Арнольд Шварцэнэгер — любоў на ўсё жыццё. Як гродзенец у 45 гадоў стаў паспяховым бодыбілдэрам

Інструктар фітнес-клуба «Ювента» Алег Рышкевіч на пятым дзясятку выйшаў на спаборніцкую сцэну і ўжо пяты год працягвае займацца бодыбілдынгам — рэалізуе юнацкія мары 20-гадовай даўніны. Яму цяпер 45 і ў мінулым годзе ён змог выступіць у адкрытай узроставай катэгорыі і заняць другое месца сярод тых, хто быў у два разы маладзейшы за яго.

Яму, выступоўцу ў ветэранскай катэгорыі, гэта дало магчымасць выканаць нарматыў Майстра спорту Беларусі.

Ад плаката са Шварцэнэгерам до «крапавага берэта»

Як і любы хлапчук Савецкага Саюза 80-х Алег Рышкевіч ведаў, хто такі Арнольд Шварцэнэгер. Але яго пакой не проста быў увесь абвешаны плакатамі з Арні. Алег знайшоў у сабе смеласць пачаць займацца культурызмам і давесці сябе да спаборніцкага ўзроўню.

Спартыўны хлопец, які ўваходзіў у зборную Беларусі па боксе, пайшоў у залу ў 1988 годзе, калі вучыўся ў 141-м вучылішчы. Прышчапіў любоў да жалеза настаўнік фізкультуры Аляксандр Мікалаевіч Сасімовіч. Праз два гады Алег пагадзіўся паказаць сябе на публіцы. Гэта быў адкрыты чэмпіянат вобласці, дзе сярод юніёраў ён заняў першае месца, а сярод мужчын трэцяе.

Наступным стартам быў чэмпіянат Беларусі, дзе Алег стаў другім. Магчыма, у жыцці ўсё магло быць інакш, але ўжо распаўся Саюз, ды і Алегу прыйшоў час ісці ў войска. Было не да «качалкі». Спартыўная форма і добры паслужны спіс накіравалі Алега ў элітнае падраздзяленне спецыяльнага прызначэння «Віцязь». Так ён стаў «крапавым берэтам».

Усё склалася: умовы, падтрымка кіраўніцтва і вера трэнера

Гэта быў смутны час — кожны выжываў як мог. Але любоў да качалкі перамагла: у сярэдзіне нулявых Алег стаў інструктарам «Ювенты». А гэта — рэальная магчымасць займацца хоць кожны дзень — было б жаданне. Да таго ж становішча інструктара абавязвала самому знаходзіцца ў выдатнай форме.

Але адна справа быць проста ў тонусе і зусім іншае вывесці сябе на спаборніцкі ўзровень. Алегу пашанцавала — у гэты час у зале трэніраваўся адзін з самых тытулаваных гродзенскіх бодзібілдараў, прызёр «Арнольд Класік» Аляксандр Борсань.

Усё склалася: былі выдатныя ўмовы для падрыхтоўкі, адабрэнне кіраўніцтва і чалавек, які ў яго паверыў.

«Но на следующий год я взял реванш и выиграл», — говорит Олег.

«Гэта быў 2012 год, — успамінае Алег. — Трэніраваўся пад кіраўніцтвам Аляксандра Борсаня, які ў мяне паверыў, падтрымаў. Я спартовец вельмі дысцыплінаваны. За ўсё жыццё ні разу не прапусціў трэніроўку па няўважлівай прычыне. Прайшоў медагляд. Стан здароўя сказаў мне «так».

Падрыхтоўка заняла шэсць месяцаў. Вядома, была асцярога: хоць Алег ніколі не пераставаў займацца, але спаборніцкі ўзровень — зусім іншае. Першымі спаборніцтвамі быў чэмпіянат свету сярод майстроў па версіі федэрацыі мадэльнага фітнесу і бодзібілдынгу. Там Алег стаў другім. Потым быў чэмпіянат Усходняй Еўропы, дзе ён зноў апынуўся другім. Крыху пазней выступіў на Кубку Беларусі федэрацыі бодзібілдынгу. І зноў другі!

«Але на наступны год я ўзяў рэванш і выйграў», — кажа Алег.

Спатрэбіўся не адзін год

Менавіта апынуцца другім з’яўляецца самым крыўдным і няўдзячным у бодзібілдынгу, прызнаецца Алег. Від спорту суб’ектыўны і вельмі часта на першае месца выходзяць элементарныя сімпатыі да спартсмена. Толькі аднойчы другое месца было для Алега на вагу золата. Гэта здарылася ў мінулым годзе, калі, паддаўшыся на ўгаворы, ён вырашыўся паспаборнічаць з моладдзю.

«Мяне наша маладое пакаленне вельмі падбадзёрвала якасна падрыхтавацца і паспаборнічаць. Скажу шчыра — гэта закранула. Ніхто не верыў. Але я паабяцаў і выканаў».

Спаборнічаў Алег у катэгорыі класічнага бодзібілдынгу, дзе трэба больш рабіць упор на прапорцыі і цягліцавую сепарацыю. У выніку — другое месца. Гэта, напэўна, першы выпадак, калі чалавек у майстэрскім узросце здолеў выступіць і атрымаць званне Майстры спорту. Гучыць лёгка і прывабна. Але каб дайсці да такога ўзроўню Алегу спатрэбіўся не адзін год. Да таго ж, як ні круці, узроставыя абмежаванні ўсё ж такі накладваюць на падрыхтоўку свой адбітак.

«Якасная» маса

Па-першае, даводзіцца рыхтавацца дзесьці за шэсць месяцаў. Спачатку 1,5 месяца масанаборнага перыяду, які так любяць усе пачаткоўцы. Гэта час, калі можна сабе дазволіць амаль усё.

