Адны прадпрымальнікі працуюць у мінус, іншых ратуе Instagram, але і адным і іншым не падабаюцца змены, якія адбываюцца на рынку «Карона» ў Гродне. Адміністрацыя робіць зніжкі на арэнду, прапануе незадаволеным з’ехаць і чакае ўказу Лукашэнкі па падтрымцы бізнесу.
Карэспандэнт Hrodna.life адправіўся на рынак «Карона», каб даведацца, як мясцовыя прадпрымальнікі працуюць ва ўмовах закрытых межаў і ўсё меншай колькасці пакупнікоў.
У сакавіку спрацавала ў нуль, у красавіку можа сысці ў мінус
Індывідуальны прадпрымальнік Яўгенія Макарава некалькі год гандлюе на рынку касметыкай. Паводле яе слоў, сітуацыя сёння настолькі сумная, што яна сур’ёзна задумалася аб закрыцці бізнесу.
«У мяне продажы практычна нулявыя. Паток пакупнікоў за апошнія два месяцы моцна знізіўся. Магчыма, гэта таксама звязана з тым, што мой тавар лёгкадаступны. Прыкладна тое ж самае можна купіць у любой сеткавай краме. Мэтанакіравана па касметыку наўрад ці хтосьці пойдзе на „Карону“. Тым больш, што цяпер многія імкнуцца мінімізаваць паходы ў грамадскія месцы».
У сакавіку Яўгенія спрацавала ў нуль, у красавіку, мяркуючы па першай палове месяца, сыдзе ў мінус. Яна распавядае, што нядаўна крыху падвысілі арэнду, але калі сітуацыя змянілася, адміністрацыя зрабіла зніжкі.
«Для мяне арэндная плата паменшылася на 20%. Гэта каля 50 рублёў. У сітуацыі, якая склалася, і такая сума важная. З боку дзяржавы пакуль ніякіх паблажак няма. Падаткі і адлічэнні ў ФСАН засталіся ранейшымі».
Ёсць у іпэшнікаў і іншыя праблемы. Яўгенія кажа, што дрэнна паўплывала змена месца з-за рэканструкцыі рынку. Раней пастаянныя кліенты ведалі, дзе Яўгенія гандлюе. Пасля вымушанага пераезду частка іх знікла.
«Рынак рэканструююць, паляпшаюць, але атрымліваецца, што некаторыя ад гэтага пакутуюць», — рэзюмавала Яўгенія.
Продажы ратуе Instagram
Блогер Vadimati, ён жа Вадзім Ермашук, гандлюе на «Кароне» адзеннем. Паводле яго слоў, на рынку цяпер вельмі мала людзей. Для аптымізацыі выдаткаў уладальнікі гандлёвай кропкі, дзе ён працуе, аб’ядналі дзве кропкі ў адну.
«Цяпер я стаў прадаўцом не толькі мужчынскага адзення, але і жаночага. Павільён большы, чым быў, але плата выходзіць меншай», — тлумачыць ён.
Перажываць цяжкія часы дапамагае актыўная праца ў сацыяльных сетках.
«Instagram мне даўно дапамагае, людзі ўсё больш пераходзяць і глядзяць з сацсетак. У такі час трэба не расслабляцца і імкнуцца больш прасоўваць прадукт».
Паводле яго ацэнкі, на самой «Кароне» наведвальнікаў стала менш на 80%. Продажы трымаюцца дзякуючы Instagram і пастаянным пакупнікам. Выпадковых пакупнікоў амаль няма.
«Карона» — тонучы карабель?
З-за закрыцця межаў многім рыначнікам даводзіцца гандляваць толькі тым, што ўдалося прывезці раней.
«Свежых паставак няма. Кошты таксама старыя, палічаныя з курсу 2,2 рублі за долар. Прадаем абы прадаць. Я не бачу, што будзе заўтра, жыву цяперашнім днём», — кажа Вадзім.
Ён лічыць, што ўвайсці ў становішча іпэшнікаў павінен не толькі арэндадаўца, які ўжо знізіў працэнтныя стаўкі, але і дзяржава.
«Далі б падатковыя канікулы ці хаця б знізілі стаўку і адлічэнні ў ФСАН. Хтосьці зараз працуе па паўмесяца, іншым трэба плаціць зарплату прадаўцам, хоць продажаў практычна няма «, — тлумачыць Вадзім. Цяпер ён проста прадавец, але калісьці сам быў ІП, таму прадпрымальнікаў абараняе: «Яны даюць шмат працоўных месцаў, плацяць падаткі, самі працуюць».
Глядзіце таксама: 10 самых странных постов от Вадимати и других гродненских блогеров
«Карона» як месца для шопінгу — тонучы карабель, лічыць Вадзім. «Нам трэба было трымаць марку крытага рынку, а не гандлёвага цэнтра. Які мы гандлёвы цэнтр?» — задаецца пытаннем блогер.
Незадаволеных пасылаюць на «Паўднёвы»
Адзін з прадпрымальнікаў ананімна пагадзіўся паказаць нам прапановы, якія адміністрацыя рынку дасылае арандатарам.
Адміністрацыя заклікае іх падоўжыць рэжым працы, каб ва ўсіх у «Кароне» ён быў адзіным. Аргумент такі - расце колькасць наведвальнікаў, якія прыходзяць пасля 16.00. Таму, на думку адміністрацыі, адзіны час працы дазволіць «Кароне» развівацца і быць канкурэнтаздольнай.
Тым, хто не згодны, адміністрацыя прапануе пераязджаць у іншыя месцы. «Просім азнаёміцца са спісам свабодных месцаў на рынку „Паўднёвым“», — напісана ў прапанове. Таксама нязгодных палохаюць штрафамі за парушэнне рэжыму працы.
