Эксперты назвалі пяць прычын нудлівасці беларусаў

Беларусы не прывыклі выяўляць эмоцыі. Беларускія эксперты патлумачылі, чаму, піша zautra.by.

У другі раз беларусаў назвалі самымі неэмацыйнымі ў свеце. Апытанне амерыканскага даследчага цэнтра Gallup паўтарыла вынікі леташняга даследавання Global Emotions 2018 — жыхары Беларусі зноў на апошнім месцы ў рэйтынгу.

У 151 тысячы чалавек з 140 краін пыталіся, адчувалі яны пазітыўныя ці негатыўныя эмоцыі напярэдадні інтэрв'ю, адчувалі яны шчасце і задавальненне, неспакой і сум, ці былі адпачыўшы, ці смяяліся, ці адчувалі павагу з боку навакольных.

Узровень эмацыйнасці беларусаў - 34%
У сярэднім шэсць з дзесяці чалавек у свеце за дзень да апытання адчувалі якія-небудзь эмоцыі. Але сярод жыхароў Беларусі такіх толькі чатыры з дзесяці.

Самыя непазітыўныя ў свеце жыхары Афганістана, а другія з канца ў гэтым спісе — беларусы.

Эксперты назвалі прычыны, якія ўплываюць на неэмацыйнасць і нізкі ўзровень пазітыву насельніцтва Беларусі.

Асаблівы менталітэт

Першая прычына звязаная з асаблівасцю менталітэту, лічыць старшы аналітык Цэнтра еўрапейскай трансфармацыі, кандыдат сацыялагічных навук Таццяна Вадалажская. Беларусам проста-напроста нязвыкла абмяркоўваць пачуцці і эмоцыі, а часта нават думаць пра іх, ставіць іх на першы план.

— Беларусам рефлексаваць свае эмоцыі і распавядаць пра іх не ўласціва. А раз у апытанні прасілі ўспомніць і расказаць пра пачуцці, то менавіта з гэтым можа быць звязана такое месца краіны ў рэйтынгу, — лічыць Таццяна Вадалажская.

Таццяна Вадалажская. Фота: CityDog

Уплыў гісторыі

Пераменнасць жыцця і абставінаў ствараюць такія ўмовы, у якіх у насельніцтва развіваецца некаторая стрыманасць. З часам пад уплывам гістарычных прычын людзі звыкаюць не цешыцца раней часу, не дзяліцца з асяроддзем сваім шчасцем або горам.

— Як гаворыцца: маўчы, будзь хітрым. То бок, не варта вонкі праяўляць, распавядаць пра тое, што ёсць, што перажываеш — лепш пакінуць гэта «прыхаваным», — кажа Таццяна Вадалажская.

Нежаданне выстаўляць напаказ сваё асабістае жыццё — а эмоцыі складаюць яе важную частку — стала характэрнай рысай жыхароў Беларусі.

Адсутнасць культуры дасягненняў і ўмення ацэньваць чужыя поспехі

Неэмацыйнасць у цэлым і нізкі ўзровень пазітыву ў прыватнасці можна растлумачыць і сацыяльна-эканамічнымі фактарамі, лічыць кіраўнік навукова-даследчага цэнтра Мізэса Яраслаў Раманчук.

Галоўная з іх — адсутнасць культуры дасягненняў. Гэтая культура грунтуецца на прыватнай уласнасці:

— У мяне нешта ёсць ці я бяру гэта ад бацькоў, прымнажаць, развіваю. У мяне атрымліваецца, вынікі ў наяўнасці - расце маё дабрабыт. У той жа час растуць дзеці, унукі. Значыць, я паспяховы чалавек. І таму я дзялюся эмоцыямі, гэтым поспехам. А грамадства гэтаму радуецца, — тлумачыць Яраслаў Раманчук.

Яраслаў Раманчук. Фота: Белгазета
Для такога роду крыніцы радасці і спектру эмоцый няма асновы — прыватнай уласнасці на вытворчасць, зямлю. А інстытуты, якія забяспечвалі б назапашванне багацця і стварэнне сямейнага бізнесу і капіталу, не працуюць, лічыць эксперт.

Культ зайздрасці і халявы

У краіне набыла шырокае распаўсюджванне культура халявы, якая суправаджаецца пачуццём зайздрасці. Багацце і поспех часта асацыююцца з наяўнасцю сувязяў і ўменнем залезці ў чужую кішэнь, лічыць Яраслаў Раманчук.

