Гродзенка купіла дом у вёсцы і вырашыла правесці там лета разам з дзецьмі. Гэта яна і напісала падчас школьнага анкетавання аб тым, дзе будуць знаходзіцца дзеці падчас летніх канікул. Просты адказ не спадабаўся школе і камісіі па справах непаўналетніх, разгарэўся скандал — у выніку чыноўнікі вымушаны былі апраўдвацца.
Пачатак канфлікту
Лізавета — маці чацвярых дзяцей, якіх яна выхоўвае адна. Жанчына двойчы ў разводзе, бацькі дзяцей не ўдзельнічаюць у жыцці сям'і. Старэйшай дачцэ ўжо 18 гадоў, сынам 13 і амаль 15 гадоў, малодшай дачцэ будзе 10. Старэйшая заканчвае Каледж тэхналогіі і дызайну, малодшыя дзеці вучацца ў школе мастацтваў, сама Лізавета працуе цырульнікам ва ўласнай студыі. Паўтара месяцы таму яна купіла ў вёсцы дом з участкам, які і пачала абсталёўваць — і куды збіралася забраць дзяцей на лета. Сям’я не на ўліку як такая, што знаходзіцца ў сацыяльна-небяспечным становішчы (СНС), удакладніла гродзенка ў адным з каментарыяў.
У адным з відэа яна распавядае, што раней прэтэнзій не было, хоць да яе сям'і заўсёды была падвышаная ўвага. «Як вельмі правільная маман я заўсёды давала справаздачы аб тым, дзе мы, што мы, і правяралі нас па 10 разоў у годзе, таму што мы шматдзетныя, — тлумачыць яна. — Я адстойваю інтарэсы сваіх дзяцей, не маўчу, і школе бывае цяжка са мной дамовіцца».
«Я заўсёды была занозай у школьнай адміністрацыі, але цяпер яны выйшлі за рамкі майго разумення цалкам», — прызнаецца яна ў сваім TikTok. Замест тлумачэння, на аснове якіх прававых актаў школа патрабуе змяніць летнюю занятасць дзяцей, жанчыну па пазове выклікалі на камісію па справах непаўналетніх.
«Адваявала сваіх дзяцей у школы😊 Працягнулі ў камісіі па справах няпоўнагадовых, што нібыта гэта нядобрая летняя занятасць быць дзецям у вёсцы. СШ 42 г. Гродна і Камісія па справах няпоўнагадовых, а таксама яе старшыня Коўш А.М. у вельмі грубай форме адчытвалі мяне ўчора», — падзялілася гродзенка ў відэа аб тым, як яны з дзецьмі бавяць час у вёсцы. Ролік сабраў амаль 2 тысячы «лайкаў» і больш за 600 каментарыяў.
Камісія «прапясочыла» жанчыну і прапанавала сям'і прышкольны лагер, а старшыня камісіі накрычаў на гродзенку. У відэа Елізавета тлумачыць, што ў лагер дзеці хадзіць не захочуць, бо чакаюць канікулы, каб «не хадзіць больш у гэтую школу». Па словах жанчыны, там ёсць праблемы з педагагічным складам і тым, як займаюцца з дзецьмі - школа вялікая, не хапае спецыялістаў, і «таму там такі бардак». На думку Елізаветы, рэакцыю школы на адказ у анкеце справакавала тое, што з дзецьмі летам плануе быць яна сама — маўляў, як жа яна тады будзе працаваць.
«Пішыце прэзідэнту»
Шмат якія каментатары падтрымалі Лізавету:
- «Школа ўвогуле не мае права даведвацца дзе і з кім будуць дзеці на канікулах! Хай лепей займаюцца навучаннем дзяцей, а не шпіянажам для апекі!!!»
- «Чаму б школам не пачаць з сябе? Выкараніць булінг у школах, выпрацаваць пэўную пазіцыю, каб яго ўвогуле не было. Бо шмат якія дзеці ад гэтага церпяць. Гэтага чамусьці ніхто не заўважае, а гэта вельмі сур’ёзная праблема».
- «Вось дзе рэальна патрэбна дапамога дзіцяці, так там „не бачаць“, „не заўважаюць“, а тут прама камісія🤨».
