Спадчына

Бабуліна сукенка: вінтаж, псіхатэрапія і сямейная гісторыя ад трох гарадзенак

Сукенка Эмілінай бабулі амаль увесь свой век правісела ў шафе. Бо «ўсё лепшае трэба берагчы». Сукенку, якую прымерыла Наста, маці прывезла з бацькоўскай хаты. Стогадовыя рэчы з гардэроба Святланы — падарунак дзеда, што «за польскім часам» ездзіў на заробкі ў Аргенціну. Пра тое, чым вабяць сучасных жанчын строі матуль і бабуль, тры гарадзенкі расказалі для тэлеграм-канала «Тётя Ира разрешила».

Бабуліна сукенка з шафы ў Бабраўніках

«Перашыла трошку бабуліну сукенку, — напісала ў Facebook гродзенка Эмілія Гаўрус. Узгадвае, што можа атрымалася не зусім дасканала па фігуры: «Тканіна ўжо не вельмі трывалая, не хацелася рызыкаваць, але мне проста радасна, што далёка ад дому я маю такую важную рэч. Такі напамін.»

Эмілія Гаўрус у бабулінай сукенцы

Эмілія піша, што бабулі ўжо дзевяць гадоў няма: «Я сумую. Успамінаю, як была студэнткай і, калі прыязджала дадому, мы сядзелі каля печкі. Я клала ёй галаву на калены, разумеючы, якія каштоўныя гэтыя моманты, якая немаладая мая бабуля… Яна навучыла мяне маліцца, калі мне было шэсць, яна так шмат клапацілася пра нас і, ўвогуле, была прыкладам самаахвярнасці».

Бабулінай сукенцы, па падліках Эміліі, больш за паўвека. Але яна амаль зусім не ношаная:

«Я і бабулю ў гэтай сукенцы не памятаю, бо яна жыла па прынцыпе „усё лепшае трэба берагчы“. Сукенка шмат гадоў ляжала ў бабулінай шафе ў Бабраўніках, потым я забрала яе ў Гродна з намерам падшыць пад сябе — вось у Гродна яшчэ некалькі год ляжала. І толькі ад’ехаўшы ў Польшчу я змагла гэту ідэю рэалізаваць, калі сукенку сюды перадалі. Бо чапляешся за ўсе нітачкі, [што звязваюць] з Радзімай і бачыш яшчэ больш сэнсу аднавіць рэч».

Чытайце таксама: Бегла ў кайданках, паўзла пад мастом ды ішла праз багну. Як гродзенка паўдзельнічала ў забегу «Pogrom wichra»

Мама прывезла з Клецка ў Гродна

Сукенку, фотаздымкам у якой падзялілася ў сацыяльных сетках Наста Роўба, раней насілі яе мама і цёця.

Наста Роўба у сукенцы, якую насілі мама і цёця

Тое, што сукенка захавалася так доўга — хутчэй вынік вобразу жыцця сям'і, чым адмысловая нагода:

«Спецыяльна ніхто не планаваў яе захаваць. Бабуля заўсёды берагла рэчы, якія былі ў добрым стане. Гэтак жа адбылося і з сукенкай. Калі матуля з цёцяй выраслі, бабуля хавала сукенку — для ўнучак. З цягам часа мая матуля забрала сукенку з Клецка ў Гародню».

У гэты час Насце было 25 гадоў: «Мне было цікава, ці ўлезу я ў сукенку, бо матуля і цёця насілі яе ў свае 16−18».

Па словах Насты, апрануўшы сукенку, яна адчула еднасць з жанчынамі свайго роду і сувязь з сямейнай гісторыяй. «Блізкія казалі пра якасць сукенкі і пра тое, што прыемна пабачыць мяне у іх адзенні - нібы самі павярталіся ў маладосць».

Тая самая сукенка праз амаль паўстагоддзя

Чытайце таксама: «Крутят что-то себе». Анастасия Ровба открыла фаер-школу где учат не бояться и уважать огонь

Пакуль Наста выкарыстоўвала сукенку толькі для сямейнага прагляду: «Калі трохі перашыць — па руках вузкавата — то можна насіць. Я так дзядулява паліто перашыла», — расказала яна.

Што да далейшага лёсу сукенкі, то Наста збіраецца яе захаваць: «Бо ў мяне яшчэ тры плямяшкі».

