ігар, паэт і філосаф Сямён Клімоўскі і аўтар песні «Дивлюсь я на небо та й думку гадаю» Міхаіл Пятрэнка. Праўда, і да гэтай ідэі жыхары горада ставяцца неадназначна.

Агулам ад пачатку дэкамунізацыі ва Украіне дэмантавалі больш за паўтары тысячы помнікаў Леніну.

6. Індыя, Белоніі, штат Трыпура: до основанья, а затем…

Натоўп мітынгоўцаў з дапамогай бульдозера зрынуў статую Леніна, што была ўсталявана на цэнтральнай плошчы горада. Гэта адбылося 5 сакавіка 2018 года, пасля таго, як камуністычная партыя прайграла на мясцовых выбарах.

youtu.be/XSUNTmDY2JI

«Ленін — гэта іншаземец і ў нейкім сэнсе тэрарыст», — казаў на мітынгу прадстаўнік апазіцыйнай камуністам Народнай партыі Субраманіан Свамі. Ён прапанваў, каб камуністы забралі скінутую скульптуру сабе і пакланяліся ёй ва ўласнай штаб-кватэры.

7. Латвія, Ліепае: тры сотні званочкаў і Плошча Ружаў

У Ліепаі Леніна вырашылі пусціць на перапрацоўку. Бронзавы манумент адвезлі ў нямецкі Дармштадт і пераплавілі на пяцьсот сувенірных званочкаў. Іх прадавалі ў Германіі і Латвіі па 300 еўра за асобнік. Атрыманыя сродкі былі скіраваны на дапамогу дзецям-сіротам. Дапамагла рэалізаваць гэту ідэю баранэса фон Тызенгаўзэ. Таксама яна купіла і падаравала некалькі «ленінскіх» званочкаў у падарунак для Ліепайскай думы і музея.

У нашы дні плошчу, дзе некалі стаяў Ільіч, называюць Плошчаю Ружаў. У яе цэнтры месціцца сквер з гэтымі шляхетнымі кветкамі.

Падзяліцца

Апошнія запісы

«Пабачыць Гродна — і памерці». Як наш горад стаў міжваеннай «сталіцай самагубцаў»

У міжваенны час Гродна набыло незвычайную славу. Горад стаў месцам прыцягнення незвычайных турыстаў - тых,…

21 лістапада 2024

«Нармальны быў гастраном — цяпер там прадаюць шпалеры». Ці хапае крамаў у цэнтры Гродна?

Ці хапае ў цэнтры Гродна прадуктовых крам? Спрэчкі наконт гэтага выклікала адкрыццё на перакрыжаванні Савецкай…

21 лістапада 2024

Дзе арганізаваць святочную фотасесію? Гродзенскія студыі ўжо падрыхтавалі навагоднія лакацыі

Прыбраныя ялінкі, свечкі, навагоднія вянкі і гірлянды, аксаміт, светлы ці цёмны фон на выбар. Гродзенскія…

19 лістапада 2024

«Перад выбарамі - спрыяльны час для петыцый». Як прымусіць чыноўнікаў вырашаць праблемы і чаму новая пляцоўка «меркаванне.бел» для гэтага не пасуе

Улады стварылі новую платформу “меркаванне.бел”. Яе пазіцыянуюць як анлайн-пляцоўку, на якой кожны зможа ў вольнай…

15 лістапада 2024

«У Гродне жывуць тыя яшчэ „шалёныя імператрыцы“». Стваральніца брэнда Krikate расказала, як дабралася да парыжскага тыдня моды

Калекцыя адзення гродзенкі Кацярыны Карлацяну дэбютавала гэтай восенню на Парыжскім тыдні моды. А пачыналася ўсё…

14 лістапада 2024

«Першы прыбытак патраціў на станок». Гродзенец у школе выточваў біты, а ў 27 гадоў адкрыў сваю вытворчасць мэблі

Гродзенец Раман Нагула амаль паўжыцця працуе з дрэвам. Школьнікам ён пачынаў з бейсбольных біт, а…

13 лістапада 2024