Шатландцы з гонарам носяць свае кільты, а японкі шануюць кімано. У розных краінах людзі маюць у сваім гардэробе нацыянальныя строі ды апранаюць іх прынамсі некалькі разоў на год. На хвалі адраджэння нацыянальнай культуры і беларусы ўзгадалі пра свае вышыванкі. Спачатку імі цікавіліся рэканструктары і прыхільнікі этнастылю. Зараз вышыванкі перасталі быць толькі часткаю тэатралізаваных дзеяў ды фальклорных святаў. Сёння гэта звычайнае адзенне на кожны дзень і адметны сувенір на памяць пра Беларусь.

Калі кажуць пра пэўны народ, то хочацца ўявіць сабе яго прадстаўнікоў - як яны выглядаюць, у што апранаюцца, як падкрэсліваюць сваю адметнасць. Гэта найперш відаць па адзенні. Так і з беларусамі - традыцыйныя строі расказваю пра людзей не менш за казкі і песні, бо стваралася разам з духоўнай і матэрыяльнай культурай народа.

«Жылі-былі дзед і баба» пачынаецца ці не кожная другая беларуская казка. У казках беларускія мужчыны і жанчыны і працуюць, і жартуюць, і перамагаюць жыццёвыя нягоды. Але ці можна перанесціся ў казку, калі ты больш не дзіця? Мы прымерылі на сябе сучасныя вышыванкі ад Слонімскай фабрыкі мастацкіх вырабаў і паспрабавалі ўявіць сябе на месцы даўніх герояў у сучасных абставінах.
Нашы продкі ставіліся да адзення даволі прагматычна і ашчадна. Строі краіліся і шыліся, каб быць, найперш, зручнымі. Праз гэта яны пасуць да любой фігуры і ўзросту. Зараз даўнія традыцыі супалі з сучаснымі моднымі плынямі: льняныя вышыванкі Слонімскай фабрыкі мастацкіх вырабаў патрапілі ў трэнд. Да таго ж, вышыванкі са Слоніма падтрымліваюць сямейны стыль — можна знайсці мужчынскія і жаночыя строі, а таксама адзенне для дзяцей ў адным колеры ці іншым чынам дапасаваць іх для сям'і.

Захаваныя аўтэнтычныя прыклады вышыванак — сапраўдныя творы мастацтва. Ва ўзорах майстрых нашага часу — працяг іх традыцый, спалучаны і развіты з дапамогай сучасных тэхналогій.

Дэкор беларускіх вышыванак пасуе да колераў прыроды, стрыманасці драўлянага дойлідства і пластыкі народных танцаў. Кветкавыя і геаметрычныя ўзоры сплятаюцца ў таямнічыя расповяды, ствараюць амаль што казачны настрой.

Народныя традыцыі вызначалі, як адзявацца на святы ці на працу, што пасуе для радасці, а што для жалобы. Напрыклад, у пост адзенне не павінна было ўтрымліваць аздобу чырвонага колеру, а самыя раскошныя строі апраналі на дні працоўных урачыстасцяў - калі абуджалі поле першай баразной ці пачыналі збор ураджаю.

Зараз гараджанам не трэба штодня працаваць у полі, але багаты выбар колераў і сюжэтаў вышыванак дапаможа зрабіць гарадскую штодзеннасць больш разнастайнай і каляровай.

Сучасны ўздым вышыванак стаўся трэцяй хваляй рэнесансу традыцыйных строяў. У беларускіх казках «трэці раз» часта бывае шчаслівым выпадкам. Як, напрыклад, у казцы пра Шчасце і долю:

«Бедны чалавек вёз дровы на валах і сустрэў двух паненак — а гэта былі самі Шчасце і Доля. Злітаваўшыся над бедняком, яны далі таму 3 рублі. Але няшчасны чалавек згубіў іх па дарозе. Сустрэўшы беднака мужыка другі раз, Шчасце і Доля адчыталі яго за неахайнасць і далі толькі 2 рублі. Селянін прывёз іх дадому і паклаў грошы ў гаршок з крупамі. Але жонка, не ведаючы аб гэтым, дала гаршок сляпому жабраку. Спаткаўшы чалавека трэці раз, Шчасце і Доля былі яшчэ стражэйшыя і далі только 3 грошы. І толькі пасля гэтага бедняку сапраўды пашанцавала: ён купіў за гэтыя грошы рыбіну, унутры якой знайшоў залатое яйка. А за яйка купіў цэлую краму і пачаў у ёй гандляваць.»

У Гродне набыць вышыванкі ад Слонімскай фабрыкі мастацкіх вырабаў можна ў крамах «Адметнасць» і «Хата мастака». Таксама ёсць магчымасць скарыстацца анлайн крамай фабрыкі.


Дакладную і актуальную інфармацыю па відах прадукцыі, якія вас зацікавілі можна атрымаць па тэлефоне: +375 (1562) 6−59−21, 6−59−26, праз е-mail: slonimfhi@mail.grodno.by ці па адрасу Рэспубліка Беларусь, Гродзенская вобласць, 231 799, г. Слонім, вул. Брэсцкая, 40.

УНП 500 041 100

Падзяліцца

Апошнія запісы

«Мама умерла». Гродзенец пасля страты жонкі сам выхоўвае сына і шукае новае каханне

У адзін з дзён снежня 2021 года сямігадовы Артурка прачнуўся і знайшоў у суседнім пакоі…

20 студзеня 2025

Беларуская магія: як нашы продкі дамаўляліся з прыродай

У тым, што беларусы цанілі і да гэтага часу цэняць магію, упэўніцца не складана. Мы…

19 студзеня 2025

«З сабой я важу Беларусь». Калекцыянер з Гродна назбіраў некалькі дзясяткаў тысяч марак

Гродзенец Андрэй Мялешка захапіўся маркамі яшчэ ў першым класе, калі далучыўся да філатэлістычнага гуртка. І…

18 студзеня 2025

Каложскі вадаліў: гродзенскі артэфакт, які перажыў стагоддзі

Каложскі вадаліў, або акваманіл, — гэта адзін з найцікавейшых артэфактаў, якія захаваліся ў Гродне з…

18 студзеня 2025

«Як выкладаць, пракуратуру не цікавіць». 7 фактаў, як улады і патрыятызм змянілі беларускія школы

Цяпер замест пісьменнікаў і музыкаў у беларускія школы ўсё часцей запрашаюць актывістаў з “моцнай грамадзянскай…

17 студзеня 2025

Плошча Сцяга і падвесны мост да замка. Андрэй Хмель расказаў, як зменіцца Гродна (але не сказаў, калі)

Зараз гораду больш за ўсё не хапае паркаў і сквераў, лічыць старшыня Гродзенскага гарвыканкама Андрэй…

14 студзеня 2025