«Бачыш, што мне зрабілі мянты? Яны ж мне дапамаглі». Блогер Vadimati — пра 10-гадовыя адносіны, дзяцей, завочныя крыміналкі і страх смерці

У 2020 годзе Vadimati з лайфстайл-блогера стаў яшчэ і палітычным. Гэта не ўзялося з ніадкуль: па адукацыі ён юрыст, а ў вулічных акцыях удзельнічаў яшчэ ў 2011 годзе. За актыўнасць Вадзіма пасадзілі на тры гады, а сілавікі публічна распавялі пра яго сэксуальныя перавагі. У гутарцы з журналісткай Hrodna.life блогер і былы палітвязень Вадзім Ермашук шчыра распавёў, як у 11 гадоў асірацеў са смерцю мамы, як 10 гадоў хаваў адносіны з партнёрам, ці гатовы дараваць крыўднікам і ці баіцца сустрэць уласную смерць.

Як ты можаш апісаць мне Беларусь, якую ты пакідаў?

Неадназначная Беларусь. Я не разумеў наогул, што адбываецца. Усе людзі, якія бок аб бок з табой стаялі, нават Астахава Наташка (вядучая з Гродна — Hrodna.life), падвяла трошкі, я расчараваўся ў гэтым чалавеку. Усе баяцца нешта пікнуць, нешта сказаць. Блін, навошта я гэта ўсё рабіў? Навошта мы наогул гэта ўсё пачыналі? І так добра, «Барашка» (гродзенскі рэстаран — Hrodna.life) насупраць турмы, канцэрты. Усё быццам бы нармальна, людзі ядуць, п’юць, чарачнікі-шкварачнікі. Мне было крыўдна, я правёў тры гады ў гэтых пакутах, і чуў такое ад людзей, хто стаяў побач з табой на помніку Леніна (гаворка пра акцыі пратэсту на плошчы Леніна — Hrodna.life).

Але адначасова вялікая падтрымка людзей. І ў ежы, і ў адзенні. Мая сям’я была ў шоку. Са мной хто застаўся? Сям’я, мае сябры. Адзіны выпадак, калі чалавек [ад мяне] адвярнуўся. Думаю, ён на іх працуе. Мы ж не ведаем, хто ў спецслужбах працуе. Я хачу цяпер шмат казаць, называць імёны ўсіх. Вось я іх усіх запомніў.

«Замоўчваць нельга. Маўчанне спараджае дзеянне»

Чаму для цябе гэта важна — прагаварыць, назваць усіх?

Гэтыя людзі ж жывуць, яны ходзяць у крамы. Я не заклікаю іх біць, я не заклікаю іх знішчаць. Я хачу, каб людзі бачылі, што яны здзяйснялі злачынствы ў адносінах да мяне. Агалоска павінна быць. Я не падыму на іх зброю. Адзінае, што б я зрабіў са сваімі катамі — прывязаў бы скотчам да слупоў, каб яны сілком глядзелі канцэрт свабодных беларусаў.

У цэнтры занятасці яны мяне ўвесь час хацелі ўладкаваць на працу. А ў мяне бальнічныя ідуць. Вось распавяду гісторыю: я запісаўся да стаматолага — да яго складана запісацца. Сябры мне далі «денюжку». Мяне выклікалі на сход ва УУС, начальнік Сарока, «уладкоўваць на працу будзем». Я кажу: я ўсё роўна лячыцца цяпер буду, кілу (грыжу) рабіць — тады яшчэ не паказала злаякасную меланому. Карацей, я спазніўся да зубнога, і ўсё, толькі праз паўтара месяца. І пачаў гэтаму Сароцы тэлефанаваць кожны дзень, каб ён мне рабіў зубы. І ён пачаў ад мяне хавацца. Потым у мяне з’явілася анкалогія — яны былі ў шоку.

Што ты будзеш рабіць з усімі гэтымі прозвішчамі, якія запісваеш?

Я не злапомны, але памяць у мяне добрая. Ну, я прыйду да іх у госці. Ведаеш Патапаўну (дэпутат Алена Патапава — Hrodna.life)? У яе катэдж у зарыцы — я прыйду да яе жыць. Там сям’я з пяці чалавек, у мяне кватэра 50 квадратаў. Скажу, вызваліце, я вам дару сваю кватэру, буду ў вас жыць за тваю рожу.

Што ты скажаш гэтым людзям, калі вернешся?

