Пацеры сталі ножкамі для ложка, з запалкавага карабка атрымалася камода, а каўпачок ад зубной пасты і шахматная пешка ператварыліся ў таршэр. Мастацтвазнаўца на пенсіі і выкладчыца Універсітэта залатога веку Любоў Зорына захапілася вырабам лялечных домікаў.
Цяпер у яе ёсць салон-гасціная ў стылі кантры, спальня з лялечным немаўлём у ложачку і кухня з санвузлом. На фотаздымках інтэр’еры цяжка адрозніць ад сапраўдных. Карэспандэнтка Hrodna.life даведалася, як пабудаваць “загарадны дом”, які змесціцца ў скрынку з-пад абутку.
Праца, якая радуе
Сабраць пральную машыну, сканструяваць канапу, усталяваць унітаз і нават выткаць дыван – выявілася, што Любові Зорынай усё пад сілу. Многія прадметы інтэр’еру і мэблю яна зрабіла сама. Запалкавыя карабкі ператварыліся ў камоду і канапу, а фальга спатрэбілася для рукамыйніка і таркі, каўпачок ад зубной пасты стаў абажурам для настольнай лямпы. Флаконамі духаў на туалетным століку сталі гранёныя пацеркі. З пацерак буйнейшых атрымаліся ножкі для ложка. “Гэта, вядома, усё аматарская праца, – кажа Любоў, – але яна мяне радуе”.
Уся пасцельная і сталовая бялізна ў лялечных пакоях пашытая сваімі рукамі. Дыван у спальні – таксама ручной работы. Каб сплесці яго, Любоў асвоіла габеленавае пляценне і выдаткавала тыдзень на ткацтва: “Узор даўно пыліўся на паліцы, чакаў свайго часу”.
Тры дадатковыя пакоі асаблівых клопатаў “па гаспадарцы” не дадалі. Для кожнага інтэр’еру яна замовіла шкляную скрынку – так лепш відаць пакоі. Зверху яны зачыненыя празрыстымі вечкамі, каб не збіралася пыл.
Усё, што трэба, абавязкова знойдзецца
Аднойчы Каханне купіла на рынку бранзалецік. На ім вісеў куфэрак з каштоўнасцямі, які яна не адразу заўважыла. “Набыла выпадкова, а куфэрак спатрэбіўся”, – распавядае Любоў. Ён знайшоў сваё месца на століку каля люстэрка. “Нават не ведала, для чаго захоўвала многія рэчы, а спатрэбіліся ў выніку”. Лялечнае немаўлятка, якое спіць у цацачным ложачку, жыло у Любові ў скрынцы для дробязяў амаль 15 гадоў. І – дачакалася ўласнай хаткі.
Пазней яна стала заўважаць у крамах маленькія прадметы і купляць іх ужо мэтанакіравана. Так у доміках з’явіліся сурвэткі – малюсенькія ажурныя вырабы Любоў убачыла ў сэканд хэндзе, больш нікому такая дробязь не спатрэбілася. Маленькая скульптура Буды і раяль памерам у некалькі сантыметраў – таксама з такіх пакупак.
“Цяпер складана знайсці штосьці ў продажы, асабліва мэблю з дрэва або дэталі з пластыка. Але ў працэсе так атрымліваецца, што ты не шукаеш – рэчы цябе знаходзяць самі”.
З гісторыі лялечных домікаў. Першыя домікі з мініяцюрнай мэбляй знаходзілі яшчэ пры раскопках магільняў ў Старажытным Егіпце. У Еўропе лялечныя домікі пачалі рабіць у Германіі XVI стагоддзя. Іх рабілі столяры-чырванадрэўшчыкі для багатых людзей ці каралеўскіх асобаў. Пасля Другой сусветнай вайны з’явіліся лялечныя домікі фабрычнай вытворчасці. Яны сталі танней і больш даступнымі для масавых пакупнікоў. Цяпер домікі ў асноўным робяць з пластыка для дзіцячых гульняў. Знайсці іх можна практычна ў любой краме цацак.
