Пра час пачатку школьных урокаў у гродзенскім мікрараёне Альшанка ў ваколіцах ведаюць многія. Не толькі таму, што тутэйшыя шматпавярхоўкі на ўскраіне абласнога цэнтра будаваліся ў асноўным для маладых бацькоў і шматдзетных сем’яў. Кожны дзень тысячы дзяўчынак і хлапчукоў збіраюць партфелі і адпраўляюцца ў адзіную на ўвесь густанаселены мікрараён школу — № 39. Прылівы і адлівы раўчукоў з рознакаляровых дзіцячых куртак-капялюшыкаў-заплечнікаў з раніцы да вечара як сігналы дакладнага часу, можна гадзіннікі спраўджваць. Для таго, каб прыняць усіх жадаючых, адміністрацыі Кастрычніцкага раёна, на тэрыторыі якога размешчана навучальная ўстанова, прыйшлося павялічыць набор у школу ў параўнанні з яе намінальным змяшчальнасцю ў … 4 разы, піша «СБ — Беларусь Сегодня».
Усяго ў школе 64 пачатковых класа і 50 — старэйшых. У іх у асноўным — па 30 чалавек. Малышы вучацца ў тры змены. Каб забяспечыць нармальны адукацыйны працэс, працуюць 283 настаўнікі. Педкалегія, на якой абмяркоўваюцца пытанні паспяховасці вучняў, зацягваецца звычайна на 5 дзён. Напэўна, можна было б у свой час пайсці на прынцып і абмежаваць набор дзетак. Так і прасцей, і спакайней. Але толькі настаўнікам. А бацькам, якія апынуліся за бортам адзінай школы ў мікрараёне, прыйшлося б і ў дождж, і ў мароз дабірацца да месцаў вучобы са сваёй ўскраіны па корках і таўкучках у грамадскім транспарце. Мама чацвёртакласніка Яраслава Ганна Мешчаракова неахвотна успамінае часы, калі вазіла сына ў дзіцячы сад на аўтобусе:
— Едзем раніцай у садок ці ўвечары дадому вяртаемся — карціна адна. Цесната, малыя стаяць радком, прыціснутыя да парэнчаў, і аблізваюць іх. Вы не ведаеце, але гэта ж самы «любімы» занятак дзяцей у транспарце. Таму для нас з мужам нават сумневаў не было: дзіця павінна вучыцца побач з домам. Так і нам прасцей, і для яго больш бяспечна.
Настаўнікам і адміністрацыі школы, якая працуе з неабыякой перагрузкай, прыходзіцца, вядома, нялёгка. Паспрабавалі б на іх месцы апынуцца архітэктары горада, што планавалі гэты мікрараён. Не факт, што змаглі б працаваць у такім становішчы. Бо нават неадмыслоўцу зразумела: новы мікрараён — гэта маладыя сем'і, шмат дзяцей. Чаму б не праектаваць і не ўводзіць у строй адразу дзве школы ў Альшанцы? Прынамсі, усе гэтыя моманты трэба ўлічваць…
Без высокага ўзроўню прафесіяналізму тут рабіць няма чаго. Дастукацца да кожнага з 30 вучняў класа, утрымаць іх увагу, нягледзячы на розніцу ў хуткасці і паўнаце ўспрымання інфармацыі, фармальным выкладаннем матэрыялу немагчыма. Вось і настаўніца беларускай мовы і літаратуры Эма Урублеўская, выйшаўшы з кабінета пагутарыць са мной, звяртае ўвагу:
— Прыслухайцеся … Я выйшла, а ў класе цішыня. Рабяты захопленыя ўрокам і чакаюць яго працягу. Калі настаўнік ставіцца да справы з поўнай самааддачай, ведае шмат цікавых фактаў і з’яўляецца аўтарытэтам, то праблем з дысцыплінай не ўзнікае. Асабліва настаўнікаў і вучняў збліжае пазашкольная дзейнасць. Мы разам наведваем выставы, музеі, арганізавалі творчае літаратурнае аб’яднанне «Альшанскі перазвон». Хлопцы ствараюць творы на беларускай мове, ужо выйшаў першы зборнік іх работ.
