Як адбываецца рэканструкцыя сядзібы Святаполк-Чацвярцінскіх у Жалудку

Сядзіба Святаполк-Чацвярцінскіх у Гродзенскай вобласці пяць гадоў таму апынулася ў прыватных руках. Сям’я з Расіі выкупіла гістарычную славутасць у дзяржаўнай арганізацыі. Аднак насуперак чаканням мясцовых уладаў у належны выгляд яе пакуль так і не прывялі. У Шчучынскім выканкаме ўпэўненыя: каштоўнасць трэба перадаваць у іншыя рукі, інакш выратаваць яе будзе ўжо немагчыма. Але ёсць нюансы, піша sb.by.

«Летам 2014 года яго выкупіла ў прыватную ўласнасць сямейная пара з Расійскай Федэрацыі, — распавядае Таццяна Ганчарук, начальнік аддзела ідэалагічнай работы, культуры і па справах моладзі. — У частцы выканання дамовы куплі-продажу да іх няма прэтэнзій. Разам з тым ў 2014 годзе паміж Шчучынскім райвыканкамам і ўласнікам было падпісана ахоўнае абавязацельства. Аднак яго пункты новы ўладальнік не выканаў».

У выканкаме выдатна разумеюць: для таго, каб ажыццяўляць тут працы, неабходна немалая колькасць праектаў і іншых дакументаў. Магчыма, менавіта гэта замінае ўласніку скончыць пачатае і прывесці сядзібу ў належны выгляд? Аднак, лічыць Таццяна Ганчарук, думаць пра гэта варта было да таго, як браць на сябе ахоўныя абавязацельствы: «Мы не адмаўляем таго факту, што ўласнік шмат увагі надаў праектнай дакументацыі. Аднак яшчэ год таму практычна нічога не было рэалізавана ў самой пабудове. А бо гэта тое, што разбураецца, і тое, што мы ўжо ніколі не зможам вярнуць». Выканкам зноў пачаў пісаць лісты з патрабаваннямі належным чынам ставіцца да гісторыка-культурнай каштоўнасці. «Калі мы ў чарговы раз падавалі дакументы ў пракуратуру, каб прыцягнуць уласніка за невыкананне ахоўных абавязацельстваў, ён паведаміў, што ўладальнік сядзібы цяпер іншы чалавек», — распавядае Таццяна Ганчарук.

У пракуратуры Шчучынскага раёна распавялі, што да іх паступіла хадайніцтва аб вызначэнні іскавай заявы ад выканкама. Яно было задаволена. «Нядаўна нам стала вядома, што ўласнік заключыў з жонкай шлюбны дагавор, па якім перадае ёй права валодання сядзібай. А гэта азначае, што ў далейшым гісторыка-культурная каштоўнасць можа быць перададзена трэцяй асобе. Мы лічым, што заключэнне іх шлюбнай дамовы перасьледуе зусім не тыя мэты, якія мае на ўвазе гэты дакумент і мае прыкметы фікцыі», — распавяла памочнік пракурора Шчучынскага раёна Вікторыя Аўсейчык.

Мясцовы выканкам як адказны за лёс усіх гістарычных каштоўнасцяў раёна ўжо падаваў хадайніцтва ў суд на ўласніка год таму. Тады працэс выйгралі і абавязалі ўладальніка сядзібы аплаціць штраф у памеры чатырох базавых велічынь. Аднак з тых часоў у палацы нічога не памянялася, кажа Таццяна Ганчарук.

«Палац — прыватная ўласнасць, і ўласнік распараджаецца ім па сваім меркаванні, рэстаўруючы будынак у яго тэмпе, — выказала сваё меркаванне гаспадыня сядзібы Соф’я Гаўрылава. — У цяперашні час мы вядзем работы кансервацыйнага характару. Аб рэканструкцыі гаворка не ідзе — гістарычныя будынкі перабудоўваць не трэба, за імі трэба своечасова даглядаць. Шкада, што ў свой час гэты момант быў выпушчаны. Работы ў палацы ідуць патроху пастаянна, спіс зробленага мы коратка выкладваем на www.palace-zheludok.com. Гаўрылава каментуе сітуацыю эмацыйна, маўляў, калі ў Беларусі паняцця «прыватная ўласнасць» няма і можна адабраць ўласнасць у любы час, то і змагацца ім няма чаго. «У цяперашні час ва ўласніка няма абавязацельстваў па захаванні палаца — прадстаўнік Міністэрства культуры ў асобе раённай улады адмовіў ўласніку ў падпісанні гэтых ахоўных абавязацельстваў, стварыўшы, мабыць, вельмі дзіўны прэцэдэнт, з якога зараз складана выйсці кожнаму з бакоў», — лічыць Соф’я Гаўрылава.

У выканкаме з гэтым не згодныя. Кажуць, што не падпісалі новаму ўладальніку ахоўнае абавязацельства толькі з адной прычыны — гутарка са старым яшчэ не скончаны. Бо можна бясконца перадаваць гісторыка-культурную каштоўнасць з адных рук у іншыя, пазбягаючы адказнасці за ўзятыя на сябе абавязацельствы.

Ганчарук кажа, што гэтая сітуацыя магла б вырашыцца хутчэй і менш хваравіта для ўсіх бакоў, калі б ў 2014 годзе, калі палац прадаваўся, у дамове куплі-продажу былі дэталёва распісаны абавязкі новага ўладальніка. Аднак здзелка была праведзеная без апавяшчэння мясцовых уладаў. Проста адзін ўласнік перадаў сядзібу ў рукі іншага без якіх-небудзь абавязацельстваў. Ганчарук кажа, што гэтая сітуацыя шмат чаму навучыла мясцовы выканкам: «Праз месяц адбудзецца суд. Калі нам удасца выйграць і сядзібу выставяць на таргі, перш за ўсё для новага ўласніка мы прапішам абавязацельствы па рэстаўрацыі гэтага будынка і ўключэнню яго ў абарот. Бо гэта месца можа стаць турыстычнай адметнасцю раёна».

Часы — это не простой аксессуар. Они подчеркивают ваш стиль и ваш статус. Предлагаем вам приобрести роскошные мужские часы швейцарского производства. Широкий ассортимент высокого качества.