Горад

Распрацоўшчыкі генплана прапануюць перагледзець межы гістарычнага цэнтра Гродна: у яго могуць уключыць Новы Свет?

Пра перспектывы развіцця Гродна ў бліжэйшыя 10 гадоў казалі 20-га снежня падчас прэзентацыі генплана горада. Яго падрыхтоўка ішла некалькі гадоў. Зараз дакумент вынесены на грамадскае абмеркаванне, якое будзе доўжыцца да 11 студзеня 2019 года.

Генплан Гродна ў гарвыканкаме прадстаўлялі распрацоўшчыкі з «БелНДІПгорадабудаўніцтва». Спецыялісты адзначылі, што межы гістарычнага цэнтра Гродна будуць мяняцца, бо ўжо ёсць заказ на новыя ахоўныя зоны. Пакуль гэта ўсё не зафіксавана, гісторыкі і ініцыятыўныя грамадзяне могуць уносіць свае прапановы для генплана.

Лапеха: «Гарадскія ўлады павінны праяўляць больш ініцыятывы»

Краязнаўца Ігар Лапеха прапануе ўключыць у межы гістарычнага цэнтра раён Новага Света і раён былой забудовы Настаўніцкай калоніі, дзе большасць пабудоў - драўляныя.

«Да гэтага часу пабудовы ў Новым Свеце не ўключаны ў спіс гісторыка-культурных каштоўнасцяў, — гаворыць Ігар Лапеха. — Квартал у межах Горкага-Астроўскага-Міцкевіча-Дзяржынскага трэба абавязкова ўключыць у ахоўную зону — унесці ў межы гістарычнага цэнтра. Туды ж уваходзяць вуліцы Бялінскага, Рэйманта, Славацкага, Ватуціна і іншыя. Гэта чыста візуальная логіка. Тут нават гісторыкам можна не пісаць, яны гэта ўжо даўно зрабілі на карце, якая суправаджае генеральны план, дзе пазначаныя каштоўныя пабудовы. Гэта дома пачатку 20 стагоддзя ў стылях рускага і польскага мадэрна і канструктывізму 1920-х гг «.

[irp posts="98 358″ name=" Новы Свет — гэта наша гісторыя". Чытачка распавядае пра сваю сям’ю, якая жыве на Міцкевіча больш за 100 гадоў"]

Тое ж самае краязнаўца прапануе зрабіць з вуліцай Віленскай, Лермантава, Мядовай, Чкалава, Асіпенкі і Зерневай, дзе драўляныя пабудовы фактычна не ахоўваюцца.

«Гэты раён таксама не ўключаны ў ахоўную зону гістарычнага цэнтра Гродна, але ён павінен быць там. Ёсць асобныя выпадкі ўключэння дамоў у ахоўны спіс: драўляныя дамы на Мядовай і, напрыклад, дом Вагнера на Дзяржынскага», — дадаў Лапеха. Праўда, у выпадку Мядовай дом унеслі ў спіс па ініцыятыве ўладальніка, а Лапеха лічыць, што больш ініцыятывы павінны праяўляць гарадскія улады.

[irp posts="90 368″ name="Фотафакт: Новы свет пазбавіўся чарговага старога дома"]

Гарадскія ўлады да надання гістарычнага статусу драўляным пабудовам у раёне Новага Света ставяцца скептычна. Галоўны архітэктар Гродна Дзмітрый Вабішчэвіч адзначае, што драўляныя пабудовы выратаваць праблематычна. З яго слоў, гісторыкі і Гроднаграмадзянпраект ужо ўносілі ў Мінкульт свае прапановы па гэтых раёнах, але зменаў не адбылося.

Гісторыкі прайгралі Новы Свет?

Гісторык Мечыслаў Супрон сам жыве ў драўляным доме міжваеннага перыяду, але адзначае, што з забудовы Новага Света і Настаўніцкай калоніі ўжо мала што можна ўнесці ў спіс гісторыка-культурных каштоўнасцяў.

