Людзі і справы

«Планую паўтарыць гербарый Элізы Ажэшкі». Гродзенка 20 гадоў працавала ветлекарам, а цяпер пляце вянкі на заказ

Гродзенка Ганна Таркоўская амаль круглы год збірае травы, а пасля пляце з іх вянкі. За год яе Instagram сабраў больш за 15 тысяч падпісчыкаў. Як Ганна стварае сучасныя прадметы інтэр'еру, уплятаючы ў іх традыцыю, і чаму плесці вянкі трэба толькі па гадзіннікавай стрэлцы, распавядае Onliner.by.

«Расліны цікавілі з дзяцінства»

Амаль 20 гадоў Ганна працавала ветэрынарным лекарам, але год таму вырашыла змяніць сферу дзейнасці - і стала фларыстам. Цяпер жанчына вырошчвае, збірае і сушыць расліны, а затым стварае з іх інтэр'ерныя вянкі.

— Расліны мяне цікавілі з дзяцінства: усе бутэлечкі і слоічкі ад лекаў былі запоўненыя сухімі траўкамі. Жывёлы таксама былі ў нас заўсёды, але я не марыла і ніколі не думала, што буду ветэрынарным лекарам. Проста прыйшоў час некуды паступаць. Працавала па прафесіі, займалася дыягностыкай, ветсанэкспертызай, у забойным цэху птушкафабрыкі працавала радыёлагам. А ў 2023 годзе звольнілася і вырашыла стаць рамеснікам. Дочкі крыху падраслі, сталі больш самастойнымі — з’явіўся вольны час, каб займацца тым, што сапраўды падабаецца, — расказвае Ганна.

Бабуля была траўніцай, а дзед ніколі не працаваў у калгасе

Да наступлення моцных халадоў гродзенка жыве ў сямейнай сядзібе ў вёсцы Мяшэтнікі Мастоўскага раёна — яе яна ператварыла ў майстэрню. У сядзібе Ганна захоўвае расліны, там жа і пляце вянкі. Жанчына адзначае, што яе дом — з гісторыяй. Сто гадоў таму яго збудаваў дзед Іван.

— Дзед быў своеасаблівы, на японскай вайне ваяваў, у турмах сядзеў, тры разы ўцякаў. Ніколі не працаваў у калгасе. Кожны дзень браў лодку, сплаўляўся ў Гродна, працаваў на будоўлях. Увечары на лодцы вяртаўся, а дома сям’я, гаспадарка вялікая. Бабуля Любоў была траўніцай. Выкарыстоўвала травы не толькі для лячэння хвароб, але і рабіла касметыку: ласьёны з календулы, крэмы з кветак. Яна старалася перадаць мне рэцэптуры. Цяпер вельмі шкадую, што я так мала ў яе спытала, — адзначае гродзенка.

«Планую паўтарыць гербарый Элізы Ажэшкі»

Сядзіба Ганны размяшчаецца ў тых месцах, дзе часта бывала Эліза Ажэшка. Па выніку сваіх паездак пісьменніца апісала больш за 460 відаў раслін.

Я планую паўтарыць гербарый Элізы Ажэшкі. Пакуль на маім участку ўсяго некалькі дзясяткаў раслін, але ў мяне зараз ёсць мэта. Бывае нялёгка, часта батанічныя назвы не супадаюць з народнымі. Напрыклад, ліпка (чапляецца за адзенне) — гэта падмарэннік, — адзначае гродзенка.

Участак Ганны. Фота: Onliner.by
Сядзіба, пабудаваная дзедам Ганны. Фота: Onliner.by

«У мяне старая школа: чытаю старыя кнігі, пытаюся ў старажылаў»

Кожную раніцу, калі няма моцнага дажджу, Ганна садзіцца на ровар і едзе на прагулку ўздоўж ракі, па лугах і лясных сцежках. Абавязкова бярэ з сабой секатар. Вяртаецца з ахапкамі дзікай травы. І так з ранняй вясны да позняй восені.

— У любой расліны ёсць свой сезон, свой час, калі яе можна зразаць. Увесну прыводжу скрыначкі рапсу, дзікарослыя, зёлкавыя: купкоўку, мятлік лугавы, аўсяніцу, цімафееўку — усё ўплятаецца ў вянкі. У канцы вясны — пачатку лета заквітае зверабой — ён ідзе ў габелены. Вейнік — вельмі прыгожая трава, асабліва для скандынаўскіх інтэр'ераў. Люцік сушу. Многія здіўляюцца, кажуць, што гэта атрута, курыная слепата. Але высушаны люцік становіцца бяспечным для інтэр'ерных кампазіцый і добра захоўвае колер. Увосень вянкі з палыну і ядлоўца разыходзяцца па прыватных лазнях. Цяпер палын сустракаецца рэдка, трэба ведаць месцы, а ў часы маёй бабулі ён паўсюль рос, — распавядае Ганна.

