Людзі і справы

«Калі за птушкамі, то вам — сюды». Як гродзенскі арнітолаг пасылае ўсіх у балота (+дрон-відэа)

Балота Грайна і пойма ракі Свіслач маюць міжнародны статус тэрыторыі, важнай для птушак. Падобных у Беларусі трошкі больш за 50. Тут cустракаецца больш за 200 відаў пярнатых і каля 250 відаў сасудзістых раслін. Сярод тутэйшых птушак 40 відаў - знікаючыя чырвонакніжныя: вяртлявая чаротаўка і вялікі грыцук, сокал падарожнік і стэпавы лунь, белавокі нырок і вялікі савук. Чаму птушкі штогод вяртаюцца менавіта сюды? Гэта можна зразумець, калі паглядзець на загадкавую прыгажосць балота і поймы Нёманскай Свіслачы з вышыні птушынага палёту.

Балота патрэбна ўсім

Балота Грайна месціцца ў Бераставіцкім і Гродзенскім раёнах і займае каля 3000 гектараў. Толькі гэты невялікі кавалак поймы захаваў амаль нязменны прыродны выгляд пасля асушэння балотаў у канцы 1950-х. Тады лічылі, што важней адваяваць у балотаў як мага больш ворнай зямлі. Дзеля гэтага спрамілі частку русла Свіслачы.

Зараз прыярытэты змяніліся. Ад 2002 года балота і частка поймы ракі на 15 год атрымалі статус арніталагічнага заказніка. Дзякуючы таму, што захавалася балота, тут захаваліся віды птушак і раслін, многім з якіх у іншых месцах пагражае знікненне.

Новы заказнік і забарона на паляванне

Увосень 2012 года было створана руславое вадасховічша на Нёмане і хутка стала зразумела, што варта пашырыць заказнік з толькі Бераставіцкага раёна на найбольш каштоўныя мясціны ўніз па плыні Свіслачы і частку Нёмана недалёка ад яе вусця. Аднак вясной 2017 года стары заказнік перастаў існаваць, а новы не быў створаны больш чым чатыры гады.

youtu.be/jYuZzkc3HJA

«Разам з батанікамі з БДУ мы праводзілі даследаванні і рыхтавалі абгрунтаванні для аднаўлення ахоўнага статусу, — расказвае гродзенскі арнітолаг Дзмітрый Вінчэўскі. — Батанікі знайшлі тут шэсць відаў раслін з Чырвонай кнігі, арнітолагі пацвердзілі сустрэчы 43 відаў чырвонакніжных птушак, некаторыя з якіх тут гняздуюць».

Увосень 2017 заказнік атрымаў назву «Гродзенская Свіслач» і пашырыўся і на Гродзенскі раён. Цяпер яго плошча амаль 5 тысяч гектараў. Атрымалася таксама забараніць у заказніку і побач з ім вясновае паляванне на птушак. У апошнія гады тут пабывалі, каб паглядзець на некранутую беларускую прыроду, турысты з Нідэрландаў, Польшчы, Швецыі, ЗША, Даніі, Расіі, Вялікабрытаніі, Чэхіі і Германіі.

«Няма вялікага выбару»

Чаму так шмат птушак прылятаюць менавіта сюды? «У іх няма вялікага выбару, — разважае арнітолаг. — Навокал усё асушана і толькі тут захаваліся ўмовы для адпачынку і харчавання сотняў тысяч гусей, качак, лебедзяў, кулікоў і вераб'іных птушак. Таму, калі хочацца паглядзець на пярнатых, а побач нікога не бачна — вам сюды», — запрашае Дзмітрый Вінчэўскі.

Апошнія шэсць гадоў арнітолагі кожны тыдзень выязджаюць у заказнік. Па словах Вінчэўскага, ніводзін з тых, хто далучыўся да паездак, яшчэ ніколі не пашкадаваў пра гэта.

Падзяліцца

Апошнія запісы

«Пабачыць Гродна — і памерці». Як наш горад стаў міжваеннай «сталіцай самагубцаў»

У міжваенны час Гродна набыло незвычайную славу. Горад стаў месцам прыцягнення незвычайных турыстаў - тых,…

21 лістапада 2024

«Нармальны быў гастраном — цяпер там прадаюць шпалеры». Ці хапае крамаў у цэнтры Гродна?

Ці хапае ў цэнтры Гродна прадуктовых крам? Спрэчкі наконт гэтага выклікала адкрыццё на перакрыжаванні Савецкай…

21 лістапада 2024

Дзе арганізаваць святочную фотасесію? Гродзенскія студыі ўжо падрыхтавалі навагоднія лакацыі

Прыбраныя ялінкі, свечкі, навагоднія вянкі і гірлянды, аксаміт, светлы ці цёмны фон на выбар. Гродзенскія…

19 лістапада 2024

«Перад выбарамі - спрыяльны час для петыцый». Як прымусіць чыноўнікаў вырашаць праблемы і чаму новая пляцоўка «меркаванне.бел» для гэтага не пасуе

Улады стварылі новую платформу “меркаванне.бел”. Яе пазіцыянуюць як анлайн-пляцоўку, на якой кожны зможа ў вольнай…

15 лістапада 2024

«У Гродне жывуць тыя яшчэ „шалёныя імператрыцы“». Стваральніца брэнда Krikate расказала, як дабралася да парыжскага тыдня моды

Калекцыя адзення гродзенкі Кацярыны Карлацяну дэбютавала гэтай восенню на Парыжскім тыдні моды. А пачыналася ўсё…

14 лістапада 2024

«Першы прыбытак патраціў на станок». Гродзенец у школе выточваў біты, а ў 27 гадоў адкрыў сваю вытворчасць мэблі

Гродзенец Раман Нагула амаль паўжыцця працуе з дрэвам. Школьнікам ён пачынаў з бейсбольных біт, а…

13 лістапада 2024