Дзядулевы падарункі з Аргенціны

Адзенне, якому больш за 100 гадоў ёсць і ў гардзеробе Святланы Словік. Яна носіць камплект, што застаўся ад яе бабулі, Раі Каласоўскай:

«Дзед за „польскім часам“ ездзіў ў Аргентыну на заробкі. Менавіта тады і правёз шмат тканіны ды жаночых убораў».

Строй бабулі Раі, якому 100 гадоў

Пра кожную рэч з гэтага камплекта Святлана расказвае з захапленнем: «Хустка дакладна мае ўжо сто гадоў. Яна не страціла, а ні колеру, а ні якасці. Не ведаю дакладна яе паходжанне. Але да гэтай пары яе нашу».

Фрагмент бабулінай хусткі

«Кашуля — таксама выдатны хлопак з вышыўкай. Мае не менш як 75 гадоў. Да гэтай пары ў маім гардэробе».

Святлана расказала, што перашываць адзенне спрабавала і раней, але не ўсе спробы атрымаліся ўдала:

«Вось гэтую сукенку памятаю з маладосці. Такога тоўстага і мяккага шоўку, пяшчотнага салатавага колеру я больш ніколі і нідзе не сустракала. Падазраю, што сукенка была прывезена з Аргентыны. Але я яе парэзала. Хацела пашыць для сябе больш сучасную і … не удалося. Але яе яркі вобраз і зараз у мяне перад вачыма».

Матуля ў сукенцы, якую Святлана спрабавала перашыць, але не атрымалася. Затое колер шоўку запомніўся назаўжды


Бабуля Рая, пра якую Святлана ўжо ўзгадвала, умела і вязаць. Звязаная яе рукамі сукенка таксама носіцца ўжо другім ці трэцім пакаленнем жанчын сям'і: «Насіла я некалі, а цяпер гэтую сукенку носіць мая дачка. Не памятаю ў ёй бабулю. Магчыма, была звязана для маёй старэйшай сястры. І памятаю як я яе насіла. Хустка, жоўта-белая, дакладна бабуліна — мае 100 гадоў».

Сукенка ручной вязкі, работы бабулі Святланы

Слухайце таксама: Святлана Словік у падкасце «Гаворыць Гродна» - пра жанчын у гісторыі горада

«І вось яшчэ будуць расказваць, што нашыя продкі у лапцях хадзілі», — кажа Святлана.

Для яе рэчы, што захоўваюцца ў сям'і - прадмет гонару і сувязь паміж мінулым і будучыняй.

Падзяліцца

Апошнія запісы

«Я і цяпер не згублюся ў Гродне». Пагутарылі з рэпатрыянтам, які пераехаў у Польшчу ў 1946 годзе, але дагэтуль памятае родны горад

Генрык Усціла нарадзіўся ў 1929 годзе ў Гродне на вуліцы Брыгіцкай. У 1935 годзе яго…

21 лютага 2025

«Нам з вамі нельга мець ніякіх сувязей». З’ездзілі ў Белавежскую пушчу, падзеленую агароджай, і даведаліся, што адбываецца па абодва бакі

Агароджа на мяжы Польшчы і Беларусі дзеліць Белавежскую пушчу на дзве часткі. Па абодва бакі…

19 лютага 2025

«Пасведчанне аб шлюбе парвалі пры сварцы». Як беларусы (не) разводзяцца ў эміграцыі

Ягор з партнёркай перажылі тры пераезды і вайну, і калі вонкавага лайна стала менш -…

18 лютага 2025

Забойства інжынера Кёніга. Як у Гродне 100 гадоў таму расследавалі гучную справу

Сто гадоў таму ў Гродне адбылося самае гучнае забойства 1925-га: у цэнтры гораду забілі вядомага…

17 лютага 2025

Дзень Сябровак замест Валянцінава дня. А вы ведалі, што адзначаюць 13 лютага?

Напярэдадні Дня святога Валянціна ўсё больш жанчын у свеце адзначаюць Дзень Галентайна - жаночага сяброўства.…

13 лютага 2025

Казюкі ў парку, блін-тусоўка і па пудзілу на кожны дзень. Дзе ў Гродне адсвяткаваць Масленіцу-2025

Масленіца ў гэтым годзе прыпадае на 2 сакавіка, а масленічны тыдзень пачынаецца з 24 лютага.…

12 лютага 2025