Чым вайна Расіі супраць Украіны адрозніваецца ад усіх папярэдніх войнаў, чаму не існуе мірнага атама і што рабіць з Астравецкай АЭС. На гэтыя тэмы выказаліся эксперты 19 красавіка ў час дыскусіі «І зноў Чарнобыль — новыя радыяцыйныя пагрозы і рызыкі. Што рабіць». Арганізавалі яе Press Club Belarus і грамадскае аб’яднанне «Экадом» (ліквідавана ў 2021 годзе па рашэнні Вярхоўнага суда).
Эксперты:
У першы дзень вайны, 24 лютага, расійскія войскі захапілі Чарнобыльскую атамную электрастанцыю. Захоп атамных аб’ектаў - новая веха ў гісторыі чалавецтва. Раней агрэсары не захоплівалі атамныя аб’екты і персанал. Той у складаных умовах працягваў выконваць свае працоўныя задачы на атамным аб’екце.
Кожны з умоўна мірных атамных аб’ектаў можна пераўтварыць у «брудную» атамную бомбу. Расійская армія ўпершыню ў гісторыі скарыстала атамны аб’ект як абаронены плацдарм. На Запарожскую АЭС расійскія войскі сцягнулі тэхніку, каб стварыць ядравы шантаж.
Сховішча адпрацаванага ядравага паліва не так добра абаронена, як сам рэактар. Калі ў яго патрапіць ракета, то гэта пацягне за сабой радыёактыўныў выкід.
Так. Чацвёртая Жэнеўская канвецыя (а дакладней дадатковы пратакол да яе з 1977 года) забараняе захоп кантролю над ядзернымі ўстаноўкамі.
Асуджае такі захоп і Міжнароднае агенцтва па атамнай энергіі (МАГАТЭ).
«Любы ўзброены напад альбо пагроза нападу на ядзерныя ўстаноўкі, якія выкарыстоўваюцца ў мірных мэтах, з’яўляюцца парушэннем прынцыпаў Статута Арганізацыі Аб’яднаных Нацый, міжнароднага права і Статута Агенцтва», — сказаў у 2009 годзе генеральны дырэктар МАГАТЭ Махамед Эль Барадэй.
Так. Міжнароднае агенцтва па атамнай энэргетыцы мае мандат, каб умяшацца для вырашэння праблемы з захопам атамных станцый ва Украіне. Таксама МАГАТЭ магло склікаць Савет бяспекі альбо Генеральную асамблею ААН, каб вырашыць прабелму.
Але МАГАТЭ не скарысталася ўсімі сваімі інструментамі. Арганізацыя апублікавала рэзалюцыю, у якой заклікала Расію пакінуць тэрыторыю атамных станцый. Нават не адправіла групу незалежных назіральнікаў, каб разумець, хто кантралюе станцыі і іх працу.
Запарожская атамная электрастанцыя захоплена расійскімі войскамі. Невядома, хто там зараз галоўны, хто адказвае за радыяцыйную бяспеку.
Аўстрыйскі інстытут навукі зямлі распрацаваў праграму «Flex Risk». Яна дапамагае прааналізаваць сітуацыю з забруджваннем тэрыторый пасля аварыі на атамнай электрастанцыі.
Калі верыць разлікам праграмы, пры аварыі на ЗАЭС больш за ўсё пацерпяць расійскія рэгіёны. У залежнасці ад накірунку ветра, зноў можа пацярпець Чарнобыльская зона, а таксама раёны Гомельскай вобласці ў Беларусі.
Выбар пляцоўкі для будаўніцтва беларускай АЭС быў «вайскова-стратэгічна-геапалітычна-тэрарыстычны», а не эканамічны лічыць Таццяна Новікава. Нягледзячы на тое, што ёсць, нібыта, энергадэфіцытнасць раёна, буйных прамысловых спажыўцоў энэргіі на Астравеччыне не было.
«Астравецкую АЭС пабудавалі стаханаўскімі метадамі. Пасля запуску адбываюцца частыя паломкі», — сказаў Сяргей Бесараб. Таму эксперты лічаць, што найлепшы варыянт — закансерваваць станцыю і аддаць пад поўны кантроль МАГАТЭ.
Маўляў, калі Пуцін захоча пайсці вайной на краіны Балтыі, БелАЭС можа стаць захопленым вайсковым аб’ектам, як гэта здарылася з ЧАЭС і ЗАЭС ва Украіне.
Новы сувенір у выглядзе "раскладанкі" са знакавымі аб'ектамі Гродна ствараюць улады. Яго выканаюць у выглядзе…
Некалькі сотняў Дзядоў Марозаў, Снягурак, сабачак, вавёрачак і разнастайных іншых персанажаў 20 снежня прайшлі ад…
Трохпакаёвая кватэра знаходзіцца на вуліцы Савецкіх Пагранічнікаў. Сцены ў ёй абвешаныя рэпрадукцыямі, дзвярныя праёмы выкананы…
Спецыяльнае праграмнае забеспячэнне для сачэння за актыўнасцю ў камп'ютарах закупляе Гродзенскае агенцтва па дзяржаўнай рэгістрацыі…
У Гродне рэканструююць тэрыторыю, прылеглую да вадаёма па вул. Рэпіна. Там жа ўладкуюць дзіцячую інклюзіўную…
У Гродне адкрылася выстава, прысвечаная мясцоваму ўраджэнцу мастаку Льву Баксту. Экспазіцыю размясцілі ў харальнай сінагозе,…
