Надзея прыехала ў Італію яшчэ студэнткай, каб працягнуць навучанне. Але закахалася ў гэту краіну і засталася жыць у рэгіёне Апулія. Зараз яна працуе перакладчыцай і выкладае англійскую мову для італьянцаў. Чым скарыла Італія, як краіна паўплывала на жыццё і што паглядзець турыстам «на абцасіку», яна расказала Hrodna.life.
Серыю матэрыялаў пра беларусаў за мяжой мы робім разам з календаром «Мова вольных» на 2024 год.
«Я вучылася на перакладчыка, італьянская была другой замежнай мовай. Ва ўніверсітэце была магчымасць атрымаць грант на праходжанне магістарскай праграмы ў Італіі. Я падала заяўку і яе зацвердзілі. Калі навучанне скончылася, я засталася тут працаваць», — каротка пераказвае Надзея свой досвед.
Думала, што прыехала «з мовай»
«Калі я ехала ў Італію, то меркавала, што гатова да сустрэчы і камунікацыі з мясцовымі жыхарамі, бо вучыла мову ва ўніверсітэце, — успамінае Надзея. — Насамрэч, было вельмі цяжка. Тут у кожным гарадку і нават вёсачцы свой дыялект. Потым адаптавалася».
Дапамагла моўная практыка — размовы з мясцовымі жыхарамі і са студэнтамі. «Навучанне на магістратуры мне вельмі дапамагло. Тут, на месцы, я мову падцягнула. Каля году спатрэбілася, каб размаўляць без страху», — расказвае Надзея. Моцна спрыяе вывучэнню мовы агульная прыязнасць і дабразычлівасць італьянцаў: «Яны вельмі адкрытыя, дапамагаюць у камунікацыі, ім прыемна, калі ты хоць крышачку размаўляеш па-італьянску».

Гэты матэрыял з’явіўся дзякуючы супрацоўніцтву з брэндам «Мова вольных». Сёлета брэнд выпускае слоўнічак-каляндар на 2024 год пад назвай «Мова вольных вандруе па свеце». З дапамогай яго беларусы ўзгадваюць беларускія словы, а таксама даведваюцца іх пераклады на іншыя мовы.
Самыя італьянскія словы
Усім, хто патрапіць у Італію, Надзея раіць ведаць хаця б слова «Ciao!». Яго выкарыстоўваюць, каб павітацца і развітацца. Пры развітанні па тэлефоне звычайна паўтараюць некалькі разоў.
Адным з першых словаў, якое Надзя запомніла, было «Tranquilla». Яно азначае «будзь спакойная». У сэнсе, не хвалюйся, не турбуйся, спакойна, без праблем, усё вырашыцца. «Яго і лічу адным з самых італьянскіх, найперш на поўдні, якія адлюстроўваюць стаўленне італьянцаў да жыцця». Яшчэ словы, што асацыююцца ў Надзеі з поўднем Італіі, — Fiducia — давер, альбо Fidati — даверся.

З усіх бакоў - мора, кожная вуліца — музей
Італія з усіх бакоў акружаная морам. Асабліва рэгіён Апулія, той самы «абцасік». Калі ты нават у цэнтры Апуліі жывеш, можна паехаць хоць налева, хоць направа і там знойдзеш мора.
«Яшчэ — тут заўсёды шмат сонца. Не ведаю, як астатнім людзям, а мне гэта надае больш жыццярадаснасці, як бы банальна тое не гучала».
Яшчэ адной асаблівасцю Італіі Надзея называе мясцовую гістарычную забудову. «Я атрымліваю асалоду ад любога шпацыра па гораду. Паўсюль у Італіі захавалася шмат даўніх аб’ектаў - часоў Рымскай імперыі, сярэднявечча. Таму гуляеш па вуліцах гарадкоў і нават вёсачак, як па адкрытых музеях».

