Карыснае

«Пакласціся тварам уніз, нагамі ў бок выбуху». Гэта ўжо не жарты. Чытайце, Што рабіць пры ядзернай аварыі або выбуху

На жаль, тое, што «атам мірным не бывае», стала як ніколі актуальным з 24 лютага, — кажа Ірына Сухій, сябра Рады Экадома. Яна згадвае захоп Чарнобыльскай АЭС і абстрэл Запарожскай АЭС, як верагодныя крыніцы радыяцыйнай небяспекі. «Тое, што кожны з нас можа зрабіць цяпер-гэта прачытаць, як дзейнічаць пры ядзернай аварыі або выбуху. Спадзяемся, гэтая памятка нікому не спатрэбіцца, але, як гаворыцца, веданне-сіла», — адзначае экспертка. Па матэрыялах арганізацыі «Экадом» Hrodna.life падрыхтаваў карткі з адказамі на самыя актуальныя пытанні аб пагрозах радыяцыі і сродках абароны ад яе.

1. Сур’ёзна? У нас можа з’явіцца радыяцыя?
Каротка: Так.

Ад пачатку вайны ва Украіне ўзрасла пагроза выкарыстання Расіяй ядзернай зброі. Іншай крыніцай небяспекі сталі атамныя станцыі ва Украіне. Паблізу іх вядуцца баявыя дзеянні - магчымы пажары, пашкоджанні сістэм абароны або сховішчаў радыеактыўных адкідаў.

2. Ці можна неяк падрыхтавацца да магчымай небяспекі?
Каротка: Так.

Зрабіце запас ежы, вады, медыкаментаў і сродкаў гігіены мінімум на трое сутак. З прадуктаў папасуюць кансервы, сухое печыва, кашы або макароны хуткага прыгатавання, яблыкі. Калі ўвесь час прымаеце нейкія лекі, пакладзеце іх у аптэчку першай дапамогі. На выпадак эвакуацыі збярыце разам неабходныя асабістыя дакументы.

Чытайце таксама: Как гродненцам найти бомбоубежища, если они засекречены

3. Як я даведаюся пра ядзерную аварыю ?
Каротка: Будзе сірэна.

Сачыце за паведамленнямі ў інтэрнэце, па радыё і тэлебачанні.

4. Ці трэба схавацца ад радыяцыі?
Каротка: Так.

Лепш за ўсё схавацца ў падвале дома або ў склепе. Не забудзьцеся ўзяць з сабой у сховішча хатніх гадаванцаў. Для мінімізацыі ўплыву радыяцыі на арганізм будзьце гатовыя не выходзіць з хованкі цягам трох сутак або да тых часоў, пакуль не атрымаеце іншыя ўказанні.

5. А што, калі няма падвала?
Каротка: Зачыніць усе, што можна

Лепш знаходзіцца ў цэнтры будынка, падалей ад знешніх сценаў або гарышча. Гэта больш бяспечна ў выпадку пашкоджання канструкцый дома. Абавязкова зачыніце ўсе вокны, дзверы, фортачкі, дымаадвод, вентыляцыйныя каналы і іншыя шчыліны. Выключыце ўсе вентыляцыйныя і ацяпляльныя сістэмы, якія выкарыстоўваюць паветра з вуліцы: разам з ім у памяшканне трапляюць радыеактыўныя ізатопы.

6. А калі я на дварэ?
Каротка: Абараніць адкрытыя ўчасткі цела.

Найлепшае — зайсці ў памяшканне з непашкоджанымі вокнамі і сценамі. Калі гэта немагчыма, трэба пакласціся тварам уніз, нагамі ў бок выбуху. Адкрытыя ўчасткі цела трэба накрыць адзеннем.

7. Калі радыёактыўны фон павышаны, ці варта нешта рабіць?
Каротка: Так.

Каб абараніць органы дыхання, трэба выкарыстоўваць аднаразовыя рэспіратары. Калі іх няма, то медыцынскія маскі або самаробныя павязкі з тканіны і ваты. Яны прапускаюць паветра, але затрымліваюць пыл. Варта таксама выкарыстоўваць поліэтыленавыя плашчы-дажджавікі. Яны абараняюць вопратку ад забруджвання радыеактыўнымі рэчывамі.

