Скандальныя навіны з Якушам, дапамога бяздомным жывёлам, чаяванне з персанажамі «Алісы ў Краіне Цудаў» — за многія незвычайныя акцыі ў Гродне ў апошнія гады адказны адзін чалавек — піяршчык Міхаіл Ліс, які зараз вучыцца ў Вялікабрытаніі. У размове з Hrodna.life хлопец расказаў пра свой шлях у прафесіі і даў парады, як прасоўваць Гродна ў якасці турыстычнага брэнду.
У Гродне Міхаіл Ліс вучыўся на псіхолага, але заўсёды хацеў займацца творчасцю, шукаць і рабіць новае. Спачатку займаўся рэкламай, але перайшоў у піяр, дзе трэба больш рашучасці і вынаходлівасці.
«Піяр гэта інакш „сувязі з грамадскасцю“. А вывучэнне грамадства — гэта тое, чым займаецца сацыяльная псіхалогія. Так што я апынуўся на сваім месцы», — кажа Міхаіл.
Паводле справаздачы брытанскай акадэміі рэкламы, за год там выдалі больш за 11 мільярдаў фунтаў на рэкламу. Але апытанне паказала, што амаль ніхто не можа ўспомніць хаця б два прыклады з рэкламы, якія ён убачыў за дзень. Прыкладна такая ж праблема і ў Беларусі, лічыць Міхаіл. «Хай чытачы гэтага артыкула правераць гэта на сабе цяпер. Упэўнены, што ўспомніць рэкламу нават за сёння многім будзе складана», — прапануе эксперымент хлопец.
Іншая справа — піяр, дзе ўсе паведамленні ідуць у форме навін. «Людзі чытаюць навіны заўсёды, а яркія і незвычайныя навіны запамінаюцца імгненна і надоўга. Улічваючы, што рэкламшчыкаў у Гродне дзясяткі, а талковых піяршчыкаў - акрамя таленавітага Сяргея Іванова — няма, я вырашыў паспрабаваць свае сілы ў гэтай справе».
Першай замовай Міхаіла было прыцягнуць увагу да працы першага ў СНД завода па безадходнай перапрацоўцы шын.
«Праблема ўтылізацыі адходаў актуальная не толькі ў Беларусі, але і ў свеце. Тады мы напісалі адкрыты ліст спеваку Стынгу i, дарэчы, нават атрымалі адказ ад яго прэс-сакратара. Далей мы стварылі першую ў гісторыі карціну з перапрацаваных шын — партрэт Майкла Джэксана. Назвалі гэты стыль „шынапiсь“. Пасля гэтых акцый пайшлі заказы з самых розных накірункаў: індустрыя моды, шоў-бізнес, дабрачыннасць».Дзякуючы паспяховым акцыям у Гродне, Міхаілу ўдалося паступіць у Англію, у лонданскі ўніверсітэт Грынвіч на магістратуру па PR і карпаратыўных камунікацыях. Адна з умоваў, каб вучыцца бясплатна, — добрае партфоліа.
Адпраўляць Міхаілу было што. За некалькі гадоў працы ў Гродне, акцыі хлопца траплялі нават у сусветныя СМІ.
«Якасць маёй працы ацанілі не толькі ў Лондане, але і Санкт-Пецярбурзе, дзе наша з Яўгенам Якушам акцыя са «збітымі пешаходамі» заваявала галоўны прыз ад агенцтва Інтэрфакс у намінацыі «Лепшае сацыяльнае відэа года».
www.youtube.com/watch?v=Fd8RO_LmRsg
Акцый было шмат. Прыклады, што мне падабаюцца — гэта танец Яўгена Якуша, які выкарыстоўвае мову глуханямых, прысвечаны Нэльсану Мандэле, які быў паказаны на тэлеканале BBC і партрэт Фрэнка Сінатры з ежы для сабак, пра які напісала буйная газета «Метро».
www.youtube.com/watch?v=QjyJp_pKtMI&feature=youtu.be
Піяр патрабуе значна больш крэатыву, чым усе астатнія напрамкі, кажа Міхаіл. У адрозненні ад рэкламы, дзе ты можаш хоць чорны квадрат павесіць, абы заплацілi, у піяры важна ідэя. Журналіст заўсёды праверыць навіну і калі яна будзе нецікавая аўдыторыі - яна не пройдзе.
«У навучальных установах не вучаць як ствараць цікавыя навіны. Таму большасць піяршчыкаў пішуць безаблічныя рэлізы пра сумныя падзеі з разраду „сустрэліся, паціснулі рукі, разышліся“. Таксама многія піяршчыкі проста не разумеюць што значыць слова „падзея“ і якой яна павінна быць», — кажа Міхаіл.