Самае цяжкае — прымусіць сябе адпачываць
Адным з найвялікшых выклікаў для беларускі на поўдні Італіі было адаптавацца пад мясцовы рытм жыцця.
«У Беларусі я заўжды бегала. Была суцэльная мітусня па працы і па жыцці. А тут мяне проста прымусілі запаволіцца, атрымлівацць асалоду ад працэсу і проста гэта рэфлексаваць».
Рытм працы у Апуліі такі - ад 10.00 да 13.00 ўсё адчынена. Потым перапынак недзе да 16.00. Далей працуюць да 19.00−21.00. Такога рэжыму трымаецца большасць установаў.
«То і я навучылася неяк больш павольна жыць і адпачываць», — кажа Надзея.
Стваральнікі календара «Мова вольных вандруе па свеце» хочуць паказаць, што беларуская мова роўная іншым мовам свету, а таксама падтрымаць імкненне беларусаў ведаць мовы краінаў, дзе яны жывуць або бываюць.
Шукаеш работу — стварай працоўнае месца самастойна
Поўдзень Італіі лічыцца не самым эканамічна развітым рэгіёнам, кажа Надзея. Маўляў, моладзь адсюль з’язджае, бо цяжка знайсці працу. Надзея ж вырашыла для сябе гэту праблему іншым чынам.
«Тут вельмі лёгка, літаральна ў пару клікаў, можна зарэгістраваць індывідуальнае прадпрымальніцтва. А далей — працуй і плаці падаткі. Усё залежыць ад цябе. Як папрацуеш, так і атрымаеш. Мне гэта падабаецца, бо дае свабоду ў выбары».
Падарожжы па поўдні Італіі: што паглядзець «на абцасіку»
Для тых, што плануе прыехаць на поўдзень Італіі турыстам, Надзея вельмі раіць арэндаваць аўтамабіль. Гэта зробіць больш дасяжнымі прыгожыя гарадкі і маляўнічыя вёсачкі. Бо цягнікамі і аўтобусамі не паўсюль проста даехаць.
Сваім спісам прывабных месцаў Надзея падзялілася з Hrodna.life.
Bari
Сталіца рэгіёна, старажытны цэнтр горада. Базіліка святога Мікалая, дзе пахаваная Бона Сфорца.

Lecce
Горад-барока, называюць паўднёвай Фларэнцыяй Італіі. У цэнтры захавалася шмат старажытных архітэктурных помнікаў, будынкаў, палацаў. Ёсць амфітэатр і грэчаскі тэатр, якім больш за 2000 гадоў.

І для марскога падарожжа добры выбар, паедзеш на захад ад Лечэ — Іанічнае мора, на усход — Адрыятычнае.
Otranto
Прыгожы марскі горад. У самім горадзе ёсць храм, дзе захавалася мазаіка, якой больш за тысячу гадоў - «Дрэва жыцця». Уражвае. Побач з горадам ёсць маяк Punta Palascia, самая ўсходняя кропка Італіі.

Polignano a Mare
Утульны марскі гарадок з вузкімі атмасфернымі вулачкамі. Там нарадзіўся Даменіка Мадунья, які спяваў вядомую песню «Volare».

Alberobello
Маленькі гарадок з унікальнымі будыначкамі, якія называбцца труллі (нідзе больш у свеце такіх няма). Унесены ў спіс ЮНЕСКА.

З негарадскіх лакацый Надзея раіць наведаць нацыянальны парк Gargano на поўначы Апуліі: «Ідэальна для тых, хто любіць трэкінг і паходы: там шыкоўная прырода, горы, лес, і мора побач».
Слоўнік у фармаце адрыўнога календара можна павесіць на сценку або паставіць на стол. Ён мае скрыначку, якая робіць з яго добры падарунак. А яшчэ ў ёй можна захоўваць адарваныя аркушыкі.
Заказаць каляндар можна ў Беларусь і любую іншую краіну.
А яшчэ яго можна брэндаваць — і зрабіць з яго выдатны карпаратыўны падарунак, напрыклад, ад беларускай кампаніі ў замежжы!