Глава гродненского облисполкома Владимир Караник высказался о перспективах платной медицины, кибервойсках у военных и активной молодежи. Об этом и многом другом он рассказал в интервью телеканалу Беларусь-4. Редакция Hrodna.life выбрала самое интересное из этого выступления.
Якія тэмы абмеркавалі ў рамках рэформы Канстытуцыі
Пляцоўкі былі разбітыя на найбольш актуальныя тэмы:
партыйнае будаўніцтва, павышэнне ролі мясцовага самакіравання, моладзевая палітыка, сацыяльная сфера, эканоміка і бізнэс.
Пра ўдзельнікаў дыскусій
Мы першапачаткова не ішлі на тое, каб ладзіць нейкія фільтры або абмежаванні. На сайце аблвыканкама была створана ўкладка «Дыялог 2020». І любы ахвотны мог падаць свае прапановы, мог зарэгістравацца для ўдзелу ў дыялогавай пляцоўцы і ніякіх абмежаванняў у гэтым пытанні не было.
На самай справе апаненты ўлады не вельмі актыўна, асабліва на першым этапе, ішлі на рэгістрацыю і падачу прапаноў. Таму што, як я заўсёды кажу, для таго, каб сфармуляваць прапанову і ў сумленнай дыскусіі яго адстаяць, патрабуецца больш намаганняў, ведаў і падрыхтоўкі, чым для простага хаджэнні па вуліцах. Гэта працэс, які не патрабуе нейкіх намаганняў.
Многія ўсё ж такі напярэдадні падрыхтоўкі да дыялогу прачыталі дзейсную нарматыўна-прававую базу, прачыталі Канстытуцыю, якія дзейнічаюць законы. Многія здзівіліся, што тыя нормы, якія прапаноўвалася ўнесці, ужо ёсць. І многія свае прапановы самі здымалі.
Пра сыход актывістаў з дыялогавых пляцовак
акія выпадкі таксама былі. На шчасце, гэтыя выпадкі немассовыя, у большасці выпадкаў ўсё ж такі атрымлівалася дыскусія. Нават тыя, хто разумеў што яго прапанова не адпавядае сучасным падыходам, заставаліся на пляцоўцы для таго, каб паслухаць меркаванне астатніх.
У мяне такое адчуванне, што пасля гэтага людзі больш задумваліся аб метадах і формах палітычнай барацьбы, пра ўсё-ж-такі найбольш правільных шляхах ўнясення змяненняў у дзяржаўны лад, альбо ў нейкія дзейсныя законы. Пра тое, што гэта сур’ёзная работа, якая патрабуе намаганняў, патрабуе цішыні. Мае рацыю кіраўнік дзяржавы, калі казаў, што Канстытуцыя на вуліцах не пішацца. Гэта сур’ёзная карпатлівая праца прафесіяналаў.
Пра фарміраванне бюджэту з грамадзянскай удзелам
Досыць цікавая ідэя, мы ўжо абмеркавалі, што можна пры фарміраванні бюджэту закладваць пэўную суму на вырашэнне нейкіх сацыяльных праблем, альбо вырашэнне тых праблем, якія хвалююць жыхароў. І вось гэтыя грошы размяркоўваюць на аснове галасавання, каб разумець якія прыярытэты ў фінансавых укладаннях бачаць нашы грамадзяне.
Пра стажыроўку ў ЗША
Я калі стажыраваўся ў Злучаных Штатах, звярнуў увагу, што ў невялікім прыгарадзе аднаго з гарадоў было пытанне аб тым, як насельніцтва ставіцца да таго, каб увесці мясцовы мэтавы падатак на добраўпарадкаванне мясцовага парку. Яны сказалі: так. Галасаванне было праведзена, большасць грамадзян гэтую ідэю падтрымалі. Зараз на працягу паўгады дадатковы падатак будзе ўведзены, неабходная сума будзе сабрана, пасля чаго парк будзе прыведзены ў парадак і гэты падатак будзе адменены.
Зараз жа ёсць у мясцовых органаў улады права ўводзіць мясцовыя падаткі. Таму гэта трэба абмяркоўваць альбо праз механізм мясцовых падаткаў, альбо праз пэўную суму, выдзеленую у бюджэце.
Пра платную медыцыну
Першапачаткова была вельмі радыкальная прапанова пра тое, што ўводзіць платнае лячэнне для тых, хто не клапаціўся пра сваё здароўе: калі хвароба звязана з няправільным ладам жыцця або са шкоднай звычкай, хай чалавек кампенсуе кошт свайго лячэння.
Мы тлумачылі, што гэта прапанова перспектываў не мае. Дастаткова цяжка будзе даказаць, што гэта захворванне звязана з згубнымі звычкамі.
Але тут абмеркаванне праводзілася, што сапраўды нейкім чынам стымуляваць людзей весці здаровы лад жыцця праз льготныя тарыфы медыцынскага страхавання, праз бонусы для людзей, якія рэгулярна праходзяць дыспансерызацыю.
Аб моладзевую палітыку
З аднаго боку прыемна, што ў нас сапраўды актыўная моладзь, якая гатовая абмяркоўваць будучыню і новыя падыходы да дзяржаўнага ладу і да эканомікі. Натуральна, што юнацкі максімалізм з элементамі нігілізму там таксама прысутнічалі, але дыскусія атрымалася нядрэнная.
