Людзі і справы

Чырвоная Армія, НКУС і рускія папы. Што паказваюць у фільме «Смерць Сталіна» (якога ў нас не паказваюць)

Чытачка і падпісчыца Hrodna.life Марыя Пятачэнка жыве пастаянна не ў Гродне, таму можа глядзець актуальнае кіно, якога мы пазбаўлены. Яна напісала водгук на «Смерць Сталіна», у якім спойлеры — гэта не загана. Бо мы ж і так усе вывучалі гісторыю ды ў курсе, што адбывалася пасля смерці тырана.


За что мне падабаюцца брытанцы, дык гэта за іх тонкае пачуццё гумару, той самы знакаміты «англійскі гумар». Англічане не выносяць пафасу, прыдыханняў і пачуцця асаблівасці. Як бы кажуць: I don’t give a damn да вашых духоўных скрэпаў. Яны ўзялі цяжкі і страшны перыяд у міравой гісторыі і зрабілі з яго камедыю.

Некаторыя ўспрынялі фільм як абразу і здзек заходняга света з савецкага перыяду і рускага народу ў асаблівасці. Але паглядзіце, як брытанцы самі сябе высмейваюць у папуляным камедыйным серыяле «Little Britain»: underclass «гопнікі», middle class «офісны планктон», upper class альбо British Nobility «Вышэйшы свет» — перападае не толькі рускім. Нічога асабістага.

З ахвяр ніхто не смяецца

Фільм пачынаецца са сцэны выступу сімфанічнага аркестра. Тэлефануе Сталін і патрабуе даслаць яму копію канцэрта. Копію ў гэты раз не зрабілі, таму тэрмінова граюць канцэрт і запісваюць знова. Піяністка Марыя адмаўляецца граць «дарагому таварышчу Сталіну» і згаджаецца толькі пасля хабару. Прататып піяністкі - Марыя Юдзіна, прынамсі, ураджэнка Віцебшчыны, якую іграе ўкраінская актрыса Вольга Курыленка.

Марыя разам з кружэлкай канцэрта перадае Сталіну запіску, дзе кажа яму, што ён тыран. Менавіта пасля гэтага Сталін падае ад кровазліцця ў мозг.

І рэжысёр, і аўдыторыя ведаюць red lines у межах гэтай гісторыі: ніхто не смяяцца з нявінных ахвяраў, збольшага высмейваецца Сталін і сябры ЦК партыі, галоўныя прэтэндэнты на ўладу.

Руская душа, якую цяжка зразумець

Водгукі рускамоўнай аўдыторыі на замежных сайтах падобныя: большасцю яны пра тое, што фільм, канешне, добры, але вось «не разумеюць замежнікі рускую гісторыю ды душу рускага чалавека». Аўтары наўпрост здзекваюцца са смерці дыктатара, маўляў, глядзіце, як сумуе ягонае асяроддзе, нават доктара баяцца выклікаць. God forbids яшчэ не памёр? Так, мы смяемся з вашых дыктатараў, былых ці існуючых, бо гісторыі жыцця ў іх розныя, але канец заўсёды адзіны.

Далей спойлеры, але сюжэт усім і так вядомы

Асноўная барацьба за ўладу разгортваецца паміж Берыям і Хрушчовым, кульмінацыя адбываецца падчас пахавання Сталіна. Не абыходзіцца без англійскага гумару: Хрушчоў называе папоў, якіх запрасіў Берыя на пахаванне, «Christ boyfriends», альбо дружкамі Ісуса. На пахаванне запрасілі піяністку Марыю, якая грае асабліва весела. Марыя — маўклівы пратэст праз мастацтва творчай інтэлігенцыі супраць тэрору і рэпрэсій.

Фільм заканчваецца сцэнаю забойства Берыі. Правую руку Сталіна і кіраўніка НКУСа забіваюць і падпальваюць як жывёлу. Апошняя сцэна — Хрушчоў, ужо у якасці Першага Сакратара ЦК КПСС, сядзіць у залі кансерваторыі на канцэрце Марыі, а на яго выразна паглядае Леанід Брэжнеў. Многахадовачка пачалася.

Падзяліцца

Апошнія запісы

«Пабачыць Гродна — і памерці». Як наш горад стаў міжваеннай «сталіцай самагубцаў»

У міжваенны час Гродна набыло незвычайную славу. Горад стаў месцам прыцягнення незвычайных турыстаў - тых,…

21 лістапада 2024

«Нармальны быў гастраном — цяпер там прадаюць шпалеры». Ці хапае крамаў у цэнтры Гродна?

Ці хапае ў цэнтры Гродна прадуктовых крам? Спрэчкі наконт гэтага выклікала адкрыццё на перакрыжаванні Савецкай…

21 лістапада 2024

Дзе арганізаваць святочную фотасесію? Гродзенскія студыі ўжо падрыхтавалі навагоднія лакацыі

Прыбраныя ялінкі, свечкі, навагоднія вянкі і гірлянды, аксаміт, светлы ці цёмны фон на выбар. Гродзенскія…

19 лістапада 2024

«Перад выбарамі - спрыяльны час для петыцый». Як прымусіць чыноўнікаў вырашаць праблемы і чаму новая пляцоўка «меркаванне.бел» для гэтага не пасуе

Улады стварылі новую платформу “меркаванне.бел”. Яе пазіцыянуюць як анлайн-пляцоўку, на якой кожны зможа ў вольнай…

15 лістапада 2024

«У Гродне жывуць тыя яшчэ „шалёныя імператрыцы“». Стваральніца брэнда Krikate расказала, як дабралася да парыжскага тыдня моды

Калекцыя адзення гродзенкі Кацярыны Карлацяну дэбютавала гэтай восенню на Парыжскім тыдні моды. А пачыналася ўсё…

14 лістапада 2024

«Першы прыбытак патраціў на станок». Гродзенец у школе выточваў біты, а ў 27 гадоў адкрыў сваю вытворчасць мэблі

Гродзенец Раман Нагула амаль паўжыцця працуе з дрэвам. Школьнікам ён пачынаў з бейсбольных біт, а…

13 лістапада 2024