«Рэцэпт так і не знайшлі». Як сям’я Каласковых прадавала марозіва ў 1930−40 гадах у Гродне

У міжнародны дзень эскімо, 24 студзеня, мы расказваем гісторыю гродзенскай сям'і Каласковых, якая рабіла марозіва ў 1930-я і 1940-я гады. У нашчадкаў захаваліся ўнікальныя фатаграфіі, якімі яны падзяліліся з намі.

У міжваенны час Каласковы жылі на вуліцы Пшэдмейскай, 31 (сёння вуліца Прыгарадная),
у так званай Новай калоніі для рабочых. Каласковы жывуць там і сёння. Глава сямейства Марыя некалькі месяцаў таму разбірала старыя рэчы і ўбачыла фатаграфіі свайго свёкра Рыгора. Тады яна і ўспомніла яго гісторыю.

«Каласковы пачалі рабіць марозіва яшчэ „за польскім часам“, — распавядае Марыя. — Гэта быў сямейны бізнес, рабілі ўсё каля свайго дома ў лядоўні, так называлі склеп. Вакол слоікаў з марозівам ставілі лёд. Запасіліся ім яшчэ з вясны. Вялізныя груды лёду зімой пілавалі на Нёмане і везлі ў лядоўня. Побач рабілі марозіва, розных відаў і розных формаў. Мой свекр Рыгор прадаваў гатовы прадукт у горадзе, а яго бацька Ісай нарыхтоўваў усё дома».

Рыгор Каласкоў са сваім вазком з марозівам у цэнтры Гродна, 1930-я гг.
Рыгор Каласкоў (злева) шпацыруе па цэнтры Гродна, 1930-я гг.

На марозіве добра зараблялі

Гатовае марозіва Каласковы прадавалі ў цэнтры Гродна. Выязджалі са сваёй вуліцы на Падольную, ехалі праз Ерусалімскую (Антонава) і Брыгіцкую (Карла Маркса). Стаялі на плошчы Баторыя (суч. Савецкая).

«Сям'я вельмі добра зарабляла на марозіве. Свякроў распавядала, што дзякуючы добраму заробку скуплялі золата і захоўвалі ў трохлітровым слоіку, потым яго закапалі, але ў будучыні так і не знайшлі. Шмат грошай прагульваў Рыгор, любіў добра адпачыць у рэстаранах. А дом прыстойны Каласковы так і не паспелі пабудаваць».

Продаж марожанага ў перыяд з 1939 па 1941 гг., калі ў Гродне былі так званыя «першыя саветы»

Сямейны рэцэпт марожанага пакуль не знайшлі

Каласковы прадавалі марозіва пры паляках і першых саветах. Падчас вайны сямейным бізнесам займацца было нельга. А пасля вызвалення прыватны бізнес у Гродне быў забаронены.

«Так і перасталі Каласковы рабіць марозіва. Свёкр Рыгор палаяўся з бацькам і пайшоў працаваць на мясакамбінат, там працаваў да самай пенсіі. Марозіва Каласковы так больш і не рабілі, а ўсе сакрэты і рэцэпты сышлі разам з бацькам Рыгора Ісаем на той свет. Некалькі гадоў таму я разбірала лядоўню каля дома, там было шмат розных рондаляў, патэльняў і прыстасаванняў, але ўсё выкінула. Цяпер шкадую аб гэтым, магла і ў музей перадаць. Можа калі-небудзь на гарышчы нашага дома і знойдуцца нейкія небудзь дзённікі з рэцэптамі марожанага Каласковых, тады мы паспрабуем адрадзіць у хатніх умовах сямейную справу».

Чытайце таксама: «Весь город знал Оленских». История гродненской семьи, которая делала булочки

Падзяліцца

Апошнія запісы

«Пабачыць Гродна — і памерці». Як наш горад стаў міжваеннай «сталіцай самагубцаў»

У міжваенны час Гродна набыло незвычайную славу. Горад стаў месцам прыцягнення незвычайных турыстаў - тых,…

21 лістапада 2024

«Нармальны быў гастраном — цяпер там прадаюць шпалеры». Ці хапае крамаў у цэнтры Гродна?

Ці хапае ў цэнтры Гродна прадуктовых крам? Спрэчкі наконт гэтага выклікала адкрыццё на перакрыжаванні Савецкай…

21 лістапада 2024

Дзе арганізаваць святочную фотасесію? Гродзенскія студыі ўжо падрыхтавалі навагоднія лакацыі

Прыбраныя ялінкі, свечкі, навагоднія вянкі і гірлянды, аксаміт, светлы ці цёмны фон на выбар. Гродзенскія…

19 лістапада 2024

«Перад выбарамі - спрыяльны час для петыцый». Як прымусіць чыноўнікаў вырашаць праблемы і чаму новая пляцоўка «меркаванне.бел» для гэтага не пасуе

Улады стварылі новую платформу “меркаванне.бел”. Яе пазіцыянуюць як анлайн-пляцоўку, на якой кожны зможа ў вольнай…

15 лістапада 2024

«У Гродне жывуць тыя яшчэ „шалёныя імператрыцы“». Стваральніца брэнда Krikate расказала, як дабралася да парыжскага тыдня моды

Калекцыя адзення гродзенкі Кацярыны Карлацяну дэбютавала гэтай восенню на Парыжскім тыдні моды. А пачыналася ўсё…

14 лістапада 2024

«Першы прыбытак патраціў на станок». Гродзенец у школе выточваў біты, а ў 27 гадоў адкрыў сваю вытворчасць мэблі

Гродзенец Раман Нагула амаль паўжыцця працуе з дрэвам. Школьнікам ён пачынаў з бейсбольных біт, а…

13 лістапада 2024