Я добры чалавек, Я дарую ім. Я за люстрацыю, але не моцную, бо там усё ж такі людзі ёсць. Усе людзі, якія прымалі законы, указы, давалі распараджэнні - іх павінна закрануць. Якія выконвалі - ну, хтосьці баяўся… Ну, люстрацыю рабіць — трэба нават настаўнікаў [люстраваць], якія сядзяць на выбаркамах. Я паважаю сваіх настаўнікаў, многія мне дапамаглі пасля вызвалення. Я, значыць, не лайно чалавек быў, калі мне настаўнікі дапамагалі.

Ты пішаш пра сілавікоў, пра дэпутатаў. Не баішся завочных крыміналак?

Не. Хай яны хоць тысячу гэтых крымінальная завядуць. Што гэта ўжо вырашыць? Я ж не абражаю. Калі «гніда» пішу, то «гні.а», «залупа» — «за.упа». Абраз-та няма.

Пра Газманава на Савецкай і немагчымасць заставацца ў Беларусі

Ты лаяў тых, хто весяліцца, ходзіць на святы. Чаму ты гэта робіш?

Ва ўсім свеце такога няма — свята падчас чумы. У нармальнай краіне гэта байкатуецца. А ў нас на постсавецкай прасторы чарка-скварка і танцы. Не ведаю, ты памятаеш акцыі воплескаў (гаворка пра акцыі пратэсту ў 2011 годзе, калі людзі збіраліся і моўчкі апладзіравалі - Hrodna.life)? Я да гэтага часу памятаю групу «Цвет Алоэ». Іх выклікалі БРСМ, усталі вакол сцэны. І ўсе людзі, якія прыйшлі супраць, адвярнуліся. Вось гэта рэакцыя на канцэрт. Чаму дупай да Газманава і Стасі Міхайлаўны не павярнуліся? Не, нашы лезуць. Там жа (у турме ў цэнтры Гродна) сядзяць людзі, якія на гэтую плошчу выходзілі нядаўна.

Чаму ты з’ехаў з Беларусі?

Прыходжу я ўвечары дадому, адкрываю паштовую скрыню — ляжыць ліст з пракуратуры. Што рабіць? Тэлефаную сваім сябрам. Праблема. Потым мне сказалі, што ў мяне суд 27 чысла і 25 я бег. Рэзка. Ніхто не ведаў. Я замовіў трансфер з дому прама ва Унукава. 450 еўра — уначы я выязджаў. Два дні ў Тбілісі. Хлопцы казалі не выходзіць, але я схадзіў у цэнтр.

Дапамагалі выязджаць мае сябры. Не ведаю, праз каго ці што. Я плаціў за трансфер, а астатнія квіткі мне купляліся.

Як думаеш, экс-палітвязень можа застацца ў Беларусі і жыць камфортна?

Думаў, так, але не. Напэўна, не медыйны можа, але ведаючы мой характар… Я заўсёды нешта ляпну. Боль і крыўда ў мяне заставаліся — і яны гэта адчувалі. Мяне вельмі не любіў ГУБАЗіК. Ведаеш, якія неадукаваныя людзі працуюць? У іх нават размовы, калі ў бусіку едуць — кукурузу дзяўчыне ў п**ду засунуць. Гэта якое мысленне павінна быць у людзей перакручанае? Сярэднявечча нейкае.

Як пажывае твой збор, атрымоўваецца сабраць грошы?

Так, нармальна, я не чакаў. Дзякуй усім тым, хто мяне падтрымлівае. Спадзяюся, што мой збор збярэцца і перавысіць [суму]. Таму што, шчыра сказаць, акрамя анкалогіі мне трэба рабіць аперацыю на кілу. Мая кіла не прыжылася пасля аперацыі - можа, торбамі нацягаўся ў аэрапорце. Астэахандроз, МРТ спіны варта зрабіць, лячу хранічны прастатыт. Жывеш на холадзе, спіш на нарах.

Пра смерць мамы і бацьку, якога не бачыў

Раскажы пра сябе. Ты кажаш, што ты сірата. Як гэта так атрымалася?

Лепшая сяброўка маёй мамы пазнаёміла яе са сваім братам. Ён мяне зрабіў, спалохаўся і кінуў маму маю дзесьці на сёмым месяцы цяжарнасці. Бацька мой жывы. У 30 гадоў я неяк хацеў яго знайсці. Я яго нават фатаграфіі не бачыў. Я не ведаю, на каго я падобны. Мне ўсе кажуць, вядома, на маму. Але я бацьку свайму ўдзячны. Таму што ён зрабіў мяне такім афігенным. Я яму ўдзячны толькі за сперматазоід.

А прозвішча ў цябе маміна?

