Спадчына

Праз танец — змяніць свядомасць. Чаму навучаць гродзенцаў у Школе побытавых танцаў

Школа побытавых танцаў можа стаць своеасаблівым фітнэсам для гродзенцаў. А студэнтам і моладзі дапаможа прывіць любоў да беларускай традыцыйнай культуры. Так лічаць стваральнікі школы — Антось Янкоўскі і Таццяна Мікелевіч з Суполкі традыцыйнай культуры.

Чаму навучаць у Школе побытавых танцаў

Школа паўстала як развіццё этнавечарын, якія ладзіла Суполка традыцыйнай культуры. Два гады таму праходзілі «Этнавечарыны ў яблыневым садзе», сёлета — «Этнавечарыны ў Шэкспіра». Калі ж надыйшла восень і на вуліцы танцаваць стала холадна, Антось і Таццяна задумаліся пра стварэнне школы. Тут больш грунтоўна вучаць асаблівасцям танцаў, каб потым танцаваць з асалодай, а не ўспрымаць гэта як практыкаванне.

— Танцы — добры від фітнэса і адпачынку. Адзін танец доўжыцца шэсць-сем хвілін, а запар танцуецца іх некалькі. Да таго ж, нарошчваецца тэмп. Калі добра патанцаваць, то дома на вагах убачыш прыемную лічбу, — кажа Антось.

— Жанчыны, якія займаюцца любымі танцамі, падчас цяжарнасці не пакутуюць ад болеў у нагах, спіне, бо ўсе натрэнірована, — дадае Таццяна.

Адзін танец у школе развучваюць 30−40 хвілін. За занятак праходзяць адзін-два танцы. У Школу ходзіць як моладзь, так і людзі ва ўзросце. Пакуль на занятках было шэсць параў - каля 12 чалавек. Стваральнікі кажуць, што гэта аптымальная колькасць, бо так прасцей працаваць і ўсім прыдзяліць увагу.

За што жанчыну маглі публічна зняважыць

Побытавыя танцы гэта тыя, якія танцавала сялянства ў 19−20 ст. На вечарыны ў хаце збіралася ўся моладзь, каб «на другіх паглядзець і сябе паказаць». Часам туды прыходзілі бацькі маладога ці маладой, каб выбраць для іх пару. Старэйшыя людзі сачылі, каб не было заляцанняў.

— Танцы раней былі важным момантам зносінаў паміж дзяўчынай і хлопцам, — наперабой расказваюць Антось і Таццяна. — Гэта быў ці не адзіны момант, калі жанчыну можна было абняць і камунікаваць на блізкай алегласці. Гэта адзін з сімвалічных этапаў збліжэння двух асоб.

У побытавых танцах была свая культура зносін. Дзяўчына мела права адмовіць хлопцу ў запрашэнні танцаваць у двух выпадках: калі ён быў жанаты і калі ён быў п’яны. Калі яна адмаўляла раз, другі, трэці, музыкі спынялі танцы. Яны гралі марш, а дзяўчына атрымоўвала публічную знявагу і пад марш выходзіла з хаты.

Падчас танцаў хлопцу нельга было дакранацца да спадніцы, да калена — спадніца лічылася сакральным месцам. Калі ў дзяўчыны задзерся падол спадніцы, гэта была апошняя дзеўка на вёсцы. У той час гэта было тым жа самым, што стаяць «на Ленинградке».

У побытавых танцах няма вялікага крока, скока. Танцуюць усёй стапой, не цягнуць насок. Танец адбываецца на невялікай адлегласці. Гэта вынікае з некалькіх момантаў. Па-першае, эканомія сваіх сілаў пасля дзённай працы. Па-другое, пар было шмат, а хата невялікая. Па-трэцяе, калі цягнулі наскі, маглі парваць абутак. А гэта было сорамна. Да таго ж, маглі быць розныя ўмовы, якія трансфармавалі танец у той ці іншай вёсцы. У вялікай вёсцы адзін танец маглі па-рознаму танцаваць у розных яе канцах.

