Спадчына

Бабуліна сукенка: вінтаж, псіхатэрапія і сямейная гісторыя ад трох гарадзенак

Сукенка Эмілінай бабулі амаль увесь свой век правісела ў шафе. Бо «ўсё лепшае трэба берагчы». Сукенку, якую прымерыла Наста, маці прывезла з бацькоўскай хаты. Стогадовыя рэчы з гардэроба Святланы — падарунак дзеда, што «за польскім часам» ездзіў на заробкі ў Аргенціну. Пра тое, чым вабяць сучасных жанчын строі матуль і бабуль, тры гарадзенкі расказалі для тэлеграм-канала «Тётя Ира разрешила».

Бабуліна сукенка з шафы ў Бабраўніках

«Перашыла трошку бабуліну сукенку, — напісала ў Facebook гродзенка Эмілія Гаўрус. Узгадвае, што можа атрымалася не зусім дасканала па фігуры: «Тканіна ўжо не вельмі трывалая, не хацелася рызыкаваць, але мне проста радасна, што далёка ад дому я маю такую важную рэч. Такі напамін.»

Эмілія Гаўрус у бабулінай сукенцы

Эмілія піша, што бабулі ўжо дзевяць гадоў няма: «Я сумую. Успамінаю, як была студэнткай і, калі прыязджала дадому, мы сядзелі каля печкі. Я клала ёй галаву на калены, разумеючы, якія каштоўныя гэтыя моманты, якая немаладая мая бабуля… Яна навучыла мяне маліцца, калі мне было шэсць, яна так шмат клапацілася пра нас і, ўвогуле, была прыкладам самаахвярнасці».

Бабулінай сукенцы, па падліках Эміліі, больш за паўвека. Але яна амаль зусім не ношаная:

«Я і бабулю ў гэтай сукенцы не памятаю, бо яна жыла па прынцыпе „усё лепшае трэба берагчы“. Сукенка шмат гадоў ляжала ў бабулінай шафе ў Бабраўніках, потым я забрала яе ў Гродна з намерам падшыць пад сябе — вось у Гродна яшчэ некалькі год ляжала. І толькі ад’ехаўшы ў Польшчу я змагла гэту ідэю рэалізаваць, калі сукенку сюды перадалі. Бо чапляешся за ўсе нітачкі, [што звязваюць] з Радзімай і бачыш яшчэ больш сэнсу аднавіць рэч».

Чытайце таксама: Бегла ў кайданках, паўзла пад мастом ды ішла праз багну. Як гродзенка паўдзельнічала ў забегу «Pogrom wichra»

Мама прывезла з Клецка ў Гродна

Сукенку, фотаздымкам у якой падзялілася ў сацыяльных сетках Наста Роўба, раней насілі яе мама і цёця.

Наста Роўба у сукенцы, якую насілі мама і цёця

Тое, што сукенка захавалася так доўга — хутчэй вынік вобразу жыцця сям'і, чым адмысловая нагода:

«Спецыяльна ніхто не планаваў яе захаваць. Бабуля заўсёды берагла рэчы, якія былі ў добрым стане. Гэтак жа адбылося і з сукенкай. Калі матуля з цёцяй выраслі, бабуля хавала сукенку — для ўнучак. З цягам часа мая матуля забрала сукенку з Клецка ў Гародню».

У гэты час Насце было 25 гадоў: «Мне было цікава, ці ўлезу я ў сукенку, бо матуля і цёця насілі яе ў свае 16−18».

Па словах Насты, апрануўшы сукенку, яна адчула еднасць з жанчынамі свайго роду і сувязь з сямейнай гісторыяй. «Блізкія казалі пра якасць сукенкі і пра тое, што прыемна пабачыць мяне у іх адзенні - нібы самі павярталіся ў маладосць».

Тая самая сукенка праз амаль паўстагоддзя

Чытайце таксама: «Крутят что-то себе». Анастасия Ровба открыла фаер-школу где учат не бояться и уважать огонь

Пакуль Наста выкарыстоўвала сукенку толькі для сямейнага прагляду: «Калі трохі перашыць — па руках вузкавата — то можна насіць. Я так дзядулява паліто перашыла», — расказала яна.

Што да далейшага лёсу сукенкі, то Наста збіраецца яе захаваць: «Бо ў мяне яшчэ тры плямяшкі».