Так. Бацькава ў мяне прозвішча Лавік. Ён у Краснасельскім, у яго сям’я. У мяне ёсць сястра па бацькоўскай лініі. Я б хацеў з ёй пазнаёміцца.

Мама мая была галоўным натарыусам Кастрычніцкага раёна. Вельмі паважаны чалавек. Яе дакументамі дагэтуль карыстаюцца людзі. Калі мама памерла, мне візітоўкі толькі вось так вось давалі. Я як памятаю маміну смерць? Да мяне ўсе з падарункамі прыходзяць. Тэтрысы там. Я разумеў, што з мамай усё дрэнна. Дома ў цёткі, калі яна ўжо ляжала, я чытаў малітвы, каб усё добра з ёй было. Смерць маміну не паказалі (мама Вадзіма памерла ад раку лёгкіх — Hrodna.life). Павезлі на маю кватэру, дзе яна жыла. Я ведаў, што мама памрэ. Мяне падрыхтавалі да гэтага. У нас не было боязі паказаць смерць. У адным пад’ездзе вяселле, у іншым — пахаванне. Навошта хаваць ад чалавека жыццё? Дзіця таксама павінна разумець.

Так, гэта быў удар у 11 гадоў, але я быў дзіцем. Мяне цётка з дзядзькам так выхавалі, так абагрэлі. Цяжэй я перажыў смерць бабулі ў 25 гадоў.

Жыццё без бацькі нейкі адбітак наклала на цябе?

Мама выйшла замуж. І быў У мяне Ігар, я яго «татам» называў, я яго прозвішча браў. Ён жыве ў ЗША. Выйшаў на сувязь, хоча, каб я прыехаў у Чыкага. У маёй цёткі таксама неадназначнае стаўленне да яго, таму што ён кінуў маму. Я не магу яго вінаваціць ні ў чым — гэта жыццё маёй мамы было. Бачыш, я прабачаю людзям. Я перагортваю старонкі.

Ты, дарэчы, сам хочаш дзяцей?

У мяне шэсць хроснікам, для мяне дзеці - гэта самае святое. Можа, зраблю, як Кіркораў або Лазараў, яны ж таксама пі**расы. Будзеш сурагатнай мамкай маёй?

Баюся, што я не гатовая.

У мяне са здароўем, спадзяюся, будзе ўсё добра. Паглядзім, жыццё пакажа.

Кім ты быў да блогерства? Давай біяграфічную даведку.

На юрфаку ва ўніверсітэце вучыўся. Працаваў грузчыкам на аптэчным складзе. Уладкаваўся на фірму «Біган» працаваць грузчыкам. Падпрацоўваў дворнікам, таму што плацілі добра. Мне прапанавалі там быць кладаўшчыкам. Потым — заўсклада. І адначасова сябар папрасіў на «Кароне» дапамагчы на Новы год прадаваць рэчы. Я пачаў з людзьмі працаваць — ён сказаў: «Бля, Вадзім, прыходзь да мяне». Я два гады працаваў на фірме і на выходных на «Кароне». Баяўся сысці з фірмы, таму што мяне трымалі кабінет, стол, малако, праязны (смяецца). У мяне, напэўна, савок яшчэ ў галаве быў. Зарабляў на «Кароне» на выходных больш, чым зарплата.

І тады я пачаў развіваць «ВКонтакте» групы маёй крамы на 10 тысяч. Мяне пачалі з «кантакту» запрашаць у Instagram.

Колькі ты прапрацаваў у краме?

Больш за 10 гадоў. Нават цяпер у Польшчу прыехаў - мама майго кліента знайшла мяне. «Вадзім, добры дзень. Давай я табе дапамагу». У мяне ведаеш, як прыходзілі ў краму? «Так, давай потым апранемся, пайшлі на каву».

Якая ў цябе магія ў зносінах, што людзі да цябе так вярталіся пастаянна?

Я не ведаю. Я заўсёды быў такім чалавекам, са школы. У мяне мама такая была. Я заўсёды казаў: не май 100 рублёў, а 100 сяброў. Я спрабую ў кожным чалавеку знайсці добрае.

Юр адукацыю дапамагло ў жыцці, паўплывала на цябе?

Дапамагло, што я сеў у турму. Што я застаўся чалавекам.

Пра сям’ю і каханне

Як на сям’ю паўплывала твая адседка? Ты пісаў, што гора вас аб’яднала.

Яна аб’яднала, з’яднала нас. Але яны дагэтуль хвалююцца за мяне.

Негатыўным чынам не адбілася?

