Навіны

Выйшла чарговая кніга «Гарадзенскай бібліятэкі» — пра прыгоды англічаніна ў Беларусі 1863 года

У выдавецкай серыі «Гарадзенская бібліятэка» выйшаў беларускі пераклад кнігі Фортэск’ю Андэрсана «Сем месяцаў у рускай Польшчы». Гэта цікавае апісанне ад першай асобы прыгодаў англічаніна на беларускіх землях у 1863 годзе. Пра выданне расказаў гістарычны канал Hrodna 11:27. Яго аўтары называюць выхад кнігі Андэрсана «сапраўдным святочным падарункам для ўсіх аматараў гісторыі Гродна».

Фортэск’ю Андэрсан быў англіканскім пастарам і сябрам графа Аляксандра Біспінга, што меў маёнткі ў Масалянах і Вярэйках (Ваўкавыскі раён). Да сябра ён фактычна і прыехаў на мяжы зімы і вясны 1863 года.

Падарожныя нататкі Андэрсана гэта цікаўны погляд пільнага, уважлівага замежніка, які адзначае нават дробныя дэталі ў жыцці заходніх ускраін Расійскай імперыі. Яна была для госця з Брытанскай імперыі сапраўды экзатычнай краінай.

Фортэск’ю Андэрсан, «Сем месяцаў у рускай Польшчы». Фота: Hrodna 11:27

Андэрсан заспеў вызвольнае паўстанне на землях Літвы і Беларусі і немалую частку кнігі прысвяціў яго падзеям. Не выключана, што Андэрсан мог у час свайго побыту на беларускіх землях сустрэцца і з самім Канстанцінам Каліноўскім. У сувязі з паўстаннем англічанін нават патрапіў у гродзенскую турму, побыт у якой красамоўна апісаў у кнізе. Вызваліцца ён змог дзякуючы актыўнасці брытанскіх амбасадаў у Варшаве і Пецярбургу, пасля чаго быў высланы з Расійскай імперыі. Свайго сябра Аляксандра Біспінга ён ужо ніколі не сустрэў.

Кніга выклікала рэзананс у Брытаніі

Свае падарожныя нататкі Фартэск’ю Андэрсан выдаў неўзабаве пасля вяртання на радзіму ў 1864 годзе. Кніга Андэрсана атрымала ў 1864 годзе ў Брытаніі шырокі розгалас. На яе выйшлі пазітыўныя рэцэнзіі ў папулярных газетах. Сама сітуацыя з арыштам брытанскага падданага ў Расійскай імперыі мела шырокі грамадскі рэзананс і была прадметам слуханняў у парламенце.

У 2014 выйшаў іх пераклад на польскую мову. І вось нарэшце поўная версія кніга стала даступнай і для беларускага чытача.

І хаця кніга ўпершыню выдадзена на беларускай мове цалкам, гродзенскія чытачы маглі азнаёміцца з фрагментам яшчэ раней. У 2013 годзе ў альманаху «Горад святога Губерта» публікавалі частку ўспамінаў Андэрсана — акурат тую, што датычылася побыту ў Гродне і ўтрыманню ў турме ў верасні 1863 года.

Як атрымаць кнігу

Калі вы жадаеце атрымаць кнігу Фартэск’ю Андэрсана «Сем месяцаў у рускай Польшчы», напішыце на электронную пошту hrodna1127@gmail.com.

Чытайце таксама: Стала дакладна вядома, хто і калі дэмантаваў помнік паўстанцам 1863 года на чыгуначным вакзале ў Гродне

Падзяліцца

Апошнія запісы

Гродзенскага актывіста Ежы Грыгенчу завочна асудзілі на 6 гадоў калоніі

Гродзенскі абласны суд прызнаў Ежы Грыгенчу вінаватым паводле чатырох крымінальных артыкулаў. Яму прызначылі шэсць гадоў…

21 лістапада 2024

Блогер з Гродна Аляксей Саўко з’явіўся ў майцы «Команда Путина»

Блогер з Гродна Аляксей Саўко з ростам у 136 см апублікаваў фота ў футболцы “Команда…

21 лістапада 2024

У Гродне з’явіўся першы 3D-экран — яго размясцілі на фасадзе Triniti

Экран вышынёй 7 метраў з’явіўся на фасадзе гандлёва-забаўляльнага цэнтра Triniti на праспекце Янкі Купалы. Гэта…

21 лістапада 2024

Белстат: Турыстаў у Гродзенскай вобласці стала менш у 20 разоў. Тлумачым, чаму насамрэч сітуацыя значна лепш

Гродзенская вобласць страціла лідарскую пазіцыю па колькасці арганізаваных турыстаў. Цяпер сярод найбольш папулярных напрамкаў —…

21 лістапада 2024

КДБ увёў у Гродне рэжым контртэрарыстычнай аперацыі

Аперацыя праводзіцца на тэрыторыі Гродна і Гродзенскага раёна ў рамках камандна-штабных вучэнняў сілавікоў. На час…

21 лістапада 2024

«Ледзь галаву не адрэзала». Байкеры ў лесе Гродна знайшлі пастку з дроту — у справу ўмяшалася міліцыя

Байкеры выявілі ў Пышках дрот, нацягнуты на ўзроўні шыі. Відэа яны размясцілі ў TikTok. "Вось…

20 лістапада 2024