«Назапасьцеся цярплівасцю, разуменнем і вялікай колькасцю зменнага адзення». Як перажыць тое, што дзіця ідзе ў дзіцячы сад

Алена Кавальчук працуе выхавацелькай у дзіцячым садку. Калі яе ўласныя дзеці былі маленькімі і толькі збіраліся ісці ў сад, Алене дапамаглі парады псіхолагаў і педагогаў. Цяпер яе педагагічны стаж — больш за 20 гадоў. Разам з педагогам-псіхолагам Вольга Літавар яны распавялі Hrodna.life, як зрабіць адаптацыю да дзіцячага садку больш лёгкай для дзіцяці і ўсёй сям'і.

«Настройвайцеся, што дзеці могуць часта хварэць і зразумейце адно — усё залежыць ад бацькоў: як вы наладжаныя на адаптацыю, так і дзіця будзе звыкаць да яе. Калі вы аддаеце дзіцяці ў дзіцячы сад, а самі ходзіце вакол будынка або сочыце за дзіцем у акно, то маляня гэта адчувае і разумее, што маці дзесьці побач. Як? Я не магу растлумачыць, але — адчувае. Калі вы пакінулі і выйшлі за браму, дзіця супакойваецца, — падзялілася назіраннямі Алена. — Увогуле, запасьцеся цярплівасцю, разуменнем і вялікай колькасцю зменнай адзення».

Пачніце з сябе і выконвайце рэжым

«Калі ласка, давярайце сваім педагогам, якіх вы самі выбралі. Тады адаптацыя для вас і дзіцяці пройдзе лягчэй», — кажа Алена Кавальчук, выхавацелька з вышэйшай катэгорыяй.

Пачынаць яна раіць з сябе — даведацца, якім будзе рэжым у дзіцячым садзе і прывучаць да яго дзіця.

«Прыём дзяцей пачынаецца, а 7.30. Вам трэба пралічыць, колькі вашаму дзіцяці трэба на прачыненне і зборы, колькі займае дарога ў дзіцячы сад. Калі загадзя пачнеце рыхтаваць дзіця да рэжыму саду, не будзе дадатковага стрэсу і парушэння звыклага ладу жыцця», — кажа Алена.

Расказаць, што такое дзіцячы сад і што там робяць, трэба за пару месяцаў да таго, як дзіця пачне туды хадзіць.

Каб адаптацыя праходзіла лягчэй, педагог-псіхолаг Вольга Літавор раіць спачатку шпацыраваць каля дзіцячага садку, каб дзіця звыкаў да тэрыторыі.

«Аднак з гэтым трэба не перастарацца — не варта занадта часта акцэнтаваць увагу на падзеі, якая мае адбыцца. Гэта можа выклікаць у дзіцяці страх і няўпэўненасць ва ўласных сілах», — кажа Вольга.

Падчас адаптацыі да садку дзеці могуць быць плаксівымі, замкнёнымі, агрэсіўнымі, трывожнымі. Гэта звязана з тым, што не задавальняецца адна з базавых патрэбаў — патрэба ў бяспецы і абароненасці.

«Дзіця ўпершыню застаецца без блізкіх людзей у незнаёмай абстаноўцы. У сям'і ён у цэнтры ўвагі, а ў дзіцячым садку — адзін з многіх, такі ж, як і іншыя. Гэта ламае стэрэатыпы, якія ў яго склаліся, патрабуе псіхалагічнай перабудовы, змены паводзін, выпрацоўкі новых уменняў».

Чытайце таксама: «Так просто не ввяжешься в это дело». Почему в Гродно нет частных садов

Чаму навучыць дзіця загадзя

«Далучайце дзіця да сумесных гульняў на дзіцячай пляцоўцы, запрашайце сяброў і самі ездзіце ў госці. На агульных святах, днях нараджэння паназірайце, як дзіця сябе паводзіць: саромеецца, адасабляцца, канфліктуе, б’ецца ці лёгка знаходзіць агульную мову, кантактуе з аднагодкамі, цягнецца да стасункаў, раскаванае», — кажа Вольга.