«Мы прыходзілі працаваць на крыты рынак, арандавалі і абсталявалі месцы, у нас з’явіліся пастаянныя кліенты, якія проста візуальна памяталі, як выглядае павільён і дзе ён знаходзіцца. Потым у сувязі з рэканструкцыяй мы былі вымушаныя змяніць месца і страцілі з-за гэтага частка кліентаў. Цяпер адміністрацыя прыносіць новыя патрабаванні, а нязгодным намякае на тое, што ёсць іншы рынак. І гэта пасля таго, як ты гадамі працаваў і плаціў арэнду!» — абураецца адзін з прадпрымальнікаў.
Ён паказаў раздрукоўку, у якой адміністрацыя прапануе прыняць удзел у акцыі «Увесь красавік — сумленныя -50%». Так адміністрацыя спрабуе прыцягнуць «пакупнікоў не схільных да каранапсіхозу».
«Як можна даць зніжку ў 50%, калі ў мяне нацэнка на тавар 30−40%?» — пытаецца прадпрымальнік.
Ён гаворыць, што такія зніжкі могуць сабе дазволіць толькі тыя, хто гандлюе танным таварам, дзе сапраўды ёсць вялікія накруткі. Хоць, на яго думку, цяпер ніякія зніжкі не прымусяць людзей хадзіць па гандлёвых цэнтрах.
«Трэба было заставацца рынкам»
Па словах Ларысы, якая гандлюе верхняй жаночай вопраткай, цяпер яе занятак складана назваць бізнесам. «Працуем толькі для таго, каб не сыходзіць у яшчэ большы мінус. Прыходзіцца выбіраць: альбо ты выходзіш на працу, хоць нешта прадаеш і заканчваеш месяц з вынікам мінус 100, альбо сядзіш дома і атрымліваеш мінус 500».
Вясенне-летняя калекцыя Ларысы будзе складацца з леташніх рэшткаў. Прывезці нешта новае немагчыма, ды і з такімі продажамі ў гэтым няма сэнсу, лічыць яна.
Пераход ад фармату крытага рынку да гандлёвага цэнтру яна лічыць не лепшай ідэй: «Трэба было заставацца крытым рынкам. Гандлёвых цэнтраў і так шмат, добры крыты рынак быў адзін».
Дырэктар «Кароны»: «Даем арандатарам магчымасць „прарвацца“ і агульнымі намаганнямі перажыць крызіс».
Генеральны дырэктар гандлёвага комплексу ЗТАА «Карона» Кірыл Дарашук пацвердзіў, што арэндную плату на рынку знізілі.
«Будзем і далей дапамагаць нашым арандатарам чым зможам. Мы самі арандуем гэта памяшканне ў дзяржавы, нам пакуль ніхто зніжак не рабіў. Наадварот, для нас, у сувязі з ростам базавай арэнднай велічыні, плата з 1 красавіка вырасла.
Цяпер мы чакаем выхаду ўказа прэзідэнта, які б прадугледжваў, сярод іншага, падтрымку арандатараў дзяржмаёмасці. Праект ужо ёсць, але мы пакуль не ведаем, ці трапім пад яго дзеянне. Пакуль у зніжэнні арэнды нам адмовілі".
Кірыл Дарашук не адмаўляе, што наконт рэжыму працы ў кіраўніцтва і прадпрымальнікаў ёсць рознагалоссі.
«Фактычна мы прасоўваемся як гандлёвы комплекс, статус рынку маюць толькі 2 залы з 5. Зараз праходзіць рэканструкцыя залы «В», пасля чаго статус рынку застанецца ў адной залы. Пасля рэканструкцыі доля крытага рынку будзе ўсяго каля 15% ад арэндапрыдатнай плошчы комплексу.
Апошнім часам мы актыўна нарошчвалі сярэдні час працы. Да змены сітуацыі аб’ект ужо працаваў без выхадных. Гэта робіць комплекс больш канкурэнтаздольным. Але некаторыя прадпрымальнікі не хочуць прытрымлівацца такіх часовых рамак. У сувязі з такой сітуацыяй мы і тут пайшлі на саступкі, дазволіўшы арандатарам працаваць як ім зручна".
Па словах Дарашука, некаторым арандатарам прыйшлося звольніць работнікаў, а ў адзіночку сапраўды вельмі складана працаваць такую колькасць часу.
«Для трох залаў часова вярнулі выхадны ў панядзелак. Даём арандатарам магчымасць „прарвацца“ і агульнымі намаганнямі перажыць крызіс».
Па словах дырэктара, «Карона» сёння дае магчымасць працаваць кожнаму.
«У нас можна арандаваць памяшканні на 6 квадратаў, а можна на 100 і больш. Галоўнае — жаданне развівацца. Ёсць прадпрымальнікі, якія пачыналі з маленькіх гандлёвых месцаў, а цяпер выраслі ў сеткі».
Арэнду зніжаюць і на іншых рынках
16 красавіка стала вядома, што ўслед за «Каронай» зніжку на арэнду ўводзяць і на рынках «Гроднагандальсэрвіс». Пра гэта Hrodna.life распавёў намеснік загадчыка рынку «Паўднёвы» Аляксандр Громаў.
Папярэдне, з 1 мая арэндная плата будзе зніжана на 30% на 3 месяцы.
Громаў адзначыў, што адтоку арандатараў не здарылася — іх столькі ж,
колькі было ў канцы 2019 года. А вось пакупнікоў стала значна менш.
«Паток наведвальнікаў, як і ўсюды, знізіўся ў разы. У буднія дні некаторыя прадпрымальнікі зусім не працуюць. У выхадныя рынак больш-менш гандлюе», — кажа ён.