- «На жаль некаторыя настаўнікі за вушы прыцягнуць тое чаго і няма зусім. Да нас прыязджала апека таму што мы не хацелі прышчэпкі рабіць у медкабінеце школы, а хадзілі да свайго ўрача».
Гродзенцы прапаноўвалі напісаць ліст у Міністэрства адукацыі, каб «пясочылі» школу, а не яе, падаць скаргу на старшыню камісіі, падаць у суд на дырэктара школы і нават звярнуцца да Лукашэнкі. Некаторыя абурыліся, што жанчына разлічвае на дапамогу дзяцей у вёсцы, іншыя ж паспрачаліся, што ў школьным лагеры яны таксама будуць працаваць на ўчастку і што праца — карысная.
- «Калі мы баімся яны на нас і ціснуць. Ёсць гарачая лінія Прэзідэнта. А наш Бацька толькі за тое каб мы прывучалі дзяцей да працы. Дармаедаў у краіне і так хапае».
- «Сам прэзідэнт сказаў што дзеці павінны працаваць, а не займацца чым папала, я ўсюды пішу што апека абарзела».
Адна з каментатарак прапанавала напісаць калектыўны зварот да Лукашэнкі.
Чытайце таксама: Гродзенскія школьнікі падхапілі сусветны трэнд — у апошні навучальны тыдзень прыходзяць у школу без заплечнікаў
Гэта законна?
Пытанне аб кантролі школы над летняй занятасцю дзяцей паднімалася ўжо не раз. Такое анкетаванне, якое праводзілі і праводзяць у беларускіх школах — незаконнае. Згодна з Нацыянальным цэнтрам абароны персанальных даных, установы адукацыі не могуць збіраць даныя аб тым, дзе школьнікі плануюць праводзіць канікулы. Як правіла, у такіх анкетах просяць указаць і І.П.Б., і ступень сваяцтва, і кантакты чалавека, з якім будзе заставацца дзіця. Даведвацца гэтую інфармацыю таксама забаронена. Кантраляваць тое, дзе дзеці праводзяць канікулы, школа можа толькі ў некаторых выпадках, напрыклад, калі дзіця знаходзіцца ў СНС. Пытанне таксама было прапрацавана з Міністэрствам адукацыі.
Тым не менш, мяркуючы па каментарах пад відэа гродзенкі, школы працягваюць збор дадзеных наконт канікул, анкетаванне і ціск на бацькоў.
Чыноўнікі апраўдаліся і прапанавалі папрацаваць на заводзе
На скандал адрэагавалі чыноўнікі і мясцовае дзяржаўнае тэлебачанне. У сюжэце на канале «Гродна Плюс» адзначылі, што «Tik-Tok працягвае „бударажыць“ народ».
«Ва ўстановах адукацыі маюць права спытаць у бацькоў, дзе дзіця будзе знаходзіцца летам. Мама і тата, у сваю чаргу, маюць права адмовіцца даваць такую інфармацыю. Але адносіцца гэта не да ўсіх. Аб тым, чым будуць заняты летам дзеці, абавязаны расказаць так званыя „сопаўскія“ сем'і і тыя бацькі, чые дзеці знаходзяцца на індывідуальнай прафілактычнай рабоце. Простай мовай — „стаяць на ўліку“. Гэтыя 2 катэгорыі - на асаблівым кантролі», — патлумачылі работнікі канала пасля размовы з намеснікам старшыні камісіі па справах непаўналетніх адміністрацыі Ленінскага раёна Гродна.
Кіраўніцтва школы № 42 упэўнена, што дзейнічае ў адпаведнасці з прававымі актамі Рэспублікі Беларусь.
«У 2025 годзе плануецца працаўладкаваць часова парадку трох тысяч менавіта няпоўнагадовых грамадзян, у тым ліку ў рамках працоўных брыгад, якія будуць функцыянаваць на базе ўсіх устаноў адукацыі горада Гродна. Акрамя таго, упраўленнем па працы арганізавана магчымасць індывідуальнага працаўладкавання на прадпрыемствы і ў арганізацыі горада Гродна», — падзялілася начальніца ўпраўлення па працы, занятасці і сацыяльнай абароне Гродзенскага гарвыканкама Ларыса Чэкель.
Чытайце таксама: «Самага міленіяльнага выканаўцу выбралі на выпускны да зумераў». Гродзенскія выпускнікі не ацанілі хедлайнераў свята