Дзядулевы падарункі з Аргенціны

Адзенне, якому больш за 100 гадоў ёсць і ў гардзеробе Святланы Словік. Яна носіць камплект, што застаўся ад яе бабулі, Раі Каласоўскай:

«Дзед за „польскім часам“ ездзіў ў Аргентыну на заробкі. Менавіта тады і правёз шмат тканіны ды жаночых убораў».

Строй бабулі Раі, якому 100 гадоў

Пра кожную рэч з гэтага камплекта Святлана расказвае з захапленнем: «Хустка дакладна мае ўжо сто гадоў. Яна не страціла, а ні колеру, а ні якасці. Не ведаю дакладна яе паходжанне. Але да гэтай пары яе нашу».

Фрагмент бабулінай хусткі

«Кашуля — таксама выдатны хлопак з вышыўкай. Мае не менш як 75 гадоў. Да гэтай пары ў маім гардэробе».

Святлана расказала, што перашываць адзенне спрабавала і раней, але не ўсе спробы атрымаліся ўдала:

«Вось гэтую сукенку памятаю з маладосці. Такога тоўстага і мяккага шоўку, пяшчотнага салатавага колеру я больш ніколі і нідзе не сустракала. Падазраю, што сукенка была прывезена з Аргентыны. Але я яе парэзала. Хацела пашыць для сябе больш сучасную і … не удалося. Але яе яркі вобраз і зараз у мяне перад вачыма».

Матуля ў сукенцы, якую Святлана спрабавала перашыць, але не атрымалася. Затое колер шоўку запомніўся назаўжды


Бабуля Рая, пра якую Святлана ўжо ўзгадвала, умела і вязаць. Звязаная яе рукамі сукенка таксама носіцца ўжо другім ці трэцім пакаленнем жанчын сям'і: «Насіла я некалі, а цяпер гэтую сукенку носіць мая дачка. Не памятаю ў ёй бабулю. Магчыма, была звязана для маёй старэйшай сястры. І памятаю як я яе насіла. Хустка, жоўта-белая, дакладна бабуліна — мае 100 гадоў».

Сукенка ручной вязкі, работы бабулі Святланы

Слухайце таксама: Святлана Словік у падкасце «Гаворыць Гродна» - пра жанчын у гісторыі горада

«І вось яшчэ будуць расказваць, што нашыя продкі у лапцях хадзілі», — кажа Святлана.

Для яе рэчы, што захоўваюцца ў сям'і - прадмет гонару і сувязь паміж мінулым і будучыняй.

Падзяліцца

Апошнія запісы

«Каб цябе пярун забіў!» Як неверагодны пярун 90 гадоў таму трымаў у страху Гродзеншчыну

“Каб цябе пярун забіў!” - адзін з найбольш вядомых беларускіх праклёнаў. У 1934 і 1935…

22 красавіка 2025

Гродзенцы адкрылі грыбны сезон. Дзе ў вобласці шукаць смаржкі і іншыя грыбы?

З надыходам цяпла ў заходніх рэгіёнах Беларусі - Гродзенскай і Брэсцкай абласцях - сталі з'яўляцца…

22 красавіка 2025

Аліўкавыя, залатыя і мармуровыя яйкі. Трэнды Tik Tok на Вялікдзень 2025

Змяшаць два знаёмыя спосабы афарбоўкі яек і атрымаць аліўкавы колер, знайсці спосаб з дапамогай хімічнай…

17 красавіка 2025

«Усё жыццё мару, што нехта са сваякоў знойдзецца». Гродзенка расказала, як пасля вайны не змагла з’ехаць у Польшчу і трапіла ў Казахстан

Яніна Міхайлаўна Земба нарадзілася ў Гродне ў 1934 годзе. Падчас нямецкай акупацыі яе маму вывезлі…

10 красавіка 2025

Мільярды еўра — Варшаве, мільёны — Мінску. Параўналі, як Польшча і Беларусь выкарыстоўвалі еўрапейскія гранты

«Еўрасаюз нам не патрэбен!» Гэты наратыў папулярны не толькі ў беларускай прапаганды, але і ў…

9 красавіка 2025

Як з беларускіх зямель даплывалі да Амерыкі 100 год таму: расказвае падкаст «Зямля свабоды»

У пошуках лепшага жыцця тысячы людзей выязджалі з беларускіх зямель больш за сто год таму.…

9 красавіка 2025