З дзіцем псіхолаг раіць абмеркаваць станоўчыя бакі дзіцячага саду: новыя сябры, шмат цацак. «Важна, каб малы не баяўся дзіцячага садка, — тады яму будзе лягчэй прывыкаць. Ні ў якім разе не пагражайце дзіцячым садам, як пакараннем „за грахі“ і за непаслушэнства», — кажа Вольга. Таксама не варта абмяркоўваць пры дзіцяці праблемы, звязаныя з дзіцячым садам.

Дома дзіця варта далучаць да навыкаў самаабслугоўвання. Павінна быць звыкла, што не толькі маці можа надзець штаны ці памыць рукі.

Да часовага расстання з бацькамі таксама варта рыхтаваць загадзя: «Часцей адлучацца ад дзіцяці, каб яно звыкала, што маці і тата могуць сысці па справах, але праз нейкі час абавязкова вернуцца. Гэта не павінна выклікаць у яго асаблівых узрушэнняў», — кажа Вольга Літавор.

«Абавязкова трэба прамаўляць прычыну, па якой пакідаеце дзіцяці. Гэта можа быць розныя прычыны: вы пайшлі ў краму ці да ўрача. Калі вы раней тлумачылі правілы дзіцячага саду, проста нагадаеце пра гэта ў размове. Так яму будзе лягчэй зразумець, чаму яго раптам бацькі вырашылі пакінуць з чужымі людзьмі», — патлумачыла Алена Кавальчук.

Чытайце таксама: Весёлые белочки, синие ленточки и война, которая не прощается с нами. Как ведут Instagram детские сады Гродно

Першыя дні - гэта не ад званка да званка

Адаптацыя праходзіць паступова. Першыя дні ў садку дзіця знаходзіцца 1−2 гадзіны. Другі дзень, у залежнасці ад паводзінаў дзіцяці — можна на гадзіну падоўжыць.

«Пажадана пакідаць дзіця да абеду каля двух тыдняў і толькі потым пакідаць на сон», — кажа Алена Кавальчук.

Некаторыя псіхолагі раяць, каб першыя два дні мамы знаходзіліся ў дзіцячым садзе разам з дзіцем у групе. Але Алена з асабістага вопыту не раіла гэтага рабіць.

«Потым дзіця пачынае патрабаваць, каб мама заходзіла ўвесь час з ім у групу і не разумее, чаму першыя дні яны былі разам, а цяпер яна не хоча заходзіць. Пажадана, каб мама пакідала дзіця аднаго адразу. На гадзіну, але аднаго!»

«Як правіла, у першыя дні дзеці стамляюцца як псіхалагічна, так і фізічна, таму пры магчымасці добра ладзіць „разгрузныя дні ад садка“ на адзін-два дні на тыдзень заставацца з дзіцем дома», — раіць педагог-псіхолаг Вольга Літавор.

Ежа ў дзіцячым садзе — асобная тэма

Часам бацькі думаюць, што дзеці кепска ядуць у садзе, бо там нясмачна. Часцей прычына ў іншым — дома гатуюць іншае і па-іншаму. «Парада бацькам простая — прывучайце дзяцей да звычайнай здаровай ежы — супоў, кашаў, салатаў - і тады праблем з ежай у садку не будзе. Дзеці могуць не есці ежу толькі таму, што проста раней яе не бачылі і не каштавалі».

Можна паглядзець меню дзіцячага саду, яго вывешваюць у кожнай групе. У меню ёсць і рэкамендацыі на вячэру.

Істэрыкі, зрывы і хваробы: адаптацыя можа быць рознай

Па словах псіхолага, адаптацыя можа быць лёгкай, цяжкай і сярэдняй.

Лёгкая — калі дзіця ўліваецца ў новы калектыў бязбольна цягам месяца. Дзіцяці камфортна, ён не ладзіць скандалаў, калі маці вядзе яго ў дзіцячы сад. «Такія дзеці, як правіла, хварэюць нячаста, хоць у перыяд адаптацыі „зрывы“ ўсё ж магчымыя», — тлумачыць Вольга.

Пры сярэднім тыпе адаптацыі дзіця памяркоўна пераносіць паходы ў дзіцячы сад, можа перыядычна «паплакаць», але ненадоўга. «У сярэднім, гэты перыяд доўжыцца да двух-трох месяцаў. Часцей за ўсё ў гэты час захворванняў не пазбегнуць».

