На найстарэйшым могілках Беларусі ратуюць каштоўныя надмагіллі. Фота

Работы па кансервацыі 10 надмагілляў, унесеных у спіс гісторыка-культурнай спадчыны, зараз вядуцца на каталіцкай частцы могілак па вул. Антонава. Як сцвярджаюць гісторыкі, яно самае старое ў Беларусі, першыя пахаванні тут датуюцца канцом XVIII стагоддзя. Гродзенскі некропаль часта параўноўваюць з могілкамі ў Вільні і Львове, штодня тут бываюць турысты.

Перш чым прысвоіць які-небудзь статус надмагіллям, трэба правесці сур’ёзную працу, якая складаецца з двух кірункаў - навуковага і апісальнага, піша grodnonews.by. Неабходна правесці свайго роду інвентарызацыю і зрабіць картку аб’екта. Яна ўтрымлівае ў сабе як інфармацыю пра чалавека, якому ўсталявалі надмагілле, так і ўсе параметры помніка, які падлягае аднаўленню.

У першую дзясятку спісу патрапілі помнікі значных для Гродна асоб. Напрыклад, Элізы Ажэшкі і маці Максіма Багдановіча. Таксама ў поле зроку спецыялістаў надмагіллі, якія ўяўляюць мастацкую каштоўнасць і з’яўляюцца унікальнымі помнікамі мастацтва.

— Кансервацыйныя або рэстаўрацыйныя працы тут не вяліся дзесяцігоддзямі. Цяпер у нас ёсць спецыялісты, якія могуць гэтым займацца, а таксама сучасныя тэхналогіі, якія дазваляюць ачысціць надмагілле, не пашкодзіўшы яго, — адзначыла Наталля Пасюта.

Першыя дзесяць надмагілляў - гэта толькі пачатак вялікага комплексу работ. На могілках значна больш помнікаў, якія могуць быць занесены ў спіс гісторыка-культурнай спадчыны.

Спецыялісты выкарыстоўваюць нямецкія тэхналогіі ад кампаніі Remmers, што зарэкамендавалі сябе на рэканструкцыі Старога замка. Усе надмагіллі, над якімі цяпер працуюць, складаюцца з розных матэрыялаў: мармур, пяшчанік, граніт, чыгун. Да кожнага матэрыялу патрэбны індывідуальны падыход.

— За шмат гадоў на надмагіллях з’явіліся напластаванні, нарос мох, таму, каб закансерваваць помнік, спачатку яго неабходна ачысціць. Робяць гэта спецыялісты пры дапамозе спецыяльнай пескоструйной машыны. Цяжэй працаваць з надмагіллямі з пяшчаніку. Гэта мяккі камень, які небяспечна чысціць механічна. На шэрагу надмагілляў ёсць напластаванні фарбы, таму прынята рашэнне ачысціць іх хімічным спосабам, — распавёў дырэктар кампаніі «Метал Марка», афіцыйны партнёр кампаніі Remmers ў Беларусі Андрэй Сафараў.

Пасля таго як надмагілле будзе ачышчана ад напластаванняў, акіслення і моху, яго пакрыюць адмысловым складам, які абароніць ад вільгаці.