— Калі людзі бачаць, напрыклад, дарагія машыны, «залатую моладзь» (або «залатых» старцаў), то не ставяцца да іх з пазітыўнымі эмоцыямі: «Малайчына! У цябе атрымалася, таму што ты стварыў добрыя тавары і паслугі для людзей і спажыўцы цябе ацанілі». А наадварот, — кажа кіраўнік цэнтра Мізэса.

З гэтай прычыны нават зарплаты праграмістаў у 2−3 тысячы долараў выклікаюць абурэнне. Лічыцца, што яны паспяховыя таму, што ім стварылі асаблівыя ўмовы. І насельніцтва верыць, што яны ўзбагачаюцца ледзь не за кошт астатніх.

Адсутнасць вяршэнства права і пачуцця справядлівасці

«Параліч» прававой сістэмы і справядлівага суда, вялікія складанасці ў магчымасці абараніць свае інтарэсы праз праваахоўныя органы цалкам не дадаюць суграмадзянам матываў для пазітыву.

— Улады падзялілі грамадзян на дзве катэгорыі. Гэта «нашы» — прадстаўнікі органаў дзяржкіравання, дзяржарганізацый, у адносінах да якіх праваахоўная сістэма працуе. Іх пераважная меншасць. І ўсе астатнія — прыватны сектар, прадпрымальнікі, якія з’яўляюцца ахвярамі інтэрпрэтацыі права і законаў, — кажа Яраслаў Раманчук.

Пры такім падзеле і тыя, і іншыя не могуць у поўнай меры адчуць задавальненне ад свайго становішча. Уключаныя ў першую групу вымушаныя ісці на пэўныя кампрамісы, што стварае перадумовы для панурасці, заціснутасці, ўтоенасці. А прадстаўнікі другой групы змрочныя праз пачуццё несправядлівасці.

Разбавіць непрыемную статыстыку неэмацыйнасці і практычна адсутнасці пазітыўных эмоцый маглі б 800 тысяч або 1 мільён чалавек, якія з’ехалі з краіны. Сярод іх было б значна больш людзей, якія адчуваюць эмоцыі, прычым часта станоўчыя, бо гэтыя людзі самарэалізуюцца ў іншым прававым, эканамічным і сацыяльным асяроддзі, у іншай культуры і адносінах да чалавека, і жывуць у краінах, дзе чалавек можа ўплываць на працэс прыняцця рашэнняў і не адчувае сябе адчужаным ад важных працэсаў, лічыць эксперт.

Падзяліцца

Апошнія запісы

«Пабачыць Гродна — і памерці». Як наш горад стаў міжваеннай «сталіцай самагубцаў»

У міжваенны час Гродна набыло незвычайную славу. Горад стаў месцам прыцягнення незвычайных турыстаў - тых,…

21 лістапада 2024

«Нармальны быў гастраном — цяпер там прадаюць шпалеры». Ці хапае крамаў у цэнтры Гродна?

Ці хапае ў цэнтры Гродна прадуктовых крам? Спрэчкі наконт гэтага выклікала адкрыццё на перакрыжаванні Савецкай…

21 лістапада 2024

Дзе арганізаваць святочную фотасесію? Гродзенскія студыі ўжо падрыхтавалі навагоднія лакацыі

Прыбраныя ялінкі, свечкі, навагоднія вянкі і гірлянды, аксаміт, светлы ці цёмны фон на выбар. Гродзенскія…

19 лістапада 2024

«Перад выбарамі - спрыяльны час для петыцый». Як прымусіць чыноўнікаў вырашаць праблемы і чаму новая пляцоўка «меркаванне.бел» для гэтага не пасуе

Улады стварылі новую платформу “меркаванне.бел”. Яе пазіцыянуюць як анлайн-пляцоўку, на якой кожны зможа ў вольнай…

15 лістапада 2024

«У Гродне жывуць тыя яшчэ „шалёныя імператрыцы“». Стваральніца брэнда Krikate расказала, як дабралася да парыжскага тыдня моды

Калекцыя адзення гродзенкі Кацярыны Карлацяну дэбютавала гэтай восенню на Парыжскім тыдні моды. А пачыналася ўсё…

14 лістапада 2024

«Першы прыбытак патраціў на станок». Гродзенец у школе выточваў біты, а ў 27 гадоў адкрыў сваю вытворчасць мэблі

Гродзенец Раман Нагула амаль паўжыцця працуе з дрэвам. Школьнікам ён пачынаў з бейсбольных біт, а…

13 лістапада 2024