Цяжкая адаптацыя можа доўжыцца месяцамі. У гэты перыяд у дзіцяці назіраюцца пагаршэнне апетыту, аж да поўнай адмовы ад ежы, парушэнне сну і мачавыпускання. Могуць быць рэзкія перапады настрою, частыя зрывы і капрызы, дзіця часта хварэе.

«У дадзеным выпадку хвароба нярэдка звязана з нежаданнем дзіцяці ісці ў дзіцячы сад, — тлумачыць Вольга. — Такія дзеці ў калектыве адчуваюць сябе няўпэўнена, практычна ні з кім не гуляюць».

«Калі бацькам пусціць сітуацыю на самацёк, гэта можа перарасці ў сур’ёзныя нервовыя захворванні і разлады. У некаторых выпадках нельга будзе абысціся без кансультацыі спецыяліста, а калі малы не адаптуецца да новых умоў на працягу года, магчыма, — падумаць аб тым, каб спыніць наведваць дзіцячы садок».

«Каб гэты дзень прайшоў больш паспяхова». Парады ад псіхолага

  • Не нервуйцеся і не паказвайце сваю трывогу дзіцяці. Памятайце! Трывога і неспакой бацькоў перадаецца дзецям.
  • Адпраўляйце толькі здаровае дзіця ў дзіцячы сад.
  • Раскажыце выхавальніку пра індывідуальныя асаблівасці вашага дзіцяці. Што падабаецца/не падабаецца, яго/яе ўменні і навыкі, у якой дапамозе мае патрэбу. Вызначце, якія метады заахвочвання і пакарання прымальныя для вашага дзіцяці.
  • «Аптымізуйце» абстаноўку для дзіцяці: дазвольце прынесці з сабой свае цацкі. Любімая цацка авалодвае увагай дзіцяці і дапамагае яму адцягнуцца ад расстання з блізкімі.
  • Паспрабуйце ўгаварыць пакінуць цацку пераначаваць у садку і раніцай зноў з ёй сустрэцца. Хай цацка ходзіць разам з ім штодня і знаёміць там з іншымі.
  • Распытвайце, што з цацкай адбывалася ў дзіцячым садзе, хто з ёй сябраваў, хто крыўдзіў, ці не было ёй сумна. Такім чынам, вы даведаецеся многае аб тым, як у вашага малога атрымоўваецца прывыкаць да садка.
  • Увесь час тлумачце дзіцяці, што ён для вас, як і раней, дарагі і любімы.

Как помочь ребенку

«Першы тыдзень праходзіць вельмі эмацыйна для дзіцяці. Трэба назапасіцца цярпеннем. Паводзіны дзіцяці могуць раптам мяняцца — ён становіцца больш капрызным, па вечарах, — папярэджвае псіхолаг. — Вас могуць чакаць нечаканыя істэрыкі з нагоды і без, скандалы з крыкам, плачам, шпурляннем прадметаў і валяннем на падлозе. Некаторыя бацькі могуць прыйсці ў сапраўдны жах пры такой рэзкай перамене і абвінаваціць у ёй садок».

Што рабіць бацькам

  1. Стварыць спакойны, бесканфліктны клімат для яго ў сям'і. Паменшыць нагрузку на нервовую сістэму, — на час спыніць паходы ў цырк, тэатр, у госці. Скараціць прагляд тэлевізійных перадач.
  2. Не рэагаваць на выхадкі і не караць за капрызы.
  3. Не пакідайце дзіцяці ў садзе на цэлы дзень! Першы тыдзень вадзіце яго на 2−3 гадзіны, затым час павялічваецца да 5−6 гадзін.
  4. Пагуляйце з дзіцем хатнімі цацкамі ў дзіцячы сад, дзе нейкая з іх будзе самім дзіцем. Паназірайце, што робіць гэтая цацка, што кажа, дапамажыце разам з дзіцем знайсці ёй сяброў і павырашаць праблемы вашага дзіцяці праз яе, арыентуючы гульню на станоўчыя вынікі.
  5. Калі вы сыходзіце — раставайцеся з дзіцем лёгка і хутка. Вядома ж, вы турбуецеся аб тым, як будзе вашаму дзіцяці ў дзіцячым садзе, але доўгія развітанні з занепакоеным выразам твару ў дзіцяці выклічуць трывогу, што з ім тут можа нешта здарыцца, і ён доўга не будзе вас адпускаць.
  6. Калі дзіця з цяжкасцю растаецца з маці, то пажадана каб першыя некалькі тыдняў адводзіў у дзіцячы сад яго бацька.

