Людзі і справы

«Мы ўсе — закладнікі сваёй эпохі і сваёй краіны». Максім Жбанкоў пра мову, рэжым чакання і культур-шызафрэнію

Максім Жбанкоў прыехаў на фестываль «Прадмова» ў Гродна з інтэлектуальным стэндапам «Што такое белкульт і як з гэтым жыць?». Ён прачытаў свае тэксты пад тэматычныя саўндтрэкі. Прыводзім дзесяць фрагментаў, якія нам найбольш спадабаліся.

Даем цытаты на той мове, на якой іх прамаўляў аўтар.


Главная проблема — в затянувшемся режиме ожидания. Мы не живем, а взволнованно готовимся к чужому спектаклю. Ждем нового Акудовича, получаем нового Мартиновича. И вздыхаем: эх, не тот. Мечтаем о новом Вольском, получаем Макса Коржа. И ждем дальше. Не этих — настоящих. Смысл виртуальных идеалов в вечной претензии к реальности. Что-то не так с культурой! Вечно что-то не так с культурой! Но может, на самом деле, что-то не так с нашим подходом к культуре?


Можно всю жизнь мучаться, что родился на мусорной свалке. И фактически самому вписаться в ряд мусорных объектов. А можно сложить из отбросов цикл инсталляций. Чтобы обозначить как наличный сырьевой ресурс, так и личный к нему подход.


Чего фатально не хватает? Независимого мышления. Практик по переработке среды в дискурс. Хватит болтать о французах и немцах! Расскажите нам о нас. Желательно от первого лица.


Мы все — заложники своей эпохи и своей страны. И не прописав своих исходных координат, просто не выйдет проложить внятный маршрут личного трипа. Иными словами, брезгливо отмахиваясь от родной шизы мы теряем единственную возможность понять себя. И получаем квазибелорусское письмо в стиле курейчиковского PARTY-ZAN фильм.


На мой взгляд, нормальный способ жить в белкульте — не бороться с ним, а креативно осваивать. Превращать локальные аномалии в рабочий ресурс.


Много говорят о белорусах как «опоздавшей нации». Да, мы догоняем евро-поезд по многим параметрам. Но я абсолютно не уверен, что нужно суетливо поспешать за глобальным культ-процессом. Евростандарт — это путь в тупик. Руслану Вашкевичу не стать Йозефом Бойсом. И слава богу! Валентину Акудовичу не грозят лавры Делеза. Так и надо! Сергей Шабохин не будет Дэмиеном Херстом. Ура! Лучше пусть они будут теми, кем есть. Вашкевичем. Акудовичем. Шабохиным. Тутэйшыми гульцамі са смеццем.


Дадатковае пытанне: як быць з мовай? Гэта не проста лінгвістыка. Гэта пэўны стан мыслення. Дагэтуль на ўсіх паверхах культуры працуе моўная інэрцыя часоў культур-каланіялізму. З аднаго боку — руліць «великий и могучий», нібыта натуральная мова нібыта большасці тутэйшых. З другога — шчыруе адчайная партызанка на карысць беларушчыны ў яе найбольш радыкальным варыянце. Нармальнага арганічнага шматмоўя амаль не чутна. З большага пануе сарамлівая (ці агрэсіўная) расейскасць, альбо дэманстратыўная беларускасць. Мы не камунікуем. Мы змагаемся за мову.


У любым выпадку дзвюхмоўе (а лепей — трох- ці чатырохмоўе) — непазбежнасць для ўсіх жадаючых крэатывіць тут і цяпер. Хтосьці палічыць гэта здрадай. Альбо культур-шызафрэніяй. Як на мяне — нармальны цвярозы падыход насуперак ідэалагічным шаблонам.


Персонаж, претендующий на роль белорусского автора, оказывается в зоне тройного шумового покрытия. Я говорю о трех слоях мусора культуры: образовательном, эстетическом и идеологическом. Первый производит шаблонную инфо-загрузку без обучения творчеству. Второй сбивает шаблоны в подобие стиля и задает матрицы шумового культур-конвейера. Третий строит пирамиду квази-приоритетов и запускает программу зачистки инакомыслящих (все равно какого колера).


Вдохни пыльный воздух и начинай петь.

Падзяліцца

Апошнія запісы

«Мяне не перамагчы, я не спаборнічаю». Гродзенка перанесла аперацыю на ствале галаўнога мозгу — вось як змянілася яе жыццё

Раніцай гродзенка Людміла Юрахно як звычайна пайшла на працу, але дадому вярнулася толькі праз паўгода.…

1 лістапада 2024

«Воку няма за што зачапіцца». Спыталіся ў дызайнера, што не так з інтэр'ерамі гродзенскіх устаноў

Гродзенцы скардзяцца, што шмат якія ўстановы ў горадзе выглядаюць аднолькава. Напрыклад, некаторых расчаравалі рэндары інтэр'ераў…

31 кастрычніка 2024

Куды з’ездзіць на Хэлоўін у Гродзенскай вобласці: 5 містычных месцаў ад замкаў да млыноў

Адчуць таямнічую атмасферу Хэлоўіна можна ў розных месцах Гродзеншчыны: у рэгіёне мноства закінутых сядзіб, старажытных…

29 кастрычніка 2024

«Акцэнт» пашыў пальчаткі, «Макей» — сумкі. Як гродзенка паказала сваю калекцыю на Тыдні моды ў Парыжы

Гродзенка Кацярына Карлацяну, заснавальніца брэнда Krikate ("Крыкейт"), паказала сваю калекцыю на Тыдні моды ў Парыжы.…

28 кастрычніка 2024

7 атмасферных месцаў Гродна, якія варта наведаць на Хэлоўін

Набліжаецца Хэлоўін, час восеньскага настрою і містыкі. Пакуль у Беларусі яго цэнзуруюць, Hrodna.life сабраў атмасферныя…

25 кастрычніка 2024

Цішоткі, заплечнікі і торбачкі: падборка для сапраўдных фанатаў Гродна, якія хочуць насіць горад на сабе

Гісторыя і краявіды Гродна натхняюць не толькі мясцовыя брэнды, але і буйных вытворцаў адзення і…

23 кастрычніка 2024