Пасля сушкі раслін жанчына бярэцца за стварэнне вянкоў. Гродзенка адзначае, што пляце іх выключна па гадзіннікавай стрэлцы — так, як рабілі продкі.

— Як нашы бабулі рабілі, так напісана ў старых падручніках. Што гэта значыць? Бег часу, кола жыцця, змена сезонаў. Супраць гадзіннікавай стрэлкі традыцыйна плялі толькі жалобныя вянкі. Цяпер гэта як быццам не мае значэння, але ў мяне старая школа. Я чытаю старыя кнігі, пытаюся ў старажылаў вёскі, — распавядае яна.

«Разуменне, што можна зарабляць, прыйшло паступова»

Ганна зазначае, што заказы паступаюць не толькі з Беларусі. Таксама вянкі заказваюць з Казахстана і Расіі. Запыты таксама бываюць рознымі: дзяўчына робіць вянкі для кватэр, кавярняў, салонаў і лазняў.

У сярэднім на пляценне аднаго вянка, без уліку збору кветак, патрабуецца тры гадзіны. Цана — ад 100 рублёў.

— Паступова да мяне прыйшло разуменне, што, вырошчваючы і збіраючы прыродныя матэрыялы, можна зарабляць. Калісьці мне здалося незвычайным спалучэнне рагоза, ружы і эўкаліпта. З гэтага вянка пачала адпраўляць свае працы за межы Беларусі. Жанчына ўбачыла фатаграфію ў стужцы, закідала паведамленнямі, як ён ёй пасуе. Усё дайшло цудоўна. Кліентка задаволеная, збіраецца на майстар-клас вясной прыехаць, — дзеліцца гродзенка.

«Мне лёгка падарункі рабіць — заўсёды можна знайсці прыгожы корч»

Па словах Ганны, яе муж спачатку досыць скептычна ставіўся да захаплення травамі, але зараз фларыстыкай занята ўся сям’я.

— Адной паспець нерэальна. Мама вельмі дапамагае ў агародзе. Муж палюбіў шышкі збіраць, у лесе заўсёды шукае дзіўныя формы. Брат смяецца, маўляў, мне зараз лёгка падарункі рабіць — заўсёды можна знайсці прыгожую палку або корч, — дадае дзяўчына.

Ганна адзначае, што дэфіцыту ў кліентах не адчувае — падпісчыкі і заказчыкі прыходзяць самі, без рэкламных накрутак.

— Папулярнасць я адчула, калі падпісчыкі сталі са мной мець зносіны. Спачатку я заўсёды чырванела, калі мне пісалі кампліменты: у такія моманты адчуваеш сябе няёмка… Але гэта сапраўды натхняе — значыць, тое, што я раблю, правільна.

Падзяліцца

Апошнія запісы

«Пабачыць Гродна — і памерці». Як наш горад стаў міжваеннай «сталіцай самагубцаў»

У міжваенны час Гродна набыло незвычайную славу. Горад стаў месцам прыцягнення незвычайных турыстаў - тых,…

21 лістапада 2024

«Нармальны быў гастраном — цяпер там прадаюць шпалеры». Ці хапае крамаў у цэнтры Гродна?

Ці хапае ў цэнтры Гродна прадуктовых крам? Спрэчкі наконт гэтага выклікала адкрыццё на перакрыжаванні Савецкай…

21 лістапада 2024

Дзе арганізаваць святочную фотасесію? Гродзенскія студыі ўжо падрыхтавалі навагоднія лакацыі

Прыбраныя ялінкі, свечкі, навагоднія вянкі і гірлянды, аксаміт, светлы ці цёмны фон на выбар. Гродзенскія…

19 лістапада 2024

«Перад выбарамі - спрыяльны час для петыцый». Як прымусіць чыноўнікаў вырашаць праблемы і чаму новая пляцоўка «меркаванне.бел» для гэтага не пасуе

Улады стварылі новую платформу “меркаванне.бел”. Яе пазіцыянуюць як анлайн-пляцоўку, на якой кожны зможа ў вольнай…

15 лістапада 2024

«У Гродне жывуць тыя яшчэ „шалёныя імператрыцы“». Стваральніца брэнда Krikate расказала, як дабралася да парыжскага тыдня моды

Калекцыя адзення гродзенкі Кацярыны Карлацяну дэбютавала гэтай восенню на Парыжскім тыдні моды. А пачыналася ўсё…

14 лістапада 2024

«Першы прыбытак патраціў на станок». Гродзенец у школе выточваў біты, а ў 27 гадоў адкрыў сваю вытворчасць мэблі

Гродзенец Раман Нагула амаль паўжыцця працуе з дрэвам. Школьнікам ён пачынаў з бейсбольных біт, а…

13 лістапада 2024