Чытайце таксама: Што будзе, калі на Гродна ўпадзе атамная бомба

8. Чуў, што трэба прымаць ёд. Гэта так?
Каротка: Так. Каб абараніць шчытавідку

Ёдавая абарона патрэбна для захавання шчытападобнай залозы. У звычайным жыцці для выпрацоўкі гармонаў шчытавідка выкарыстоўвае ёд, які цыркулюе ў крыві. Але калі мы ўдыхаем або спажываем з вадой і ежай радыеактыўны нестабільны ізатоп ёду, шчытавідка выбірае менавіта яго. У арганізме нестабільны ёд распадаецца і апраменьвае органы знутры. Гэта можа стаць прычынай ракавых захворванняў. Таму пры ўцечках радыяцыі шчытавідку трэба «перагрузіць» стабільным ёдам.

9. Які ёд лепш ужываць?
Каротка: Калію ёдыд і водныя або водна-спіртавыя растворы ёду

Калію ёдыд ў аптэках Беларусі не прадаецца. Такія таблеткі грамадзянскаму насельніцтву выдаюць толькі пры ядзерных аварыях. Ёдамарын і падобныя прэпараты для абароны шчытападобнай залозы не прымяняюцца. Можна купіць звычайны ёд (спіртавы або водны раствор) і наносіць на скуру ў выглядзе сеткі

10. Колькі ёду патрэбна для сеткі?
Каротка: Залежыць ад узросту

Дарослым і падлеткам старэйшым за 14 гадоў ёдавая сетка наносіцца з разліку 40−44 кроплі 5% настойкі ёду на скуру перадплечча або галёнкі. Максімальная працягласць прымянення — 10 дзён.

Дзецям ад 5 да 14 гадоў ёдавая сетка наносіцца з разліку 20−22 кроплі 5% настойкі ёду на скуру перадплечча або галёнкі. Максімальная працягласць прымянення — 10 дзён.

Дзецям да 5 гадоў: ёдавая сетка наносіцца з разліку 20−22 кроплі 5% настойкі ёду на скуру перадплечча або галёнкі. Максімальная працягласць прымянення — 2 дня.

Нованароджаным — не ўжываецца, калі абарона праведзена для маці.

11. А можа трэба загадзя прымаць ёд і рабіць сетку?
Каротка: Не.

Без спецыяльных указанняў не варта прымаць калія ёдыд і рабіць ёдавую сетку. Гэта павышае нагрузку на шчытападобную залозу. Сачыце за навінамі і рэкамендацыямі лекараў.

Публікацыя падрыхтавана па матэрыялах арганізацыі «Экадом». Тут можна спампаваць улётку з гэтай інфармацыяй, раздрукаваць і павесіць у сваім пад’ездзе.

Адсочваць радыеактыўную абстаноўку ў Беларусі і Украіне можна на сайце.

Падзяліцца

Апошнія запісы

«Пабачыць Гродна — і памерці». Як наш горад стаў міжваеннай «сталіцай самагубцаў»

У міжваенны час Гродна набыло незвычайную славу. Горад стаў месцам прыцягнення незвычайных турыстаў - тых,…

21 лістапада 2024

«Нармальны быў гастраном — цяпер там прадаюць шпалеры». Ці хапае крамаў у цэнтры Гродна?

Ці хапае ў цэнтры Гродна прадуктовых крам? Спрэчкі наконт гэтага выклікала адкрыццё на перакрыжаванні Савецкай…

21 лістапада 2024

Дзе арганізаваць святочную фотасесію? Гродзенскія студыі ўжо падрыхтавалі навагоднія лакацыі

Прыбраныя ялінкі, свечкі, навагоднія вянкі і гірлянды, аксаміт, светлы ці цёмны фон на выбар. Гродзенскія…

19 лістапада 2024

«Перад выбарамі - спрыяльны час для петыцый». Як прымусіць чыноўнікаў вырашаць праблемы і чаму новая пляцоўка «меркаванне.бел» для гэтага не пасуе

Улады стварылі новую платформу “меркаванне.бел”. Яе пазіцыянуюць як анлайн-пляцоўку, на якой кожны зможа ў вольнай…

15 лістапада 2024

«У Гродне жывуць тыя яшчэ „шалёныя імператрыцы“». Стваральніца брэнда Krikate расказала, як дабралася да парыжскага тыдня моды

Калекцыя адзення гродзенкі Кацярыны Карлацяну дэбютавала гэтай восенню на Парыжскім тыдні моды. А пачыналася ўсё…

14 лістапада 2024

«Першы прыбытак патраціў на станок». Гродзенец у школе выточваў біты, а ў 27 гадоў адкрыў сваю вытворчасць мэблі

Гродзенец Раман Нагула амаль паўжыцця працуе з дрэвам. Школьнікам ён пачынаў з бейсбольных біт, а…

13 лістапада 2024