Беларускія танцы стрыманыя, лёгкія і накіраваныя на парнае ўзаемадзеянне. Ад рускіх танцаў яны адрозніваюцца адсутнасцю красавання, сольных танцаў, ад польскіх і літоўскіх — больш багатай харэаграфіяй.

Танцаваць, каб адчуць сябе беларусам

Чаму зніклі побытавыя танцы?

— Народ пераўтвараецца ў спажыўца, — расказвае Антось. — З Савецкім Саюзам, Дамамі культуры з’явілася сцэна, дзе выступаюць артысты, і зал, дзе сядзіш ты. А ў танцы ты павінен быць удзельнікам. Зараз тэндэнцыя ідзе ў іншы бок: людзі ходзяць на флэшмобы, танцы, фітнэс, бо хочуць чымсьці займацца. Людзі шукаюць, дзе сябе рэалізаваць. Некаторым падабаюцца ірландскія танцы, капаэйра, сальса. А ёсць беларусы, якія шукаюць штосьці адметнае, традыцыйнае. Каму цікавы мова, культура, традыцыі продкаў - запрашаем!

Антось і Таццяна кажуць, што найбольш чакаюць студэнтаў.

— Для студэнтаў гэта можа быць момантам змены свядомасці і адпраўной кропкай любові да традыцыйнай культуры, Беларусі і мовы. І дарослае жыццё яны пабудуюць адносна традыцый. Нам усім прывілі любоў да традыцый на этапе студэнцтва.

Заняткі праводзяць па-беларуску, таму гэта можа быць дадатковай моўнай практыкай. Школа побытавых танцаў захоўвае важную традыцыю: аматары вучаць іншых таму, што вывучылі самі.

Заняткі праходзяць кожную пятніцу з 19.00 да 21.00 у памяшканні № 1 ў корпусе ГрДУ на Леніна, 32. У планах — майстар-клас па любаньскім танцам з Сяргеем Выскваркам, кіраўніком узорнага фальклорнага танцавальнага калектыву «Верабейкі», і адкрытая этнавечарына.

Сяргей Выскварка ў Гродне ў час фестывалю нацыянальных культур

Падзяліцца

Апошнія запісы

«Пабачыць Гродна — і памерці». Як наш горад стаў міжваеннай «сталіцай самагубцаў»

У міжваенны час Гродна набыло незвычайную славу. Горад стаў месцам прыцягнення незвычайных турыстаў - тых,…

21 лістапада 2024

«Нармальны быў гастраном — цяпер там прадаюць шпалеры». Ці хапае крамаў у цэнтры Гродна?

Ці хапае ў цэнтры Гродна прадуктовых крам? Спрэчкі наконт гэтага выклікала адкрыццё на перакрыжаванні Савецкай…

21 лістапада 2024

Дзе арганізаваць святочную фотасесію? Гродзенскія студыі ўжо падрыхтавалі навагоднія лакацыі

Прыбраныя ялінкі, свечкі, навагоднія вянкі і гірлянды, аксаміт, светлы ці цёмны фон на выбар. Гродзенскія…

19 лістапада 2024

«Перад выбарамі - спрыяльны час для петыцый». Як прымусіць чыноўнікаў вырашаць праблемы і чаму новая пляцоўка «меркаванне.бел» для гэтага не пасуе

Улады стварылі новую платформу “меркаванне.бел”. Яе пазіцыянуюць як анлайн-пляцоўку, на якой кожны зможа ў вольнай…

15 лістапада 2024

«У Гродне жывуць тыя яшчэ „шалёныя імператрыцы“». Стваральніца брэнда Krikate расказала, як дабралася да парыжскага тыдня моды

Калекцыя адзення гродзенкі Кацярыны Карлацяну дэбютавала гэтай восенню на Парыжскім тыдні моды. А пачыналася ўсё…

14 лістапада 2024

«Першы прыбытак патраціў на станок». Гродзенец у школе выточваў біты, а ў 27 гадоў адкрыў сваю вытворчасць мэблі

Гродзенец Раман Нагула амаль паўжыцця працуе з дрэвам. Школьнікам ён пачынаў з бейсбольных біт, а…

13 лістапада 2024