Навіны пра тое, што беларусы да смерці мучаць жывёл, на жаль, прыходзяць пастаянна. Як высветлілі Naviny.by, у нашых законах нават няма дакладнага вызначэння, што такое «жорсткае абыходжанне з жывёламі».
Хто ён, кат жывёлаў?
Часта на такія шакуючыя ўчынкі ідуць мужчыны, якім ужо споўнілася 30 гадоў, якія пражываюць за межамі сталіцы.
Прычым мучаць жывёл яны ў грамадскіх месцах, знаходзячыся, як правіла, у стане алкагольнага ап’янення.
Так, у Гродне на Індурскай шашы 36-гадовы мужчына паклікаў да сябе ката, пасля чаго стаў душыць і біць яго аб прыступкі лесвіцы, у Вілейцы 31-гадовы мужчына забіў котку, ударыўшы яе аб бардзюр, а ў Ганцавіцкім раёне 34-гадовы вясковец нагамі забіў суседскага ката да смерці.
Сабаку не за дзверы, а ў акно
Здараецца, што катоў і сабак у нашай краіне забіваюць не рукамі, і нагамі, а выкідваюць з вокнаў з вялікай вышыні.
Гэта можа зрабіць, напрыклад, дворнік, які спецыяльна падняў дварняка на 12 паверх шматкватэрнага дома, каб выкінуць з акна. Ці п’яная кампанія — выкінуць шчанюка з пятага паверха. Або рэцыдывіст — ён скінуў з дзявятага паверха дзвюх котак.
І нават жанчына — шчанюка сваёй дачкі яна выкінула з восьмага паверха; сведкі сцвярджалі, што драматычныя падзеі разгортваліся пад працяглыя дзіцячыя крыкі.
Жывёл катуюць уласнікі жывёл
У Беларусі нярэдкія выпадкі, калі катоў і сабак забіваюць іншыя жывёлы — сабакі, пры гэтым іх уладальнікі нават не спрабуюць умяшацца ў тое, што адбываецца.
Драматычныя падзеі разгортваюцца, зноў жа, у грамадскіх месцах на вачах дарослых і дзяцей.
Так, у сакавіку 2019 года дзве сабакі пароды хаскі на вачах у свайго 31-гадовага гаспадара загрызлі ката, а калі відавочцы зрабілі мужчыну заўвагу, той груба і нецэнзурна адказаў ім.
Около Слонима хозяева не кормили и не поили собаку. Голодного пса забрали волонтеры и ищут ему дом
Некаторыя беларусы мучаць жывёл тым, што ствараюць ім невыносныя ўмовы жыцця.
Да прыкладу, летам мінулага года жыхары дома ў сталічным мікрараёне Сухарава напісалі калектыўную скаргу на сваю суседку. Жанчына ў аднапакаёвай кватэры трымала 86 катоў.
Спецыялісты камунальнага прадпрыемства «Фауна горада», якія ратавалі жывёл, перажылі сапраўдны шок: людзей ванітавала, таму што пах аміяку ў гэтай кватэры быў нясцерпны.
Забіў кацяня — плаці штраф
За здзекі з жывёлаў у нашай краіне прадугледжана і адміністрацыйная, і крымінальная адказнасць.
Паводле артыкулу 15.47 КаАП парушэнне правілаў утрымання сабак і катоў можа абярнуцца для вінаватай асобы папярэджаннем. Таксама з яго могуць спагнаць штраф у памеры ад 1 да 15 базавых велічынь (ад 25,5 рубля да 382,5 рубля).
А згодна з артыкулам 339 КК за жорсткае абыходжанне з жывёлай, якое пацягнула яго гібель або калецтва, і было здзейснена з хуліганскіх, карыслівых ці іншых нізінных падахвочванняў або ў прысутнасці малалетняга, могуць даць да аднаго года папраўчых работ.
Пры вынясенні прысуду суд будзе ўлічваць усе акалічнасці па справе.
Напрыклад, ці быў п’яны забойца жывёлы; ці здзейсніў ён гэта паўторна; ці нанёс ён тым самым шкоду здароўю людзей або іх маёмасці, акрамя таго, што загубіў жывёлу. Усё гэта ў сукупнасці прывядзе да ўзмацнення жорсткасці пакарання.
Характэрна, што на судах над жывадзёрамі часта гучаць галасы тых, хто шчыра не разумее, за што судзяць такіх людзей:
«Ён жа не чалавека забіў! У вёсках катоў і душаць, і закопваюць, але нікога там не судзяць».
Як вырашыць праблему?
Адным толькі складаннем адміністрацыйных пратаколаў або турэмнай пагрозай праблему не вырашыць — яна глыбока пусціла карані.
Акрамя падзення нораваў у беларускім грамадстве, прычына таго, што адбываецца, крыецца ў недасканаласці нашых законаў.
Сітуацыю для Naviny.by каментуе юрыст, член савета ГА «Экадом» Рыгор Фёдараў:
— На жаль, у сферы абароны жывёл ад жорсткага абыходжання ў Беларусі дзейнічае заканадаўства фактычна мінулага стагоддзя.
Так, у базавым дакуменце — Правілах утрымання хатніх сабак, котак, а таксама адлову безнаглядных жывёл у населеных пунктах Рэспублікі Беларусь — тэрмін «жорсткае абыходжанне» нават не згаданы. Грамадзянскі кодэкс, хоць і забараняе «жорсткае абыходжанне з жывёламі, якое супярэчыць прынцыпам гуманнасці» (частка 2 артыкул 137), але не дае азначэнняў.
Таму ў кожным канкрэтным выпадку паўстае пытанне, на якой прававой падставе прызнаваць тыя ці іншыя паводзіны чалавека як жорсткае абыходжанне з жывёламі.
У Беларусі ўжо доўгі час распрацоўваецца закон аб абыходжанні з жывёламі - нядаўна прыйшла інфармацыя, што ён у чарговы раз адкліканы з парламента. Проста ўзяць і перанесці ў яго дзеючыя нормы заканадаўства, якія відавочна недастатковыя, — гэта не вырашэнне праблемы.
Животные ищут дом: выбирай кошку или собаку, которые очень хотят с тобой подружиться
Адзначу, што на стадыі разгляду гэтага праекта закона наша грамадскасць наракала ў тым ліку на тое, што ён пераважна не абараняе жывёл ад жорсткага абыходжання, а далей абмяжоўвае правы ўладальнікаў жывёл.
На жаль, беларускі заканадаўца не заахвочвае валоданне хатнімі жывёламі і ўводзіць занадта шмат абмежаванняў, якія ў рэчаіснасці накіраваны не на абарону жывёл ад негуманных дзеянняў з боку розных асоб.
У якасці прыкладу. У Расіі нядаўна быў зацверджаны пералік патэнцыйна небяспечных сабак, які налічвае 12 пунктаў. У аналагічным беларускім пераліку, які з’явіўся яшчэ ў 2001 годзе, 40 пунктаў.
Несумненна, прыйшоў час істотна мадэрнізаваць наша заканадаўства ў галіне абароны жывёл ад жорсткага абыходжання.