Усё – як сапраўднае
Калі Любоў Зорына размясціла ў сацыяльнай сетцы першыя фатаграфіі лялечных інтэр’ераў, у яе ўласнай кватэры ішоў рамонт. “Некаторыя сябры падумалі, што гэтыя рэчы – сапраўдныя. Пыталіся, дзе купіць такую лямпу на падлогу. Даводзілася тлумачыць, што гэта лялечная мэбля, што гасціная стаіць на падваконні, а зусім не рэальная пакой”, – успамінае Любоў.
З нядаўніх абновак у інтэр’ерах – шпалеры з рысавай паперы. Цяпер у працэсе вырабу круглыя падстаўкі пад гарачае. Зроблены яны з корка для віна. Корак распілены на пласты па 2-3 міліметры. Але гэтая таўшчыня занадта вялікая для лялечнай кухні. Любоў сцірае іх наждачнай паперай. У планах зрабіць з сашчэпак вешалкі, прыляпіць да камоды ручкі і пашыць лазневы халат.
Хобі прывезла з Тэль Авіва
Упершыню Любоў убачыла лялечны домік у адным з музеяў Ізраіля шмат гадоў таму: “Там цэлая зала была адведзена пад домікі для лялек”. Як мастацтвазнаўца, яе зацікавілі інтэр’еры розных эпох. У Ізраілі Любоў набыла зборную цацку фатэль-качалку памерам з далонь і сама сабрала. “Такія рэчы мне заўсёды падабаліся, – кажа Любоў. – Але тады яшчэ не думала пра уласныя лялечныя дамкі”.
Да ідэі лялечных домікаў Любоў вярнулася некалькі гадоў таму. Тады ў продажы з’явіліся часопісы з прадметамі для лялечных домікаў. Любоў купіла некалькі нумароў. Там былі посуд, шафка, крэселкі і камін з люстэркам. “Гэта было нятанна, – кажа Любоў, – некаторыя рэчы так і не спатрэбіліся. Мабыць, вялікім попытам часопісы не карысталіся, і хутка іх знялі з продажаў”. Але Любоў Зорына ўжо ўвайшла ў густ і навучылася многія рэчы рабіць самастойна.
Не толькі цацкі
Лялечныя, або кабінетныя, домікі – гэта не толькі цацкі для дарослых. Іх таксама выкарыстоўвалі ў якасці навучальных дапаможнікаў для судмедэкспертаў і крыміналістаў. Інтэр’еры дамкоў паўтаралі ўсе дэталі сапраўдных месцаў злачынстваў і ўжываліся для аналітычнай практыкі студэнтаў.
Лялечны дом – як цуд свету. Адзін з самых вядомых лялечных домікаў стварыў Эдвін Люцьенс. (Edwin Lutyens) у пачатку ХХ стагоддзя. Над ім 4 гады працавалі 500 майстроў. У доме ёсць ліфт і дзеючы водаправод. Гэты лялечны домік цяпер знаходзіцца ў Англіі ў Віндзорскім палацы.
Лялечны домік Петронеллы Ортман называлі адным з цудаў свету. Мяркуюць, што за яго кошт можна было купіць рэальны дом.
Існуе мініятурны Белы дом, які стварыў Джон Зейфель. Калі ў ЗША абіраюць новага прэзідэнта, у доміку мяняюць інтэр’ер Авальнага кабінета. Гэты пакой можна цалкам выняць з дамка. Дзякуючы гэтаму можна ўбачыць, якімі былі інтэр’еры Белага дома пры розных прэзідэнтах.
Чытайце таксама:
- Будаўнік Юра з Гродна нечакана даведаўся, што ён — немец. І вось праз 30 гадоў кінуў працу і стаў званаром, як яго дзед Рэйнгольд
- Якім іконам маліліся мясцовыя. У Гродне выдалі кнігу пра сакральнае мастацтва рэгіёна
- Ад цукерачных фанцікаў да аскепкаў Пампеі. На Жывой бібліятэцы распавялі, што калекцыянуюць гродзенцы