У нейкім пытанні адбілася, не буду казаць, як. Вядома, ёсць сястра, якую я страціў. Яе муж — палкоўнік у Шчучыне. Яна сказала: «Занадта шмат Вадзім нагаварыў».

Ты чалавек самотны? Хочаш сям’ю?

Я жыў наогул 10 гадоў [з партнёрам]. Мне даводзілася гэта хаваць. Мы павінны уз’яднацца тут. А там як будзе, я не ведаю. Можа, сябрамі застанемся, можа, усё добра будзе. Таму што складана праходзіць гэты этап.

Яго прыняла сям’я мая. Ён першы, каму я папрасіў паведаміць, калі быў у турме. Я хаваў ад вас усё гэта. Таму што я жыў такі закрыты, хоць было шмат пытанняў, хто я. Людзям заўсёды цікава твая ніжняя бялізна.

Мне здаецца, таму што недаказанасць, шчырасць не да канца — людзі гэта счытваюць. Не так?

Так, так, так. Атрымлівалася, я быў шчыры ва ўсім, але ў гэтым я граў. Можа, праз гэта і цікавасць людзей да мяне была: бля, хто ён?

Але я не мог сказаць. Бачыш, што мне зрабілі мянты? Яны ж мне дапамаглі, яны раскрылі мяне. Гэты гвалтоўны камін-аўт, які гэтыя сволачы зрабілі - я зараз магу спакойна на гэтую тэму гаварыць.

Гэта значыць, да таго, як цябе затрымалі, нават сям’я не ведала пра твае адносіны?

Не, не ведаў ніхто.

А як твой партнёр паставіўся да таго, што ёсць відэа, дзе ты з іншым сэксам займаешся?

Падчас аднаго з судовых працэсаў над Вадзімам у новым Telegram-канале з’явілася знятае схаванай камерай сэкс-відэа Вадзіма. Неўзабаве яго выдалілі, але скрыншоты распаўсюдзіліся па прапагандысцкіх каналах. Сілавікі хадзілі і паказвалі відэа людзям, якія прыехалі да суду падтрымаць Ермашука. Вадзім збіраецца паскардзіцца на гэты факт — куды, не ўдакладняе.

Вядома, перажываў. Шчыра сказаць … Ну я такі. Я — вельмі шчадралюбны. Я люблю сэкс.

Гэта была здрада ў той жа час, але ён заўсёды ведаў, які я. Але я не сэрцам здраджваю, я здраджваю фізічна. Вось я за прастытуцыю, каб у нас легалізавалі прастытуцыю, як у нармальных краінах. Тады ў нас не было б ні педафіліі, ні гвалтоўнасці. Каб прастытуткі былі абароненыя.

Гэта не паўплывала на вашы адносіны?

Не. Я наогул бісексуал, я магу і з жанчынамі. У мяне і адносіны былі. І ўсе мае дзеўкі, якія са мной спалі, думалі «А-а-а, з кім мы!», хоць нічога не сказалі, усё нармальна. Можам групповуху ладзіць. Я за свабодныя адносіны.

Пра відэа — у цябе ёсць нейкія ідэі, як яны маглі гэта пракруціць?

Не ведаю. Відавочна, што гэта не я здымаў, таму што нават ёсць фатаграфія ў скрыне, дзе я запісваю сторыс, а камера ўжо стаіць.

Гэта сілавікі ці гэта нейкая падстава была з боку таго партнёра?

Так, можа, хтосьці на іх працаваў. Яны шантажуюць людзей.

Камінг-аўт — гэта важна?

Не той, які быў у мяне. Камінг-аўт павінен быць усвядомлены. Магчыма, калі б з’ехаў, я б сказаў, хто я, што я — сам.

Чаму важна? Каб людзі жылі спакойна. Памятаеш, н*гры змагаліся за сваю ідэнтычнасць? Цяпер мы павінны змагацца таксама за сваю ідэнтычнасць.

Як ты думаеш, чаму наогул у цэлым так вось гэтую тэму выкарыстоўваюць, каб кагосьці абразіць, зняважыць. Чаму гэтага настолькі шмат сярод сілавікоў?

Яны вычварэнцы, ім гэта падабаецца. Яны латэнтныя пі**расы ўсё. Што яны з зачыненымі дзвярыма робяць, мы ж не ведаем.

Пра блогерства ў Польшчы і Гродне

Як ты бачыш сваю далейшую працу ў блогерстве?