Да 2−3 гадоў дзіця не адчувае патрэбы стасункаў з аднагодкамі, яна пакуль не сфармавалася. Дарослы цалкам пакрывае патрэбы дзіцяці ў гульні і зносінах.

«Аднагодкі гэтага даць не могуць, бо самі маюць патрэбу ў тым жа. Таму нармальнае дзіця не можа хутка адаптавацца да ясляў, бо моцна прывязанае да маці і яе знікненне выклікае бурны пратэст дзіцяці, асабліва калі ёно ўразлівае і эмацыйна адчувальнае», — патлумачыла Вольга.

«Адаптацыю ўскладняюць канфлікты ў сям'і і нетаварыскасць бацькоў. Дзеці міжвольна засвойваюць негатыўныя рысы паводзін бацькоў, што ўскладняе іх адносіны з аднагодкамі. Яны паводзяць сябе няўпэўнена і нерашуча, шмат хвалююцца, сумняваюцца, таму не могуць быць прынятымі ў групе», — тлумачыць псіхолаг.

Калі дзіця знаходзіцца па-за дзіцячым садком, бацькам трэба старацца прысвячаць час яму — гуляць з ім, каб ён не адчуваў, што яго «кінулі».

Калі лепш пачынаць?

Алена лічыць, што дзеці ў тры гады больш асэнсавана разумеюць, куды і навошта ідуць. Яны ўмеюць гуляць з аднагодкамі, у іх лепш сфарміраваны імунітэт і яны не так часта хварэюць.

Іншыя выхавальнікі кажуць, што калі дзяцей прыводзяць у два гады, то да старэйшай групы яны больш сабраныя і дысцыплінаваныя.

У любым выпадку, на думку педагогаў, паспяховасць адаптацыі залежыць ад настрою бацькоў. Так што назапасьцеся цярплівасцю, разуменнем і вялікай колькасцю зменнага адзення.

Чытайце таксама:

Падзяліцца

Апошнія запісы

«Пабачыць Гродна — і памерці». Як наш горад стаў міжваеннай «сталіцай самагубцаў»

У міжваенны час Гродна набыло незвычайную славу. Горад стаў месцам прыцягнення незвычайных турыстаў - тых,…

21 лістапада 2024

«Нармальны быў гастраном — цяпер там прадаюць шпалеры». Ці хапае крамаў у цэнтры Гродна?

Ці хапае ў цэнтры Гродна прадуктовых крам? Спрэчкі наконт гэтага выклікала адкрыццё на перакрыжаванні Савецкай…

21 лістапада 2024

Дзе арганізаваць святочную фотасесію? Гродзенскія студыі ўжо падрыхтавалі навагоднія лакацыі

Прыбраныя ялінкі, свечкі, навагоднія вянкі і гірлянды, аксаміт, светлы ці цёмны фон на выбар. Гродзенскія…

19 лістапада 2024

«Перад выбарамі - спрыяльны час для петыцый». Як прымусіць чыноўнікаў вырашаць праблемы і чаму новая пляцоўка «меркаванне.бел» для гэтага не пасуе

Улады стварылі новую платформу “меркаванне.бел”. Яе пазіцыянуюць як анлайн-пляцоўку, на якой кожны зможа ў вольнай…

15 лістапада 2024

«У Гродне жывуць тыя яшчэ „шалёныя імператрыцы“». Стваральніца брэнда Krikate расказала, як дабралася да парыжскага тыдня моды

Калекцыя адзення гродзенкі Кацярыны Карлацяну дэбютавала гэтай восенню на Парыжскім тыдні моды. А пачыналася ўсё…

14 лістапада 2024

«Першы прыбытак патраціў на станок». Гродзенец у школе выточваў біты, а ў 27 гадоў адкрыў сваю вытворчасць мэблі

Гродзенец Раман Нагула амаль паўжыцця працуе з дрэвам. Школьнікам ён пачынаў з бейсбольных біт, а…

13 лістапада 2024