«Сёння ўключэнне цэлага раёна Новы Свет немэтазгодна. Больш-менш каштоўныя дамы раскіданыя тут на вялізнай тэрыторыі. Асабнякі пачатку 20 стагоддзя суседнічаюць з прыватнымі дамамі савецкага часу, якія не прадстаўляюць якой-небудзь каштоўнасці, — кажа Мечыслаў. — Яшчэ гадоў 20 таму гэты раён меў шанец стаць сапраўднай разыначкай для турыстаў, але „дзякуючы“ гарадскім уладам мы страцілі найбольш каштоўныя будынкі: „Гарачы хлеб“, дом доктара Беклямішава, дом Астроўскага, пякарню Любэга. Гісторыкі прайгралі Новы Свет у барацьбе з уладамі. Баюся, канчаткова».

[irp posts="86 968″ name=" Гарачы хлеб" як сімвал страт: гродзенцы ўспамінаюць Антоненку і разбурэнне ў Новым свеце"]

Нягледзячы на ​​гэта, Мечыслаў выступае за тое, каб у межы існуючага гістарычнага цэнтра ўключылі вуліцу Міцкевіча, дзе захавалася гістарычная забудова.

«Тут на адносна невялікім прамежку сканцэнтравана некалькі вельмі каштоўных і выключна цікавых драўляных дамоў у стылі рускага мадэрну і міжваеннага перыяду. Што тычыцца Настаўніцкай калоніі, то яна адарваная ад гістарычнага цэнтра і знаходзіцца ад яго на вялікай адлегласці. Лепш там асобныя пабудовы унесці ў спіс гісторыка-культурнай каштоўнасці. Але гэта, мне здаецца, нешта з фантастыкі».

[irp posts="26 843″ name="Шляхам драўлянага Гродна: канструктывізм, мадэрн і проста атмасферныя хаткі, якія ты мусіш пабачыць"]

Мечыслаў Супрон тлумачыць, што ён укладвае ў паняцце гістарычнага цэнтра:

«Гістарычны цэнтр еўрапейскага горада гэта па вызначэнні тая частка, якая гістарычна сфармаваная ў дапрамысловую эпоху. Сучасныя межы гістарычнага цэнтра Гродна прыблізна супадаюць з межамі правабярэжнай часткі горада 11 — першай паловы 19 стагоддзяў. Новы Свет і іншыя падобныя раёны паўсталі ў канцы 19 стагоддзя, гэта значыць у эпоху бурнага прамысловага ўздыму, і таму ўжо не могуць лічыцца гістарычным цэнтрам».

Падзяліцца
Меткі: грамадства

Апошнія запісы

«Пабачыць Гродна — і памерці». Як наш горад стаў міжваеннай «сталіцай самагубцаў»

У міжваенны час Гродна набыло незвычайную славу. Горад стаў месцам прыцягнення незвычайных турыстаў - тых,…

21 лістапада 2024

«Нармальны быў гастраном — цяпер там прадаюць шпалеры». Ці хапае крамаў у цэнтры Гродна?

Ці хапае ў цэнтры Гродна прадуктовых крам? Спрэчкі наконт гэтага выклікала адкрыццё на перакрыжаванні Савецкай…

21 лістапада 2024

Дзе арганізаваць святочную фотасесію? Гродзенскія студыі ўжо падрыхтавалі навагоднія лакацыі

Прыбраныя ялінкі, свечкі, навагоднія вянкі і гірлянды, аксаміт, светлы ці цёмны фон на выбар. Гродзенскія…

19 лістапада 2024

«Перад выбарамі - спрыяльны час для петыцый». Як прымусіць чыноўнікаў вырашаць праблемы і чаму новая пляцоўка «меркаванне.бел» для гэтага не пасуе

Улады стварылі новую платформу “меркаванне.бел”. Яе пазіцыянуюць як анлайн-пляцоўку, на якой кожны зможа ў вольнай…

15 лістапада 2024

«У Гродне жывуць тыя яшчэ „шалёныя імператрыцы“». Стваральніца брэнда Krikate расказала, як дабралася да парыжскага тыдня моды

Калекцыя адзення гродзенкі Кацярыны Карлацяну дэбютавала гэтай восенню на Парыжскім тыдні моды. А пачыналася ўсё…

14 лістапада 2024

«Першы прыбытак патраціў на станок». Гродзенец у школе выточваў біты, а ў 27 гадоў адкрыў сваю вытворчасць мэблі

Гродзенец Раман Нагула амаль паўжыцця працуе з дрэвам. Школьнікам ён пачынаў з бейсбольных біт, а…

13 лістапада 2024