Для далейшай працы патрэбна «якасная» маса, якая дасягаецца за кошт базавага трэнінгу і харчавання з падвышаным утрыманнем бялкоў, вугляводаў і амінакіслот. Да гэтага часу пікавыя кілаграмы для Алега былі 109. Далей усё проста — трэба скінуць вагу такім чынам, каб засталіся толькі адны сухія мышцы, і вага не перавышала 90 кг — звыклая вагавая катэгорыя Алега.

Яшчэ 1,5 месяца вага карэктуецца ў асноўным за кошт харчавання. Прыбіраецца хлеб, салодкае, усё больш з’яўляецца ў рацыёне бялку і вугляводаў - рыс, грэчка. І вось за тры месяцы да спаборніцтваў пачынаецца этап «сушкі».

Алег згаджаецца: «Як і ўсе спартсмены, „сушку“ перажываю цяжка. Менавіта на гэтым перыядзе станавіцца бачна, хто ты ёсць на самой справе. Многія ламаюцца, парушаюць рэжым, не даходзяць да патрэбнай формы, зрываюцца, кідаюць падрыхтоўку».

Самы важны этап — «сушка»

Важнасць гэтых самых лішніх грамаў Алег ведае не па чутках. Аднойчы ўсяго 700 лішніх грам не дазволілі яму выступіць у сваёй катэгорыі «да 90 кг». А гэта былі не звыклыя чэмпіянат ці Кубак, гэта былі міжнародныя спаборніцтвы «Арнольд Класік», якія праходзілі ў Іспаніі. Усяго 700 лішніх грам і яму давялося спаборнічаць з тымі, хто быў істотна яго цяжэй. Тым не менш, 12 месца з 27 удзельнікаў можна назваць паспяховым.

Сушка — гэта яшчэ і самы важны этап. Гэта перыяд падвышанай інтэнсіўнасці трэніровак. Іх колькасць даходзіць да двух у дзень. Вельмі моцна скарачаецца харчаванне. Першы прыём ежы ў Алега пачынаецца ў 5−6 раніцы. Як правіла, гэта амлет з 10 яек з адным жаўтком. Праз 2,5 гадзіны — наступны прыём. Рыс з курыцай, напрыклад. Праз 2,5 гадзіны — наступны. І так шэсць разоў на дзень. На працягу дня Алег з’ядае дзесьці кілаграм мяса. А на ўсю падрыхтоўку разам са спартовым харчаваннем сыходзіць парадку 3000 долараў.

Пахата, праца і боль

Навошта так шмат марнаваць грошай, навошта сябе катаваць? Каб на нейкі момант выйсці на спаборніцкую сцэну?

«Гэта мой лад жыцця. Мне ўвесь час хочацца куды-небудзь рухацца, хочацца ставіць мэты, дасягаць іх. У рэшце рэшт, я проста адчуваю сябе і шукаю свае магчымасці. Па сутнасці, бодыбілдынг — гэта пошук сябе».

Кожнае цела вельмі індывідуальнае, таму праграмы не могуць быць універсальныя, кажа Алег. Больш за тое, што падыходзіць у адзін год, ужо не можа падыходзіць праз тры гады. Пасля поўнага аднаўлення пасля спаборніцтваў літаральна праз 2 тыдні ўжо хочацца вярнуцца ў залу. «Я ўжо проста прывык быць у тонусе. Гэта робіць мяне вечна маладым».

Вопыт засцерагае Алега ад масы траўмаў - ён скрупулёзна ставіцца да здароўя, пісьменна імкнучыся выходзіць з сушкі, аднаўляючы арганізм. Але нават такая асцярожнасць не можа зберагчы ад недарэчных выпадковасцяў. Аднойчы ў Алега парвалася ікраножная мышца. Нягледзячы на гэта, ён усё роўна працягнуў займацца і праз тры месяцы выступіў на спаборніцтвах.

«Бодыбілдынг — гэта ворыва, гэта праца, гэта пот, часам нават боль. Але менавіта усё гэта і прыносіць задавальненне. Гэта рэальна мужчынскі від спорту».

Узрост не мае значэння

Алег прызнаецца, што з кожным годам рыхтавацца усё больш складана. Аднаўленне зацягваецца. Цела трошкі даўжэй рэагуе. «З моманту пачатку выступаў я вяду дзённік, куды запісваецца ў тым ліку і самаадчуванне. З кожным годам сапраўды агульны стан пагаршаецца».

Алег на сваім прыкладзе кажа: у 40 гадоў можна пачаць займацца. Але галоўнае мець галаву на плячах. Не варта пераацэньваць свае магчымасці, трэба разумна падыходзіць да трэніровак. Пачаткоўцу не трэба сядзець па 2−3 гадзіны ў зале, дастаткова 50 хвілін. Бо на пачатковым этапе куды важней падрыхтаваць суставы, сардэчна-сасудзістай сістэму.

Абавязкова, як не раз падкрэсліваў Алег, трэба прайсці медыцынскае абследаванне. І пасля таго, як знайшоў правільнага кваліфікаванага трэнера, можна пакараць вяршыні. Узрост не мае вырашальнага значэння. Магчыма, разуменне прыходзіць толькі з гадамі, і не выпадкова Алег прыйшоў грунтоўна ў бодыбілдынг менавіта ў 40 гадоў.

---

Што тычыцца мары, то яны ў яго ёсць і нават з лішкам. Ён па-ранейшаму хоча трапіць на Чэмпіянат свету, хоча якасна падрыхтавацца на «Арнольд Класік». Яго настрою і веры ў сабе можа пазайздросціць любы. «Адкладаць не буду. Час жа ідзе», — гаворыць адкрыта Алег.