Ён лічыць, што сёння проста якасцю і добрай цаной ужо нікога не здзівіш, бо тавары і паслугі нічым не адрозніваюцца ад канкурэнтаў. Піяр жа здольны з дапамогай невялікага бюджэту вылучыць брэнд сярод сабе падобных. Да таго ж, ён дае цікавыя навіны, дзе няма крыміналу і іншага негатыву.
«Я б параіў не прасоўваць Гродна як звычайную турыстычную славутасць для ўсіх. Трэба падзяліць мэтавую аўдыторыю: па ўзросце, геаграфічным становішчы, цікавасцям і г. д. Трэба для кожнай аўдыторыі ствараць асобны мэсыдж. Напрыклад, у нас ёсць аматары музыкі. Можна праспансаваць стварэнне песні, якая будзе рэкламаваць Гродна. Умова — каб выканаўца быў папулярны ў патрэбнай мэтавай аўдыторыі. Усе залежыць ад бюджэту: гэта можа быць і David Guetta, і наш беларускі дыджэй Арстон.
Можна «зайсці» праз fashion. У нас вельмі прыгожыя нацыянальныя касцюмы. Што перашкаджае распрацаваць новую лінію — дапусцім Roberto Cavalli, выкарыстоўваючы наш арнамент?
Можна задзейнічаць Галівуд. Ніхто не ведаў пра Румынію да 1992 года, пакуль на экраны не выйшаў фільм «Дракула» з Кіану Рыўзам і Монікай Белучы. А ў нас жа ёсць сусветныя брэнды: заснавальнік Лас-Вегас Мэер Ланскі, заснавальнік кінастудыі MGM Луіс Майер, той жа Тадэвуш Касцюшка. Касцюшка — нацыянальны герой ЗША, яго імем названа самая высокая гара Аўстраліі. Яго не трэба рэкламаваць заходняй публіцы — здыміце ў яго ролі Джоні Дэпа або Брэда Піта і працэс пойдзе сам".
Калі бюджэту няма, Міхаіл прапануе іншы выхад, звязаны з навучальнымі ўстановамі, дзе вучаюцца сотні таленавітых мастакоў, скульптараў, дызайнераў і праграмістаў.
«Замест сумных і нікому не патрэбных экзаменацыйных тэм, хай усе яны ствараюць прадукт для раскруткі горада як брэнда. Напрыклад, праграмісты могуць стварыць VR-дадатак [віртуальная рэальнасць — рэд.], у якім людзі, апрануўшы навушнікі і 3D-акуляры, патрапяць у гродзенскае мінулае.
Скульптары могуць ствараць яркія падзеі на выездзе — у Літве і Польшчы — папярэдне разаслаўшы прэс-рэліз мясцовай прэсе. Так яны атрымаюць і добрую адзнаку, і раскручаную працу ў партфоліа. Можна выкарыстоўваць месцы, па якіх ездзяць турысты. Напрыклад, можна стварыць некалькі ледзяных скульптур гістарычных персанажаў і адправіць іх на крызе па рацэ ў бок Літвы. Літоўскай прэсе трэба загадзя паведаміць, што ў іх бок рухаецца першая плывучая выстава. Каб працы даехалі - можна ўзяць суправаджальны катэр. Хай выстава праедзе па ўсіх населеных пунктах уздоўж ракі і эпічна спыніцца дзе-небудзь у цэнтры буйнога горада. Такіх ідэй трэба прыдумаць хаця б 100 і рэалізоўваць мінімум два разы ў месяц".
Міхаіл лічыць, што ў Гродне і Беларусі агулам склалася ўнікальная сітуацыя. Ёсць што рабіць, і ёсць каму рабіць. Але зараз у Гродне не хапае арганізатара, які будзе кантраляваць увесь працэс. Міхаiл рэкамендуе былога кіраўніка праекта «Жывая гісторыя» Сяргея Іванова, які ў піяры разбіраецца і мог бы прыцягнуць турыстаў ды вывесці горад на новы ўзровень.
Лічыцца, што складана выбраць падарунак менавіта мужчыну - мужу, сыну, бацьку, партнёру ці сябру. Сітуацыя…
Беларус Алекс Вазнясенскі наведаў Навагрудак як турыст. Мужчыну ўразіла, што горад з багатай гісторыяй знаходзіцца…
Рэстаране-кафэ “Нёманская віціна” ў выглядзе ладдзі - частка канцэпцыі новай гродзенскай набярэжнай, якую абмеркавалі ў…
Аляксей Кажэнаў з'ехаў з Мінску ў 1998-м годзе. Ён атрымаў працу ў Google, стаў дыяканам…
Слэнг пастаянна змяняецца - у апошні час пад ўплывам TikTok. Зразумець яго адразу і ўвесь …
Кожны месяц 22 тоны кававага зерня выязджаюць з Гродна, каб патрапіць на запраўкі па ўсёй…