Навіны

Экалагічны Новы год: як упрыгожыць горад і не нашкодзіць асяроддзю — адказ у падкасце

Беларускія гарады перад зімовымі святамі ўпрыгожваюць з размахам: ставяць ялінкі на цэнтральных плошчах, аздабляюць дрэвы ў парках, усталёўваюць светавыя кампазіцыі. У гэтым годзе па ўсім Гродне ўсталявалі 10 вялікіх ялінак, а святочная ілюмінацыя асвятляе ўвесь цэнтр і нават некаторыя мікрараёны. У чым праблема ўсёй гэтай прыгажосці? Чаму экаактывісты раяць быць больш сціплымі? Разам з прадстаўніцай арганізацыі «Зялёны тэлефон» Палінай Бурко разабраўся падкаст «Утульны горад».

Слухайце падкаст пра (не)экалагічны Новы год цалкам або чытайце ў вялікім скароце асноўныя тэзісы ніжэй.

Светлавое забруджванне і чырвона-зялёная ілюмінацыя

У беларускіх гарадах заўсёды было шмат святочных упрыгожанняў. Час да часу яны спалучаюцца адно з адным і ўзнікае адчуванне нейкай аляпаватасці ад сумяшчэння розных колераў і стыляў. У апошнія гады да гэтых упрыгожанняў сталі дадаваць яшчэ больш колеравай разнастайнасці. Пасля падзей 2020 года дзяржаўная ідэалогія раптам пачала пранікаць нават у калядныя інсталяцыі. Па ўсіх беларускіх гарадах з’явіліся фігуры снегавікоў з чырвона-зялёным сцягам, а на будынках дзяржаўных арганізацый з’явілася чырвона-зялёная падсветка.

Навагодняя ілюмінацыя ў гарадах Беларусі. Фота: msvet.by

Такое мноства колераў блага ўплывае на нашае самаадчуванне, кажа Паліна Бурко. Але мільгаценне ў вачах — не адзінае наступства. Празмернае начное асвятленне выклікае эфект светлавога забруджвання: звычнага чорнага неба з зорамі мы ўжо не бачым. Не бачаць яго таксама начныя жывёлы і птушкі, якія губляюць арыентацыю ў прасторы.

Кіламетры ліхтарыкаў выдаткоўваюць шмат электрычнасці, а калі гірлянды ламаюцца — паўстае пытанне іх утылізацыі. У гірляндах шмат цяжкіх металаў і пластыку — і гэта праблема.

Як салюты шкодзяць прыродзе

Яшчэ з большай антыпатыяй эколагі ставяцца да феерверкаў, якія таксама часта маюць у сваім складзе цяжкія металы. Пасля прыгожых выбухаў тыя металы трапляюць у глебу і ваду. Ды і самі выбухі суправаджаюцца выкідам вуглякіслага газу ў паветра. Хаця вуглякіслага газу і так нямала была выкінута ў паветра ў час вытворчасці гэтых выбуховых канструкцый.

Фота з архіву Hrodna.life

Каляровыя выбухі моцна палохаюць птушак і звяроў, якія ў шокавым стане выбягаюць на дарогу, трапляюць пад аўтамабілі ці б’юцца аб сцены будынкаў. Паліна Бурко ўвогуле выказваецца за заканадаўчую забарону салютаў.

Смецце: што застаецца пасля свята

Колькасць смецця, якая застаецца пасля Новага года, таксама ў разы большая за звычайную. Да таго ж, нават свядомыя грамадзяне і грамадзянкі, якія звыклі сартаваць смецце, забываюцца пра гэта падчас святаў.

На галоўных плошчаў гарадоў, дзе ноччу адбываецца забаўляльная праграма, застаецца шмат пластыкавых кубачкаў ад глінтвейну. Нашмат больш экалагічна было б заахвочваць гараджан прыходзіць са сваімі кубачкамі, а таксама паставіць на плошчы скрынкі для асобнага збору адкідаў, каб пластык адразу накіроўваўся ў сметніцу з пластыкам.

Гродна. Плошча Леніна ў снежні 2023 года. Фота: Леанід Шчаглоў, belta.by

Што датычыцца галоўнага сімвалу Новага года — ялінкі — варта абіраць жывую елку. Прадпрыемству лепей высадзіць елкі на сваёй тэрыторыі, каб раз на год упрыгожваць іх, а для дома і офісу лепш за ўсё пасуюць ялінкі ў кадках, якія можна ўзяць у арэнду. Напрыклад, такую паслугу ў Гродне прадастаўляе фермерскай гаспадарка «ЭкоЁлочка».

Хаця эколагі крытыкуюць такую эксплуатацыю рэсурсаў, усе разумеюць, што шкодна забараняць людзям радавацца святу пасярэд цёмных зімовых дзён. Аднак спецыялісты і спецыялісткі ў сферы аховы навакольнага асяроддзя заклікаюць не выкарыстоўваць каштоўныя рэсурсы марна, абіраць больш даўгавечныя матэрыялы для аздабленняў і не забывацца сартаваць смецце нават у святы.

Падзяліцца

Апошнія запісы

Старадаўнія падвалы ў цэнтры Гродна прыцягваюць бізнес. Калі памяшканні можна выкарыстоўваць у камерцыйных мэтах?

На Савецкай вуліцы каля 80% падвалаў задзейнічаны пад бізнес, прыводзіць статыстыку газета “Гродзенская праўда”. Пры…

1 красавіка 2025

У Гродне адкрыецца школа барыста — арганізатары хочуць, каб ва ўстановах варылі якасную каву

Уладальнікі гродзенскіх кавярань «Крепкий белый» і «Крепкий черный» запускаюць школу барыста. Летась арганізатары ўжо праводзілі…

1 красавіка 2025

Гродзенец стварыў дакладную копію Фарнага касцёла ў мініяцюры — і друкуе фігуркі на 3D-прынтары

Гродзенец Ігар Апякун канструюе мэблю для круізных лайнераў - стварае прататыпы праз спецыяльную праграму. Ігар…

31 сакавіка 2025

Блогер-гісторык Яўген Аснарэўскі выдаў турыстычны даведнік па Гродне з аўтарскімі маршрутамі

Кніга «Удивительный Гродно» Яўгена Аснарэўскага выйшла ў мінскім выдавецтве «Рыфтур». Даведнік разлічаны і на турыстаў,…

31 сакавіка 2025

У Гродна прыйшоў новы трэнд — ранішнія рэйвы ў кавярнях

Як мінімум дзве гродзенскія кавярні, My Lover Berry і «Крепкий белый», вырашылі апрабаваць новы фармат…

31 сакавіка 2025

Нерухомасць тыдня: на Фолюшы прадаюць кватэру з размаляваным балконам і вокнамі ў парк

Калі вы хацелі жыць у кватэры з уласнай фрэскай, ды яшчэ і блізка да прыроды,…

29 сакавіка 2025