«Ведаеце, у становішчы паміраючага ёсць свае перавагі.
Калі няма чаго губляць — не баішся рызыкі"
Гай Мантэг
У гродзенскім драмтэатры прайшла прэм’ера «451 па Фарэнгейту» у пастаноўцы Генадзя Мушперта. Чаканні апраўдаліся. Неспадзявана атрымалася знайсці кропкі судотыку з гледачамі - працяглыя апладысменты былі доказам.
А было трохі няёмка ісці. Кніга вядомая, тэма актуальная, але ці атрымаецца ўсё гэта перадаць праз спектакль? Тым больш, не ўсе апошнія працы Генадзя Уладзіміравіча могуць гэтым пахваліцца.
Будучыня — нейкая прымітыўная рэклама
Свет будучыні ва ўяўленні рэжысёра гэта лаканічныя формы з вялікімі тэлевізарамі-сценамі для бясконцых серыялаў і рэкламы. Усе спяшаюцца, ніхто не хоча спыняцца і думаць. Кнігі - пад забаронай. Таму што яны прымушаюць думаць і тым самым хвалююць людзей.
Будучыня — гэта пастаянныя войны. Будучыня — гэта нейкая прымітыўная рэклама. Магчыма, на світанку капіталізму яна і была такая — купляйце, бярыце, але, відавочна, з часам і нават цяпер яна стала куды больш выдасканаленай. Вінаваціць рэжысёра ў адсутнасці спецыфічных ведаў рука не падымаецца, але і спрашчаць да прымітывізму таксама не варыянт. З аднаго боку, паказваецца грамадства бясконцага спажывання, а з другога зусім не зразумела, што ж менавіта яно спажывае, акрамя гэтых самых сцен-тэлевізараў.
Складаная будучыня… Здаецца, у пажарніка, галоўнага героя, ёсць праца, але ў той жа час няма грошай купіць ложак. Чым жыве гэты пажарнік? Да моманту прасвятленні ён быў часткай гэтага грамадства, але так нічога і не нажыў.
Куды больш зразумела ілюстрацыя пажарнай казармы — так, нічога лішняга, зрэшты, як і павінна быць.
Гульня акцёраў: кожны варты пахвалы
Гульня акцёраў выклікае ўсе магчымыя пахвалы. Ніхто не выпадаў, усе былі на сваіх месцах. Кожны рабіў, што мог, і ў выніку атрымалася цэласная карціна апакаліпсісу з надзеяй на перамогу чалавечага духу.
Гераіня Таццяны Вілімовіч Кларыс была юнай і наіўнай. Ёй павінна быць 17 гадоў. Атрымалася вельмі верагодна. З часам знарочыста тонкі голас сыдзе і будзе ў самую меру. Вядома, хацелася трохі святла, колеру ў вобразе — хай яна была б лягчэй астатніх, але, мабыць, жыццё ў сям'і было цяжкім.
Пажарнікі былі паслухмянымі, трохі недалёкімі і выканаўчымі. Цікавае назіранне — цалкам пасаваў да іх кампаніі Уладзімір Капранаў.
Акцёру ўжо 60 гадоў, але вось ён працуе з 20-гадовай моладдзю. Хіба не гэта самы лепшы доказ вялікай сілы тэатральнага мастацтва і яго сакрэту вечнай маладосці?
А вось Аляксандр Шелкаплясаў у ролі прафесара быў добры, як звычайна. Гэтыя нюансы ў рухах, гэтыя непрыкметныя парывы. Гэтыя цудоўныя сумневы. Не гульня, а адно суцэльнае задавальненне. Таму і ходзім, таму і любім.
Калі вы хадзіце ў драматычны тэатр, то ведаеце, хто такі Ігар Уланаў. Таленавіты артыст, ён можа выцягнуць любую галоўную ролю.
Гэтая роля не была выключэннем.
А вось герой Аляксандра Калагрыва, начальнік пажарнай каманды, быў проста цудоўны. Ужо і не ведаю, можа гэта завуаляваны галоўны герой? Ён знаток і знаўца паэзіі і літаратуры, ён добры работнік, ён з разуменнем ставіцца да сваіх работнікаў і да сваіх службовых абавязкаў. І ў выніку, гэта чалавек, які апынуўся здольным на сумленны і прынцыповы ўчынак. Яго гульня — гэта гульня па нарастаючай. І гэта не Аляксандар Калагрыў, гэта Біці, якога гледачам яшчэ не даводзілася бачыць. Хочацца верыць, што за гэтым поспехам рушаць услед і іншыя складаныя і глыбокія ролі.
Тэхнічная частка на вышыні
Пастаянная змена сітуацый стварала дынаміку, прыкметна было нарастанне падзей. Ніхто не спяшаўся гаварыць, як часам бывае. Ключавыя моманты абыгрываліся цудоўна. А фінальныя вершы сапраўды надавалі ўсяму дзеянне. За выключэннем, напэўна, вершаў у запісе — гэта было не так пранікнёна, як вершы ад саміх герояў.
Тэхнічная частка апынулася на вышыні. Падключаліся гукавыя спецэфекты, быў добры і зразумелы агонь, былі гэтыя няправільнай формы панэлі-тэлевізары, якія своечасова падсвятляліся і надавалі належную атмасферу таму, што адбываецца. Трохі дзіўным было бачанне будучыні на прыкладзе Нью-Ёрка. Але на гэта не моцна звярталася ўвага.
Вельмі доўгія авацыі
Фінал трагічны і аптымістычны адначасова. Усе загінула, але шанец застацца чалавекам усё роўна застаецца. У любых умовах. І гэта той выбар, які робім мы ўжо цяпер.
Спектакль адназначна атрымаўся. Хочацца верыць, што яго не напаткае лёс кніг па Брэдберы і кожны, хоць бы з цікаўнасці, знойдзе час прыйсці і паглядзець. І не толькі паглядзець, але і задумацца, прыйсці да нейкіх высноў: хто мы і на чыім мы баку, ці спяшаемся жыць, ці ўмеем быць шчаслівымі. Асабіста мне гэта ўсё блізка, і, гледзячы на вельмі доўгія авацыі, думаю, што ў гэтым я не самотны.
Фота: drama.grodno.by
