Лукашэнка хоча навесці ў БДУ парадак. Такі, як у Гродна?

Не Кароль пачаў разгром Гродзенскага ўніверсітэта, але ён быў апошнім звяном у гэтым ланцугу.

---

[simplicity-save-for-later]

---

На мінулым тыдні Аляксандр Лукашэнка памяняў двух міністраў - культуры і інфармацыі, а таксама рэктара вядучай ВНУ — Беларускага дзяржаўнага ўніверсітэта. Эксперты мяркуюць, што сур’ёзных зменаў, лібералізацыі не варта чакаць ні ў галіне СМІ, ні ў іншых сферах, якіх датычаць кадравыя перастаноўкі, піша naviny.by.

«Калі б у Беларусі была публічная крытыка, а людзі, якія перамяшчаюцца па пасадах у чыноўніцкай іерархіі, агучвалі свае погляды, праграмы і пажаданні, то можна было б па прызначэннях меркаваць аб тым, што яны будуць рабіць, што ў іх можа ці не можа атрымацца. Але адзінае, па чым мы можам судзіць пра гэтых людзей, гэта толькі па тых справах, якія за імі лічацца на іх папярэдніх пасадах», — адзначыў у каментары для БелаПАН палітолаг і філосаф Уладзімір Мацкевіч.

[irp posts="35 483″ name="Рэктар ГрДУ імя Янкі Купалы Андрэй Кароль узначаліць Беларускі дзяржаўны ўніверсітэт"]

Ён падкрэслівае, што адсутнасць публічнай палітыкі не дае магчымасці ацэньваць прызначаных чыноўнікаў як самастойныя асобы.

«Ужо пасля гэтых назначэнняў многія каментатары сказалі: „Чаго чакаць ад гэтых новых прызначэнняў, калі гэтыя людзі ўсё роўна шрубкі, яны інструменты, не з’яўляюцца самастойнымі дзеячамі, палітыкамі?“ У гэтым сэнсе, думаю, гэта вычарпальная характарыстыка дадзеных прызначэнняў», — сказаў Мацкевіч.

Аднак калі прыгледзецца ўважліва да прызначаных кандыдатурах, кажа Мацкевіч, то можна ўявіць, дзеля чаго адных памянялі на іншых.

Стаўленне да Балонскага працэсу — прахалоднае

У некалькіх ВНУ, у тым ліку Беларускім дзяржаўным універсітэце, з’явіліся новыя рэктары. Кіраўніком БДУ прызначаны Андрэй Кароль, які да гэтага ўзначальваў Гродзенскі дзяржаўны ўніверсітэт. Пры ім якраз завяршылася чыстка ГрДУ ад непажаданых выкладчыкаў, у тым ліку тых, хто чытаў лекцыі на беларускай мове.

[irp posts="35 746″ name=""Паскудны чалавек" ці «выдатны выбар»: чаго чакаць ад Андрэя Караля на пасадзе рэктара БДУ?"]

«Давайце прыгледзімся да былога рэктара Гродзенскага ўніверсітэта Караля. Так, не ён пачаў разгром універсітэта. Адзін з нармальных ВНУ Беларусі на працягу некалькіх гадоў быў разгромлены, і Кароль быў апошнім звяном у гэтым ланцугу разгрому, — сказаў Мацкевіч. — Цяпер яго прызначаюць рэктарам БДУ. І той, хто яго прызначае, прыгаворвае: „У БДУ трэба навесці парадак“. Давайце паглядзім, які парадак наводзіў Кароль у Гродзенскім універсітэце і тым самым можам убачыць, які парадак будзе ў бліжэйшы час у БДУ».

Прызначэнне новых рэктараў наўрад ці паўплывае і на ўдзел Беларусі ў Балонскім працэсе, лічыць Мацкевіч.

«Першапачаткова Беларусь наогул не разглядала яго як перспектыву для беларускіх ВНУ, — адзначыў ён. — Калі ж Балонскі праект ўмацаваўся і стаў прыкметнай з’явай у вышэйшай адукацыі Еўропы і постсавецкіх краін, Беларусь стала адчуваць цяжкасці з наборам замежных студэнтаў, таму што каму трэба вучыцца тут, калі стандарты беларускай вышэйшай адукацыі не адпавядаюць міжнародным, што задаюцца Балонскім працэсам».

Тады Беларусь вырашыла ўключыцца ў Балонскі працэс, але пры гэтым адмовілася выконваць патрабаванні Балонскай дэкларацыі, якія тычыліся ўніверсітэцкай аўтаноміі і акадэмічных свабодаў.

«Таму Беларусь па-ранейшаму спрабуе ўключыцца ў Балонскі працэс для таго, каб атрымаць сертыфікацыю для дыпломаў аб вышэйшай адукацыі, каб можна было прыцягваць замежных студэнтаў, — падкрэсліў Мацкевіч. — Але не збіраецца, па вялікім рахунку, выконваць патрабаванні Балонскага працэсу. З пункту гледжання рэжыму, тэму Балонскага працэсу не варта ні педаліраваць, ні падымаць услых, вырашаць яе трэба кулуарна, ціха, без удзелу акадэмічнай супольнасці, грамадзянскай супольнасці, палітыкаў, студэнтаў».

Нелаяльных міністрамі не ставяць

Такога ж меркавання прытрымліваецца дырэктар Інстытута палітычных даследаванняў «Палітычная сфера» Андрэй Казакевіч, які адзначыў, што Балонскі працэс ніколі не разглядалася беларускімі ўладамі як нешта важнае.

«Фармальна Беларусі трэба было туды ўступіць, каб беларускія ўніверсітэты ўключаліся ў рэгіянальны рынак адукацыйных паслуг,
— сказаў ён. — Але асноўныя праблемы сучаснай сістэмы адукацыі Беларусі разглядаюцца беларускімі ўладамі трошкі ў іншай плоскасці».

Асноўнай задачай для новых рэктараў, мяркуе Казакевіч, будзе паляпшэнне фінансавага стану сістэмы адукацыі, прыцягненне новых студэнтаў, асабліва замежных.

«Калі для гэтага трэба праводзіць нейкія спадарожныя меры, звязаныя з адміністрацыйнай рэформай або павелічэннем ўплыву студэнтаў на сам працэс, то гэта будзе рабіцца, але, наогул, гэта не з’яўляецца прыярытэтам. Балонскі працэс не разглядаецца як нейкая панацэя ў плане вырашэння ўнутраных праблем беларускай адукацыі», — падкрэсліў Казакевіч.

Гаворачы ў цэлым аб апошніх кадравых рашэннях, палітолаг зазначае, што яны «маюць галіновы характар ​​і не маюць нейкага сур’ёзнага палітычнага значэння».

«Так, мы можам бачыць, што частка гэтых людзей адносна маладыя. Відаць, што задачай ім будуць пастаўлены, у тым ліку, нейкія змены ўнутры ўніверсітэтаў і сваіх ведамстваў. Але я не бачу тут нічога такога рэвалюцыйнага ці таго, што можна было разглядаць, як нешта, што выбіваецца з агульнай кадравай палітыкі апошніх гадоў», — сказаў Казакевіч.