Прапанова ствараць групы грамадскага аб’яднання — той цэнтр, вакол якога могуць акумулявацца моладзевыя аб’яднанні, абсалютна розныя вялікія ці маленькія. Але ў якіх павінна быць месца, куды яны змогуць прыйсці са сваімі ініцыятывамі, альбо атрымаць кансультацыю. Гэта тая ідэя, якой варта займацца досыць актыўна і ў бліжэйшы час стварыць не проста моладзевы цэнтр, дзе моладзь можа адпачыць. А стварыць тое месца, куды прадстаўнікі любога грамадскага аб’яднання могуць прыйсці, атрымаць юрыдычную кансультацыю, выказаць свае ідэі, альбо атрымаць нейкую прававую дапамогу.
Пра IT ў вайскоўцаў
Магчыма мы прыйдзем да таго, што ў нас будуць падраздзялення, якія складаюцца з тэрміновай службы, якія будуць займацца кібербяспекай альбо стварэннем нейкіх дзяржаўных інфармацыйных сістэм, калі ёсць ваенная спецыяльнасць. Можа і будзе такая ваенная спецыяльнасць — інфармацыйныя тэхналогіі.
Пра абмежаванні ў інтэрнэце
Забаронены плён салодкі. Інтэрнэт першапачаткова ствараўся такім чынам, што ён не мае адзінага пункта кіравання. Зразумела, што кантраляваць яго досыць складана.
Спроба ўкараняць сістэмы кантролю будзе стымуляваць развіццё ў ходзе гэтага кантролю. Народ абсалютныя фэйкі будзе перадаваць адзін аднаму з-пад падлогі пад выглядам схаваных ведаў, якое яны запазычылі з забароненай часткі інтэрнэту.
Дзяржава вельмі шмат робіць. Напэўна, наступіў момант калі трэба больш гаварыць аб тым, што робіцца. Наступіў той момант, калі многае пазітыўнае ў нашай краіне ўспрымаецца як дадзенае звыш, а не як вынік вельмі карпатлівай і напружанай працы органаў дзяржкіравання.
Я думаю, што мы павінны быць больш шырока прадстаўлены і ў Instagram, і ў Telegram, больш даваць інфармацыйных падстаў і больш расказваць пра дасягненні. Мы павінны тлумачыць рызыкі прыняцця тых ці іншых рашэнняў і больш укараняць у працы механізмы зваротнай сувязі. Наўрад ці хто-небудзь з сучаснай моладзі сядзе пісаць пісьмовы зварот, асабліва ад рукі на адрас аблвыканкама. А ставіць пытанне зваротнай сувязі на старонцы аблвыканкама, я думаю, гэта па сілах вельмі шматлікім.
Пра добрае і дрэннае
Мне на гэтую тэму вельмі падабаецца адзін з старых анекдотаў. У ангельскага лорда нарадзіўся сын, які 11 гадоў маўчаў. І ўсе вырашылі: ну чуе, дзякуй Богу, развіваецца, ну так атрымалася. І падчас аднаго з сямейных абедаў ён сказаў: «Суп салёны». Яму кажуць: «А чаго ты раней маўчаў?» — «Так раней усё нармальна было».
І ў нас часта ўзнікае такое: калі ўсё нармальна, чаго казаць?
Пра зарплаты
Мы толькі за тое, каб людзям плацілі больш. Я магу сказаць, што ў праекце указаў аб сацыяльна-эканамічным развіцці на наступныя гады адзін з асноўных параметраў - рост рэальных даходаў насельніцтва.
Ніхто не адмяняў другі складнік — рост прадукцыйнасці працы. У чарговы раз варта канстатаваць, што рост даходаў насельніцтва ў нас апярэджвае рост прадукцыйнасці працы, г. зн. мы выплачваем не зусім заробленую зарплату. Мы павышаем ўзровень зарплаты не таму, што прадукцыйнасць працы вырасла і роўна на столькі павялічыліся прыбыткі кампаніі, а мы зніжаем ўзровень даходаў для таго, каб выплаціць вялікую зарплату. Але гэты працэс бясконца працягвацца не можа. У пэўны момант павышэнне зарплаты не якая суправаджаецца ростам прадукцыйнасці працы ўсю эканоміку прадпрыемства загоніць у мінус.
Пра падаткі
Трэба змяніць сферу адказнасці, каб за налічэнне падаткаў адказваў не суб’ект гаспадарання, а падатковая інспекцыя, каб яна выставіла падатак, мы яго аплацілі. Адпаведна гэта зніжэнне рызыкі, што мы памыліліся і дзесьці не ведаючы, не даплацілі. Для гэтага патрэбна інфармацыйная сістэма, вопыт Расіі і суседніх краін актыўна вывучаецца нашым міністэрствам па падатках і зборах. Зараз праца ідзе па аптымізацыі і спрашчэнні падатковага заканадаўства. Таму пытанне таксама ў трэндзе.
Пра адукацыю
Уздымалася пытанне, каб тыя, хто служыў у арміі, мелі льготы пры працаўладкаванні. Альбо накіраванне на першае месца працы для тых, хто вярнуўся з узброеных сілаў, альбо льготы пры перападрыхоўцы.