Я ў сваім Instagram паказваў мінусы і плюсы Гродна. Дзе добра дарогу зрабілі, дзе дрэнна. Чаму я не магу паказваць людзям Еўропу, каб яны бачылі і не баяліся яе? У нас у менталітэце ў людзей склалася, што тут усё так хрэнова. Мне хочацца паказаць яе з іншага боку, бо я тут сябе адчуваю вольна. Можа, стварыць нейкае шоў… Гэта ў маіх планах, я не буду распавядаць, а то хто-небудзь скарыстаецца.

Ты ж яшчэ пачаў па-польску пісаць.

Так, пераходзіць на аўдыторыю польскую. Трэба цяпер мову вучыць, але ў мяне пакуль здароўе. Я мову разумею, але не размаўляю.

Як табе тэхнічныя змены, якія ў Instagram адбыліся?

У мяне Instagram вечна блакуе ўсё. Цяпер мне месяц нельга ў прамы эфір выходзіць. Я не магу прывыкнуць, раней я мог свабодна там гаварыць.

Што ты думаеш пра блогерства ў Гродне?

Ужо ў 19−21 годзе людзі пісалі, што я выйшаў ужо за рамкі блогерства. Ну тыпу, што я магу быць сусветным блогерам са сваёй пазіцыяй, са сваім мэсэджам. Зараз я магу па тэме ЛГБТ спакойна гаварыць.

Я ўжо накрыўляўся. Якія ў нас блогеры — крыўляцца? Гэта ўжо пройдзенае.

На блогерстве ў Гродне можна было зарабляць, але якаснай рэкламай. Усе блогеры ў Беларусі супрацоўнічаюць з уладамі і мянтамі.

Страх смерці

Што з анкалогіяй? Якія прагнозы, які план лячэння?

Прагнозы… Мне трэба тэрміновае абследаванне. Пасля 14 чысла будзе вядома. Магчыма, я яшчэ недалечаны. Як мне сказаў лекар, Вадзім, у цябе яшчэ толькі пачатак. Усё вельмі сур’ёзна.

Перажываеш?

Не, ну, а што мне перажываць? Я смерці не баюся, калі што. У свае 40 гадоў мяне пазналі, мяне ведаюць. Я дзесьці чагосьці дамогся. У нейкі момант нават уклад у гісторыю Беларусі, я лічу, унёс.

А ты не баішся, што блізкія людзі без цябе застануцца?

У нас жа шмат мам і бабуль, нашы ўсе сем'і паміралі. Мы застаемся неяк. Паўгода, і час лечыць.

На кім тая кропка на рынку засталася, калі ты з’ехаў?

Я думаю, усё нармальна. Знайшлі новага прадаўца. Але я лепш (усміхаецца).

«Народны дэпутат» — гэта жарт ці ты хацеў бы пайсці ў палітыку?

Так, я хацеў бы паказаць, як павінен працаваць дэпутат. Я не жартую. Так, мне хапала маёй працы, акрамя гэтага я паспяваў бы рабіць пытанні тыя, якія павінны рабіць дэпутаты.

З якімі тэмамі ты працаваў бы?

Правы чалавека, вядома. І гэтак жа можа любую тэму падымаць. Трэба займацца пытаннямі наогул, каб заканадаўства працавала. Канстытуцыя нядрэнная ў Беларусі, толькі мы яе не выконваем. Выконвалі б — не было б падзаконных актаў, якія Лукашэнка складае.

Што ты зразумеў за час у зняволенні пра сябе?

Што я моцны, але сіла мая была дзякуючы сям'і, і толькі сям'і. Але былі і здрады.

Колькі кніг там прачытаў?

Сотні кніг якаснай літаратуры, у асноўным, класіка беларуская, замежная і руская. Дзюма, Бальзак, Гюго, Стэндаль, Ребле, Дыкенс, Лондан, Салжаніцын, Галоўкіна (Рымская-Корсакава), Дастаеўскі, Гогаль, Булгакаў, Талстой, Чэхаў, Рыбакоў, Караткевіч, Колас. Я пачаў выпісваць цытаты — і палову нармальных кніг з бібліятэкі спалілі ў «ракеце» — на сметніку.

Як сябе паводзіць з гвалтаўнікамі, з маньякамі?

Глядзець у вочы, яны гэтага баяцца. Ім падабаецца твой страх. Як і ў гэтай сістэме. Год я быў у страху. Але потым гэты страх сышоў. Я лічу, наша сістэма — гэта сістэма гвалтаўнікоў. Мы ахвяры, а яны гвалтаўнікі.

Збіраешся вярнуцца ў Беларусь?

Мы вернемся, так, вядома.

Калі?

Хутка.