Мікрараён Альшанка быў пабудаваны на ўскраіне Гродна практычна ў чыстым полі. Школа ў мікрараёне запрацавала з 1 верасня 2014 года і была разлічана на 780 чалавек. Сёння тут вучацца 3.120 дзетак. Тут па 16 першых, другіх, трэціх і чацвёртых класаў.
Больш за 2.100 вучняў у 39-й школе — са шматдзетных сем’яў. Гэта дадатковая адказнасць. Педагогі гатовыя браць на сябе клопат пра дзяцей, чые бацькі не маюць дастаткова вольнага часу для ўсебаковага развіцця дзяцей. Няма сэнсу пералічваць усе гурткі, секцыі і факультатывы, у якія ўцягнутыя школьнікі. Спорт, працоўнае навучанне, творчыя майстэрні, гісторыя, мова, археалогія, педагогіка, юрыспрудэнцыя… Занятак па душы знойдзецца для кожнага дзіцяці. Нават калі іх больш за 3 тысячы чалавек. Пра тое, што школу сваю вучні любяць, кажа этнаграфічная кампазіцыя, размешчаная прама ў файе — за адсутнасцю асобнага памяшкання. Тут размешчаныя прадметы старадаўняга побыту, якія знаходзілі дзеці і дарослыя.
— Экспазіцыі ўжо тры гады. Яна знаходзіцца ў адкрытым доступе. Ні сцен, ні замка. Любы можа падысці і ўзяць у рукі тут усё, што хоча. Дык вось: за ўвесь час ні адзін экспанат не быў згублены альбо сапсаваны, — не хавае гонару за вучняў школы Эма Урублеўская.
Дырэктар гродзенскай школы № 39 Аксана Пятрова лічыць, што яе супрацоўнікам ёсць чым ганарыцца, акрамя штодзённай працы ў існуючых няпростых умовах. Кожнаму з настаўнікаў атрымалася сфармаваць кола захопленых яго прадметам рабят. Адкрыць для іх новыя перспектывы:
— У нас заключаны дагаворы з 9 спартыўнымі школамі. Выдатная матэрыяльная база. Супрацоўнічаем з выкладчыкамі Гродзенскага дзяржаўнага універсітэта імя Янкі Купалы. Па выходных нашы спартзалы заўсёды адкрытыя для здаровага сямейнага вольнага часу. Мы пастаянна сустракаемся з дзецьмі і бацькамі на розных суботніх мерапрыемствах. Кажуць, што Альшанка — гэта сацыяльны раён з усімі вынікаючымі адсюль негатыўнымі наступствамі. Няпраўда. Гэта добры раён. Малады. З выдатнымі, лёгкімі на пад’ём людзьмі.
— У мікрараёне Альшанка пражываюць больш за 10 тысяч дзяцей ва ўзросце да 18 гадоў. Вядома, адной школы тут недастаткова, таму у 2019 годзе мы плануем адкрыць у гэтым мікрараёне яшчэ адну ўстанову сярэдняй адукацыі. Пакуль адзіная школа адназначна перагружаная. Але нягледзячы на неверагодна вялікую колькасць вучняў, тут няма хаосу, праца арганізавана выразна і метадычна. Дзеці паказваюць добрыя вынікі па паспяховасці і ў пазашкольнай дзейнасці на агульнагарадскім узроўні, лідзіруюць у многіх спаборніцтвах, у тым ліку і рэспубліканскіх. Гэта адна з некалькіх школ вобласці, якая мае сертыфікат сістэмы мэнэджмэнту якасці ў адукацыі, — кажа Алена Адамовіч, начальнік аддзела адукацыі, спорту і турызму адміністрацыі Кастрычніцкага раёна г. Гродна.
