Гродзенскі натураліст і абаронца лесу Максім Гармаш здымае рэдкія фільмы пра жыццё дзікіх жывёл у межах горада. Шмат гадоў ён назірае ў Грандзічах прыклады мірнага і не вельмі суіснавання прыроды і чалавека.
Ноч з пятніцы з 23 на 24 сакавіка Максім правёў у лясным масіве Грандзічы на беразе Нёмана, каб адзначыць Гадзіну Зямлі і дапоўніць начнымі здымкамі фільм аб жыцці сям'і баброў, піша Іна Максімчык, «Зялёны партал».
— Баброў чуў, бачыў, але зняць не змог, святла не хапіла. Шчыра кажучы, уражанні і так выдатныя — зорнае неба, імглістасці, вада жывая, усё бурліць, булькоча ў ёй, размаўляе, адчуванне адзіноты з Прыродай, Космасам. Усё запраўлена лёгкай начной жудасцю. Раніцай на бераг ручая выйшла норка, атрымаўся новы сюжэт, — распавядае Максім.
www.youtube.com/watch?v=49gPtI7LILc
У Гармаша ўжо ёсць некалькі відэа бабровага сямейства пры святле дня. Жывёлы прывыклі, перасталі баяцца.
— За бабрамі на Нёмане назіраю каля трох гадоў. У лепшым выпадку, раней удавалася пачуць іх валтузню на другім беразе, пасля заходу сонца. Увосень я знайшоў іх галоўную хатку і ўсю зіму хадзіў «у госці», — распавядае Максім.
www.youtube.com/watch?v=_6JUWcdgD-4
Грандзіцкі лясны масіў напоўнены жыўнасцю. Бачыў Максім кабаноў, ліс, зайцоў, норку, казуль, лася, рабіў рэдкія кадры куніцы. Зніклі, але пачалі вяртацца ў масіў вавёрачкі.
Лічыцца, што дзікоў у Грандзічах няма, аднак сляды, раскапаны мох абвяргаюць гэта. Мінулай зімой сам сутыкнуўся са статкам. Уражанні грозныя, але неяк разышліся, першымі звяры не нападаюць.
— Хутчэй за ўсё, кабаны мігравалі ад палігона ў Гожы, дзе дазволеныя паляванне і адстрэл. У Грандзічах свабодна і бяспечна, ёсць чым харчавацца — жалудоў у дастатку. Аднойчы яны выйшлі прама да КСМ, яшчэ трохі і трапілі б у кабінеты … — усміхаецца Максім.
www.youtube.com/watch?v=dZWyhO-JcoA
Цяпер бяда — турысты пакідаюць прадукты
Практычна ўсюды можна пад’ехаць на машыне, чым людзі і карыстаюцца. Акрамя смецця, прыходзіцца прыбіраць самаробныя пасткі. Па веладарожках мясцовыя «бізнесмены» ладзяць гонкі на квадрацыклах, зямля перакапана каляінай.
«Прыязджалі сюды разам з ДАІ, сядзелі ў засадзе, але злавіць нікога не атрымалася», — распавядае Максім.
Пару гадоў таму Грандзічы добраўпарадкавалі з дапамогай еўрагрошай. Пазначылі сетку веладарожак, пабудавалі пляцоўкі для смецця, велапаркоўкі, альтанкі, прыбіральні.
Цяпер бяда, «турысты» пакідаюць пасля адпачынку прадукты. Хоць ёсць смеццевыя кантэйнеры, арганіку кідаюць на зямлю, часта ў пакетах і банках. Дзікія жывёлы гэтым карыстаюцца.
«Яны гатовыя пажраць горы адходаў, разам з пластыкавымі абгорткамі, чым больш смецця вакол, тым бліжэй яны да горада».
Жывёлы перыядычна заходзяць на гарадскія вуліцы. У мінулым годзе ў лістападзе малады лось выйшаў прама да Інстытута біяхіміі і праваліўся ў тэхнічны калодзеж. Папярэдне паведамілі, што яго вернуць у лес. Аднак ёсць дадзеныя, што «не давезлі», лось «не прачнуўся»…
[irp posts="7014″ name=" Раней дзiкi заўсёды сыходзілі". Гродзенскі натураліст распавядае, чаму дзiкiя жывёлы сталі часцей з’яўляцца ў горадзе"]
